آشنایی با ۱۰ الگوی نموداری تحلیل تکنیکال که هر معاملهگری باید بداند
الگوهای نموداری (یا همان chart patterns) ابزارهای مهم معاملهگری و بخشهای جداییناپذیر تحلیل تکنیکال هستند. خواه در دنیای معاملات ارزهای دیجیتال حرفهای باشید و خواه مبتدی، برای اینکه بتوانید تشخیص درستی از روند بازار و پیشبینی دقیقی از حرکات احتمالی قیمت داشته باشید، باید به الگوهای نموداری مسلط باشید. این الگوها غالباً شکلهای خاصی ایجاد میکنند که میتوانند احتمال تداوم یا بازگشت روند را نشان دهند. تشخیص درست الگوی نموداری یک توانایی ارزشمند است که میتواند باعث برتری شما در رقابتهای تنگاتنگ دنیای ارزهای دیجیتال شود. البته بدیهی است که صرف آشنایی با این الگوها کافی نیست و برای اینکه بتوانید آنها را بهشکلی مؤثر به کار بگیرید، باید به آنها اشراف کامل پیدا کنید و آنها را در سطح عملی به کار ببندید.
به این منظور، در این مطلب، با استفاده از مقالهای از وبسایت IG، نگاهی به ۱۰ الگوی نموداری کلیدی خواهیم داشت که هر معاملهگری باید از خصوصیات و کارکرد آنها آگاه باشد.
الگوی نموداری چیست؟
الگوی نموداری، شکلی در یک نمودار قیمت است که به شما کمک میکند تا بر اساس رفتاری که قیمت در گذشته انجام داده است، رفتار آینده آن را پیشبینی کنید. بهبیان دیگر، اساس کار الگوهای قیمتی بر تکرار تاریخ استوار است و اگر قیمت یک دارایی در گذشته بهطور مکرر یک رفتار ثابت را نشان داده، بهاحتمال قوی در آینده هم همین رفتار را نشان خواهد داد.
الگوهای نموداری پایه و اساس تحلیل تکنیکال هستند و میتوانند بسیار مؤثر باشند؛ بهشرطی که معاملهگر بههنگام بررسی نمودارهای قیمت، دقیقاً بداند که به چهچیزی نگاه میکند و بهدنبال چهچیزی است.
بهترین الگوی نموداری کدام است؟
در واقع، هیچیک از الگوهای نموداری را نمیتوان بهترین الگو دانست، آشنایی با الگوی کنج زیرا هرکدام از آنها برای نمایشدادن روندهای مختلفی در طیف گستردهای از بازارها استفاده میشوند. از الگوهای نموداری غالباً در نمودارهای شمعی استفاده میشود؛ چراکه نمودارهای شمعی به معاملهگرها کمک میکنند تا اندکی آسانتر، قیمتهای بازشدن و بستهشدن معاملات در یک بازه زمانی خاص را مشاهده کنند.
برخی الگوها بیشتر مناسب بازارهای پرنوسان هستند، در حالی که برخی دیگر در چنین بازارهایی کارایی چندانی ندارند. برخی الگوها را بهتر است در بازارهای صعودی به کار بگیریم، در حالی که برخی دیگر مناسب بازارهای نزولی هستند.
با این حال، نکته حائز اهمیت، دانستن «بهترین» الگوی نموداری برای «بازار ویژهای» است که در آن فعالیت میکنید؛ زیرا در صورتی که از الگوی اشتباه استفاده کنید یا اطلاعات کافی برای انتخاب الگوی مناسب نداشته باشید، فرصت کسب سود را از دست خواهید داد.
تعریف سطوح حمایت و مقاومت
پیش از ورود به جزئیات الگوهای نموداری مختلف، بهتر است نگاهی گذرا به مفهوم «سطوح حمایت و مقاومت» داشته باشیم.
سطح حمایت به سطحی گفته میشود که قیمت دارایی، بیشتر از آن افت نمیکند و با نزدیکشدن به آن یا تماس با آن، دوباره اوج میگیرد. سطح مقاومت نیز سطحی است که صعود قیمت اغلب در آن متوقف میشود و ارزش دارایی پس از برخورد با آن، شروع به افت میکند.
علت شکلگیری سطوح حمایت و مقاومت تعادلی است که بین خریداران و فروشندگان، یا در واقع عرضه و تقاضا ایجاد میشود. وقتی در بازار خریداران بیشتری نسبت به فروشندگان وجود داشته باشند (یا تقاضا بیشتر از عرضه باشد)، قیمت اغلب افزایش مییابد. در مقابل، هنگامی که تعداد فروشندگان از تعداد خریداران بیشتر باشد (عرضه بیشتر از تقاضا باشد)، قیمت معمولاً دچار افت میشود.
بهعنوان مثال، قیمت یک دارایی ممکن است بهعلت پیشیگرفتن تقاضا از عرضه در حال افزایش باشد. با این حال، در نهایت قیمت به حداکثر میزانی میرسد که خریداران مایل هستند بپردازند. در این سطح، میزان تقاضا کاهش مییابد و خریداران احتمالاً تصمیم میگیرند از موقعیتهای معاملاتی خود خارج شوند. بهبیان دیگر، در اینجا نوعی سطح مقاومت ایجاد میشود؛ یعنی قیمتی که خریداران مایل نیستند بیشتر از آن پیش بروند. بنابراین موقعیتهای معاملاتی خود را میبندند یا از خرید دست میکشند.
در چنین شرایطی، میتوانیم بینیم که کمکم عرضه نسبت به تقاضا افزایش پیدا میکند و در نتیجه، قیمت کاهش مییابد. هنگامی که قیمت به اندازه کافی سقوط کرد، خریداران احتمالاً تمایل پیدا میکنند تا دوباره به بازار بازگردند و دارایی موردنظر را با قیمت قابلقبولتری خریداری کنند. در این حالت، تعادل بین عرضه و تقاضا دوباره برقرار میشود و سطح حمایت شکل میگیرد. سطح حمایت در این مثال، همان قیمت قابلقبول خریداران است که در آن، حاضر به خرید دارایی هستند.
در پی خریدهای بیشتر و تداوم افزایش نسبی تقاضا نسبت به عرضه، قیمت یک بار آشنایی با الگوی کنج دیگر به سطح مقاومت نزدیک میشود. جالب است بدانید که سطوح حمایت و مقاومت، مفاهیم اثباتشده و قابلاعتمادی هستند. در غالب مواقع، قیمت دارایی سطح مقاومت خود را نمیشکند؛ اما اگر این اتفاق بیفتد، همان سطح مقاومت میتواند به سطح حمایت تبدیل شود.
انواع الگوهای نموداری
الگوهای نموداری بهطور کلی به سه دسته «الگوهای تداومی»، «الگوهای بازگشتی» و «الگوهای دوطرفه» تقسیم میشوند.
- الگوهای تدوامی نشاندهنده ادامهداربودن روند هستند؛
- الگوهای بازگشتی حاکی از احتمال تغییر مسیر روند هستند؛
- الگوهای دوطرفه خبر از بازاری پرنوسان و بیثبات میدهند؛ بازاری که در آن قیمت ممکن است هر آن به هر جهتی حرکت کند.
البته مهمترین نکتهای که بههنگام استفاده از الگوهای نموداری باید بهعنوان بخشی از تحلیل تکنیکال خود به خاطر بسپارید این است که این الگوها تضمینی برای حرکت بازار در جهت پیشبینیشده نیستند؛ بلکه صرفاً نشانهای از چیزی هستند که احتمال دارد اتفاق بیفتد.
حال با درنظرداشتن همه این اطلاعات، میتوانیم ۱۰ الگوی مهم تحلیل تکنیکال که همه معاملهگران باید با آنها آشنا باشند را بررسی کنیم.
۱. الگوی سر و شانه
الگوی سر و شانه (head and shoulders) یک الگوی نموداری است که در آن، یک قله با ارتفاع زیاد و دو قله اندکی کوتاهتر در دو طرف آن داریم. الگوی سر و شانه احتمال پایان روند صعودی و آغاز روند نزولی را نمایش میدهد.
بنابراین واضح است که این الگو از نوع بازگشتی است. در الگوی سر و شانه، قله اول و سوم معمولاً کوتاهتر از قله دوم هستند، اما نقطه اشتراک آنها این است که هر سه آنها با یک سطح حمایت (که اصطلاحاً خط گردن، خط تأیید یا خط شکست نامیده میشود) برخورد میکنند. زمانی که قیمت از قله سوم نیز به همین سطح حمایت باز میگردد، احتمالاً باید منتظر شکست خط گردن و آغاز روند نزولی باشیم.
۲. الگوی دو قله
الگوی دو قله یا دو سقف (double top) الگوی دیگری است که معاملهگرها برای مشخصکردن بازگشت روند از آن استفاده میکنند. الگوی دو قله زمانی اتفاق میافتد که قیمت تا حد مشخصی بالا میرود و سپس سقوط میکند؛ سپس دوباره تا همان سطح مقاومت بالا میرود و دوباره تا سطح قبلی سقوط میکند. در چنین شرایطی، احتمال شروع یک روند نزولی خیلی قوی وجود دارد.
۳. الگوی دو دره
الگوی دو دره (double bottom) دقیقاً برعکس الگوی دو قله است. در این الگو، قیمت تا حمایت مشخصی کاهش پیدا میکند و دوباره بالا میرود. سپس دوباره تا همین حمایت کاهش پیدا کرده و تا همان مقاومت قبلی (خط گردن) بالا میرود. در چنین شرایطی، احتمالاً باید منتظر یک روند صعودی قوی باشیم. بنابراین الگوی دو دره هم از نوع بازگشتی است؛ با این تفاوت که پایان روند نزولی و آغاز روند صعودی را نمایش میدهد. به همین دلیل آن را بازگشتی صعودی میخوانند.
۴. الگوی کفگِرد
الگوی نموداری کفگرد (rounding bottom) یا نیم دایره پایین، در غالب مواقع نمایانگر پایان روند نزولی و شروع روند صعودی است. این الگوی بازگشتی معمولاً پس از یک روند نزولی طولانیمدت شکل میگیرد و حاکی از این است که روند نزولی رو به پایان است و میتوانیم منتظر شروع روند صعودی باشیم.
در تصویر زیر نمونهای از الگوی کفگرد را مشاهده میکنید. در این مثال، قیمت دارایی در روندی نزولی قرار دارد. با این حال، پس از ایجاد یک الگوی کفگرد، روند بازمیگردد تا در مسیر صعودی به حرکت خود ادامه دهد.
معاملهگران اغلب در دو نقطه از این الگو تمایل به سرمایهگذاری و خرید دارند: هنگامی که قیمت نزدیک به کف نمودار است و هنگامی که روند ادامه یافته و از سطح مقاومت عبور کرده است.
۵. الگوی کنج
الگوی کُنج (wedge pattern) هنگامی شکل میگیرد که حرکات قیمت دارایی بین دو خط روند مورب فشرده میشود. در مجموع، دو نوع الگوی کنج وجود دارد: کنج افزایشی (rising) و کنج کاهشی (falling).
الگوی کنج افزایشی
الگوی کنج افزایشی در اطراف خط روندی شکل میگیرد که بین دو خط حمایت و مقاومت مورب به سمت بالا پیش میرود. در این حالت، شیب خط حمایت تندتر از شیب خط مقاومت است. این الگو بهطور کلی نشان میدهد که قیمت دارایی احتمالاً سطح حمایت را خواهد شکست و دچار کاهش شدیدی خواهد شد.
الگوی کنج کاهشی
الگوی کنج کاهشی بین دو سطح مقاومت و حمایت مورب رو به پایین شکل میگیرد. در این حالت، شیب خط مقاومت نسبت به شیب خط حمایت تندتر است. برخلاف نوع قبلی، کنج کاهشی نشان میدهد که قیمت بهاحتمال قوی مقاومت را خواهد شکست و وارد فاز صعودی خواهد شد. همان طور که در مثال زیر مشاهده میکنید، روند قیمت پس از قرارگرفتن در کنج کاهشی مقاومت را شکسته و به حالت صعودی بازگشته است.
کنجهای افزایشی و کاهشی الگوهای بازگشتی به شمار میروند. کنج افزایشی احتمال ایجاد بازار نزولی را نشان میدهد و کنج کاهشی حاکی از صعودیشدن بازار است.
۶. الگوی فنجان و دسته
الگوی فنجان و دسته (cup and handle) یک الگوی تداومی و ترکیبی از ۲ الگوی کفگرد و کنج است که در بازار صعودی شکل میگیرد و از تداوم روند صعودی خبر میدهد. الگوی فنجان و دسته دورهای کوتاه از احساسات نزولی را در بازار صعودی نمایش میدهد، در حالی که روند کلی پس از ایجاد این الگو همچنان در جهت صعودی ادامه خواهد یافت.
در این الگو، فنجان شبیه به الگوی نموداری کفگرد و دسته شبیه به الگوی نموداری کنج است.
پس از ایجاد الگوی کفگرد، قیمت احتمالاً دورهای از اصلاح موقت را طی خواهد کرد که تحتعنوان دسته شناخته میشود. علت این نامگذاری، محدودبودن روند اصلاحی به دو خط موازی است که در نمودار بالا ترسیم شده است. در نهایت، دارایی از دوره اصلاحی کوتاه خود (دسته) خارج میشود و روند صعودی را ادامه میدهد.
۷. الگوی پرچم
الگوی پرچم (pennant یا flag) هنگامی شکل میگیرد که یک دارایی پس از طیکردن روندی صعودی یا نزولی، وارد دورهای از تثبیت قیمت میشود. مفهوم کلی الگوی پرچم این است که این دوره تثبیت قیمت موقتی است و روند دوباره به حالت قبلی خود بازخواهد گشت. بنابراین الگوی پرچم را میتوان یک الگوی تداومی دانست.
الگوی پرچم میتواند هم صعودی و هم نزولی باشد. بهعنوان مثال در نمودار بالا، الگوی پرچم صعودی را مشاهده میکنید. همان طور که میبینید، قیمت از ابتدا در حالت صعودی قرار داشته است. سپس دورهای از تثبیت قیمت را شاهد بودیم که شکلی شبیه پرچمهای بههمپیوسته را ایجاد کرده و پس از آن، قیمت دوباره به روند صعودی خود ادامه داده است. مشابه همین اتفاق را میتوانیم در روندهای نزولی هم مشاهده کنیم.
ممکن است در ابتدا الگوی پرچم و الگوی کنج خیلی شبیه به نظر برسند؛ اما اگر با دقت بیشتری نگاه کنید، متوجه میشوید که این دو الگو کاملاً متفاوت هستند. تفاوت اول آنها این است که الگوی کنج همیشه صعودی یا نزولی است، در حالی که الگوی پرچم همیشه در وضعیت افقی قرار دارد. اگر به الگوی پرچم در نمودار بالا نگاه کنید، میبینید که روند قیمت در این دوره نه صعودی است و نه نزولی، بلکه در حالت افقی قرار دارد. علاوه بر آن، الگوی پرچم یک الگوی تداومی است، در حالی که الگوی کنج جزو الگوهای بازگشتی محسوب میشود.
۸. الگوی مثلث صعودی
مثلث صعودی (ascending triangle) یک الگوی تدوامی صعودی است و نشان میدهد که روند احتمالاً به مسیر صعودی خود ادامه خواهد داد. الگوی مثلث صعودی با ترسیم خط افقی مقاومت در امتداد سقف نوسانات (swing highs) و همچنین خط مورب حمایت در امتداد کف نوسانات (swing lows) ترسیم میشود. در تصویر زیر مشاهده میکنید که خط مقاومت، یک خط افقی است که سقف نوسانات را به یکدیگر متصل کرده است. همین طور خط حمایت را میبینید که با شیب مثبت، کف نوسانات را به هم وصل کرده است. ترکیب این دو خط، شکلی شبیه به مثلث را ایجاد کرده که در دنیای معاملات آن را مثلث صعودی میخوانیم.
الگوی مثلث صعودی، ادامهداربودن روند صعودی را نمایش میدهد. همان طور که در تصویر بالا مشاهده میکنید، روند همچنان به سیر صعودی خود ادامه داده و مقاومت خود را هم شکسته است.
۹. الگوی مثلث نزولی
مثلث نزولی (descending triangle) هم یک الگوی تداومی است، با این تفاوت که در روندهای نزولی شکل میگیرد و ادامهداربودن روند نزولی را نمایش میدهد. از همین رو میتوان از این الگو برای واردشدن به موقعیتهای شورت و کسب سود از بازارهای نزولی استفاده کرد.
همان طور که در تصویر زیر مشاهده میکنید، خط مقاومت که سقف نوسانات را به هم متصل کرده یک خط نزولی است، در حالی که خط حمایت در حالت افقی قرار دارد. ترکیب این دو خط یک مثلث را ایجاد کرده که در دنیای معاملات، مثلت نزولی خوانده میشود.
همان طور که اشاره شد، مثلث نزولی ادامهداربودن روند نزولی را نمایش میدهد. در تصویر هم قابلمشاهده است که روند در نهایت حمایت خود را شکسته و به پایین آن نزول کرده است. این اتفاق نشان میدهد که فروشندگان بر بازار تسلط پیدا کردهاند و احتمال بازگشت روند خیلی کم است.
۱۰. الگوی مثلث متقارن
الگوی مثلث متقارن (symmetrical triangle) هم یک الگوی تداومی و دارای ۲ نوع صعودی و نزولی است، به این معنی که پس از شکلگیری الگو نیز روند اغلب در همان مسیر قبلی به حرکت خود ادامه میدهد. تنها تفاوت این الگو با الگوهای مثلث معمولی، شکل مثلثی است که در آنها ایجاد میشود. مثلث متقارن چیزی شبیه به یک مثلث متساویالساقین است، در حالی که در الگوهای قبلی، نوعی مثلث قائمالزاویه را شاهد بودیم.
از نظر کارکرد، این الگو نیز تفاوتی با الگوهای قبلی ندارد. در نمودار زیر الگوی مثلث متقارن را مشاهده میکنید. همان طور که میبینید، روند از ابتدا در حالت نزولی قرار داشته است. سپس یک مثلث متقارن را شاهدیم که موجب تثبیت قیمت شده و پس از آن، قیمت دوباره به روند نزولی خود بازگشته است. مثلث متقارن صعودی هم دقیقاً با همین تعریف، اما در روندهای صعودی شکل میگیرد.
جمعبندی
تمام الگوهایی که در این مطلب مرور شدند، اندیکاتورهای سودمندی هستند که میتوانند در تحلیل تکنیکال به شما کمک کنند. این الگوها میتوانند نشان دهند که چرا یا چگونه قیمت یک دارایی بهشکلی ویژه حرکت کرده است و مسیر بعدی روند احتمالاً در کدام جهت خواهد بود.
در واقع، الگوهای نموداری میتوانند با برجستهکردن سطوح حمایت و مقاومت، به معاملهگر کمک کنند تا موقعیت لانگ یا شورت اتخاذ کند، یا در صورت احتمال تغییر و بازگشت روند، موقعیتهای فعلی خود را ببندد یا باز کند. البته باز هم تکرار میکنیم که آگاهی تئوری از این الگوها کافی نیست و تنها با تمرین و بهکاربستن آنها در معاملات است که میتوانید معنای واقعی آنها را درک کنید و بر کاربرد هریک از آنها مسلط شوید.
آشنایی با ۱۰ الگوی نموداری تحلیل تکنیکال که هر معاملهگری باید بداند
الگوهای نموداری (یا همان chart patterns) ابزارهای مهم معاملهگری و بخشهای جداییناپذیر تحلیل تکنیکال هستند. خواه در دنیای معاملات ارزهای دیجیتال حرفهای باشید و خواه مبتدی، برای اینکه بتوانید تشخیص درستی از روند بازار و پیشبینی دقیقی از حرکات احتمالی قیمت داشته باشید، باید به الگوهای نموداری مسلط باشید. این الگوها غالباً شکلهای خاصی ایجاد میکنند که میتوانند احتمال تداوم یا بازگشت روند را نشان دهند. تشخیص درست الگوی نموداری یک توانایی ارزشمند آشنایی با الگوی کنج است که میتواند باعث برتری شما در رقابتهای تنگاتنگ دنیای ارزهای دیجیتال شود. البته بدیهی است که صرف آشنایی با این الگوها کافی نیست و برای اینکه بتوانید آنها را بهشکلی مؤثر به کار بگیرید، باید به آنها اشراف کامل پیدا کنید و آنها را در سطح عملی به کار ببندید.
به این منظور، در این مطلب، با استفاده از مقالهای از وبسایت IG، نگاهی به ۱۰ الگوی نموداری کلیدی خواهیم داشت که هر معاملهگری باید از خصوصیات و کارکرد آنها آگاه باشد.
الگوی نموداری چیست؟
الگوی نموداری، شکلی در یک نمودار قیمت است که به شما کمک میکند تا بر اساس رفتاری که قیمت در گذشته انجام داده است، رفتار آینده آن را پیشبینی کنید. بهبیان دیگر، اساس کار الگوهای قیمتی بر تکرار تاریخ استوار است و اگر قیمت یک دارایی در گذشته بهطور مکرر یک رفتار ثابت را نشان داده، بهاحتمال قوی در آینده هم همین رفتار را نشان خواهد داد.
الگوهای نموداری پایه و اساس تحلیل تکنیکال هستند و میتوانند بسیار مؤثر باشند؛ بهشرطی که معاملهگر بههنگام بررسی نمودارهای قیمت، دقیقاً بداند که به چهچیزی نگاه میکند و بهدنبال چهچیزی است.
بهترین الگوی نموداری کدام است؟
در واقع، هیچیک از الگوهای نموداری را نمیتوان بهترین الگو دانست، زیرا هرکدام از آنها برای نمایشدادن روندهای مختلفی در طیف گستردهای از بازارها استفاده میشوند. از الگوهای نموداری غالباً در نمودارهای شمعی استفاده میشود؛ چراکه نمودارهای شمعی به معاملهگرها کمک میکنند تا اندکی آسانتر، قیمتهای بازشدن و بستهشدن معاملات در یک بازه زمانی خاص را مشاهده کنند.
برخی الگوها بیشتر مناسب بازارهای پرنوسان هستند، در حالی که برخی دیگر در چنین بازارهایی کارایی چندانی ندارند. برخی الگوها را بهتر است در بازارهای صعودی به کار بگیریم، در حالی که برخی دیگر مناسب بازارهای نزولی هستند.
با این حال، نکته حائز اهمیت، دانستن «بهترین» الگوی نموداری برای «بازار ویژهای» است که در آن فعالیت میکنید؛ زیرا در صورتی که از الگوی اشتباه استفاده کنید یا اطلاعات کافی برای انتخاب الگوی مناسب نداشته باشید، فرصت کسب سود را از دست خواهید داد.
تعریف سطوح حمایت و مقاومت
پیش از ورود به جزئیات الگوهای نموداری مختلف، بهتر است نگاهی گذرا به مفهوم «سطوح حمایت و مقاومت» داشته باشیم.
سطح حمایت به سطحی گفته میشود که قیمت دارایی، بیشتر از آن افت نمیکند و با نزدیکشدن به آن یا تماس با آن، دوباره اوج میگیرد. سطح مقاومت نیز سطحی است که صعود قیمت اغلب در آن متوقف میشود و ارزش دارایی پس از برخورد با آن، شروع به افت میکند.
علت شکلگیری سطوح حمایت و مقاومت تعادلی است که بین خریداران و فروشندگان، یا در واقع عرضه و تقاضا ایجاد میشود. وقتی در بازار خریداران بیشتری نسبت به فروشندگان وجود داشته باشند (یا تقاضا بیشتر از عرضه باشد)، قیمت اغلب افزایش مییابد. در مقابل، هنگامی که تعداد فروشندگان از تعداد خریداران بیشتر باشد (عرضه بیشتر از تقاضا باشد)، قیمت معمولاً دچار افت میشود.
بهعنوان مثال، قیمت یک دارایی ممکن است بهعلت پیشیگرفتن تقاضا از عرضه در حال افزایش باشد. با این حال، در نهایت قیمت به حداکثر میزانی میرسد که خریداران مایل هستند بپردازند. در این سطح، میزان تقاضا کاهش مییابد و خریداران احتمالاً تصمیم میگیرند از موقعیتهای معاملاتی خود خارج شوند. بهبیان دیگر، در اینجا نوعی سطح مقاومت ایجاد میشود؛ یعنی قیمتی که خریداران مایل نیستند بیشتر از آن پیش بروند. بنابراین موقعیتهای معاملاتی خود را میبندند یا از خرید دست میکشند.
در چنین شرایطی، میتوانیم بینیم که کمکم عرضه نسبت به تقاضا افزایش پیدا میکند و در نتیجه، قیمت کاهش مییابد. هنگامی که قیمت به اندازه کافی سقوط کرد، خریداران احتمالاً تمایل پیدا میکنند تا دوباره به بازار بازگردند و دارایی موردنظر را با قیمت قابلقبولتری خریداری کنند. در این حالت، تعادل بین عرضه و تقاضا دوباره برقرار میشود و سطح حمایت شکل میگیرد. سطح حمایت در این مثال، همان قیمت قابلقبول خریداران است که در آن، حاضر به خرید دارایی هستند.
در پی خریدهای بیشتر و تداوم افزایش نسبی تقاضا نسبت به عرضه، قیمت یک بار دیگر به سطح مقاومت نزدیک میشود. جالب است بدانید که سطوح حمایت و مقاومت، مفاهیم اثباتشده و قابلاعتمادی هستند. در غالب مواقع، قیمت دارایی سطح مقاومت خود را نمیشکند؛ اما اگر این اتفاق بیفتد، همان سطح مقاومت میتواند به سطح حمایت تبدیل شود.
انواع الگوهای نموداری
الگوهای نموداری بهطور کلی به سه دسته «الگوهای تداومی»، «الگوهای بازگشتی» و «الگوهای دوطرفه» تقسیم میشوند.
- الگوهای تدوامی نشاندهنده ادامهداربودن روند هستند؛
- الگوهای بازگشتی حاکی از احتمال تغییر مسیر روند هستند؛
- الگوهای دوطرفه خبر از بازاری پرنوسان و بیثبات میدهند؛ بازاری که در آن قیمت ممکن است هر آن به هر جهتی حرکت کند.
اگر به همه این انواع اشراف کامل داشته باشید، میتوانید از هر سه آنها برای واردشدن به موقعیتهای شورت (فروش) و لانگ (خرید) استفاده کنید. بهعبارت دیگر، این الگوها به شما کمک میکنند روند قیمت را پیشبینی کنید و حتی در بازارهای نزولی نیز مانند بازارهای صعودی معامله انجام دهید و سود کسب کنید.
البته مهمترین نکتهای که بههنگام استفاده از الگوهای نموداری باید بهعنوان بخشی از تحلیل تکنیکال خود به خاطر بسپارید این است که این الگوها تضمینی برای حرکت بازار در جهت پیشبینیشده نیستند؛ بلکه صرفاً نشانهای از چیزی هستند که احتمال دارد اتفاق بیفتد.
حال با درنظرداشتن همه این اطلاعات، میتوانیم ۱۰ الگوی مهم تحلیل تکنیکال که همه معاملهگران باید با آنها آشنا باشند را بررسی کنیم.
۱. الگوی سر و شانه
الگوی سر و شانه (head and shoulders) یک الگوی نموداری است که در آن، یک قله با ارتفاع زیاد و دو قله اندکی کوتاهتر آشنایی با الگوی کنج در دو طرف آن داریم. الگوی سر و شانه احتمال پایان روند صعودی و آغاز روند نزولی را نمایش میدهد.
بنابراین واضح است که این الگو از نوع بازگشتی است. در الگوی سر و شانه، قله اول و سوم معمولاً کوتاهتر از قله دوم هستند، اما نقطه اشتراک آنها این است که هر سه آنها با یک سطح حمایت (که اصطلاحاً خط گردن، خط آشنایی با الگوی کنج تأیید یا خط شکست نامیده میشود) برخورد میکنند. زمانی که قیمت از قله سوم نیز به همین سطح حمایت باز میگردد، احتمالاً باید منتظر شکست خط گردن و آغاز روند نزولی باشیم.
۲. الگوی دو قله
الگوی دو قله یا دو سقف (double top) الگوی دیگری است که معاملهگرها برای مشخصکردن بازگشت روند از آن استفاده میکنند. الگوی دو قله زمانی اتفاق میافتد که قیمت تا حد مشخصی بالا میرود و سپس سقوط میکند؛ سپس دوباره تا همان سطح مقاومت بالا میرود و دوباره تا سطح قبلی سقوط میکند. در چنین شرایطی، احتمال شروع یک روند نزولی خیلی قوی وجود دارد.
۳. الگوی دو دره
الگوی دو دره (double bottom) دقیقاً برعکس الگوی دو قله است. در این الگو، قیمت تا حمایت مشخصی کاهش پیدا میکند و دوباره بالا میرود. سپس دوباره تا همین حمایت کاهش پیدا کرده و تا همان مقاومت قبلی (خط گردن) بالا میرود. در چنین شرایطی، احتمالاً باید منتظر یک روند صعودی قوی باشیم. بنابراین الگوی دو دره هم از نوع بازگشتی است؛ با این تفاوت که پایان روند نزولی و آغاز روند صعودی را نمایش میدهد. به همین دلیل آن را بازگشتی صعودی میخوانند.
۴. الگوی کفگِرد
الگوی نموداری کفگرد (rounding bottom) یا نیم دایره پایین، در غالب مواقع نمایانگر پایان روند نزولی و شروع روند صعودی است. این الگوی بازگشتی معمولاً پس از یک روند نزولی طولانیمدت شکل میگیرد و حاکی از این است که روند نزولی رو به پایان است و میتوانیم منتظر شروع روند صعودی باشیم.
در تصویر زیر نمونهای از الگوی کفگرد را مشاهده میکنید. در این مثال، قیمت دارایی در روندی نزولی قرار دارد. با این حال، پس از ایجاد یک الگوی کفگرد، روند بازمیگردد تا در مسیر صعودی به حرکت خود ادامه دهد.
معاملهگران اغلب در دو نقطه از این الگو تمایل به سرمایهگذاری و خرید دارند: هنگامی که قیمت نزدیک به کف نمودار است و هنگامی که روند ادامه یافته و از سطح مقاومت عبور کرده است.
۵. الگوی کنج
الگوی کُنج (wedge pattern) هنگامی شکل میگیرد که حرکات قیمت دارایی بین دو خط روند مورب فشرده میشود. در مجموع، دو نوع الگوی کنج وجود دارد: کنج افزایشی (rising) و کنج کاهشی (falling).
الگوی کنج افزایشی
الگوی کنج افزایشی در اطراف خط روندی شکل میگیرد که بین دو خط حمایت و مقاومت مورب به سمت بالا پیش میرود. در این حالت، شیب خط حمایت تندتر از شیب خط مقاومت است. این الگو بهطور کلی نشان میدهد که قیمت دارایی احتمالاً سطح حمایت را خواهد شکست و دچار کاهش شدیدی خواهد شد.
الگوی کنج کاهشی
الگوی کنج کاهشی بین دو سطح مقاومت و حمایت مورب رو به پایین شکل میگیرد. در این حالت، شیب خط مقاومت نسبت به شیب خط حمایت تندتر است. برخلاف نوع قبلی، کنج کاهشی نشان میدهد که قیمت بهاحتمال قوی مقاومت را خواهد شکست و وارد فاز صعودی خواهد شد. همان طور که در مثال زیر مشاهده میکنید، روند قیمت پس از قرارگرفتن در کنج کاهشی مقاومت را شکسته و به حالت صعودی بازگشته است.
کنجهای افزایشی و کاهشی الگوهای بازگشتی به شمار میروند. کنج افزایشی احتمال ایجاد بازار نزولی را نشان میدهد و کنج کاهشی حاکی از صعودیشدن بازار است.
۶. الگوی فنجان و دسته
الگوی فنجان و دسته (cup and handle) یک الگوی تداومی و ترکیبی از ۲ الگوی کفگرد و کنج است که در بازار صعودی شکل میگیرد و از تداوم روند صعودی خبر میدهد. الگوی فنجان و دسته دورهای کوتاه از احساسات نزولی را در بازار صعودی نمایش میدهد، در حالی که روند کلی پس از ایجاد این الگو همچنان در جهت صعودی ادامه خواهد یافت.
در این الگو، فنجان شبیه به الگوی نموداری کفگرد و دسته شبیه به الگوی نموداری کنج است.
جمعبندی
تمام الگوهایی که در این مطلب مرور شدند، اندیکاتورهای سودمندی هستند که میتوانند در تحلیل تکنیکال به شما کمک کنند. این الگوها میتوانند نشان دهند که چرا یا چگونه قیمت یک دارایی بهشکلی ویژه حرکت کرده است و مسیر بعدی روند احتمالاً در کدام جهت خواهد بود.
در واقع، الگوهای نموداری میتوانند با برجستهکردن سطوح حمایت و مقاومت، به معاملهگر کمک کنند تا موقعیت لانگ یا شورت اتخاذ کند، یا در صورت احتمال تغییر و بازگشت روند، موقعیتهای فعلی خود را ببندد یا باز کند. البته باز هم تکرار میکنیم که آگاهی تئوری از این الگوها کافی نیست و تنها با تمرین و بهکاربستن آنها آشنایی با الگوی کنج در معاملات است که میتوانید معنای واقعی آنها را درک کنید و بر کاربرد هریک از آنها مسلط شوید.
آشنایی با ۱۰ الگوی نموداری تحلیل تکنیکال که هر معاملهگری باید بداند
کارگاه تحلیل تکنیکال - بخش پیشرفته
«همه اطلاعات موجود، در قیمت منعکس شده است و صرفا با تحلیل قیمت و حجم، میتوان بازار سهام را تحلیل نمود». جمله ای که ذکر شد، اساس کار تحلیل تکنیکال است. تحلیل تکنیکال، یکی از دو رویکرد اصلی تحلیل بازار سهام است (نوع دیگر تحلیل، بنیادی است). در تحلیل تکنیکال با استفاده از روند گذشته قیمت و حجم سهام و با تکیه بر یک سری ابزارهای پیشرفته تلاش می شود تا روند آتی سهام پیش بینی شود.
روز به روز بر محبوبیت تحلیل تکنیکال در میان سرمایه گذاران افزوده می شود. به دلیل اقبال عمومی و افزایش تعداد سرمایه گذارانی که از این نوع تحلیل استفاده می کنند، سبب شده تا پیش بینی های حاصل از این تکنیک نیز به واقعیت نزدیک تر شود (به این پدیده انتظارات خود محقق شونده گفته می شود).
کسانی که تسلط مناسبی بر تحلیل تکنیکال دارند، معمولا در شکار فرصت های سرمایه گذاری بهتر از سایرین عمل می کنند و بالطبع سود بیشتری را در مقایسه با دیگران کسب می کنند.
بعد از گذراندن این دوره چه مهارت هایی کسب خواهم کرد؟
پس از گذراندن این دوره، شما با ابزارهای حرفه ای تحلیل تکنیکال آشنا خواهید شد و خواهید توانست که تحلیل خوبی از روند حرکتی سهم ها ارائه دهید.
- آشنایی با انواع الگوها
- آشنایی با اندیکاتورها و اسیلاتورها
- استراتژی معاملاتی بر اساس نمودار هایکین آشی
- تعیین حد ضرر
سرفصل های دوره
جلسه اول
آشنایی با الگوهای تکنیکال ادامه دهنده
الگوی مثلثی متقارن
الگوی مثلثی صعودی
الگوی مثلثی نزولی
اهداف قیمتی در الگوهای مثلثی
تعیین حد ضرر در الگوهای مثلثی
جلسه دوم
آشنایی با الگوهای تکنیکال ادامه دهنده
الگوی کنج صعودی
الگوی کنج نزولی
الگوی پرچم مستطیلی افزایشی
الگوی پرچم مستطیلی کاهشی
الگوی پرچم سه گوش صعودی
الگوی پرچم سه گوش نزولی
اهداف قیمتی در الگوهای پرچم و کنج
تعیین حد ضرر در الگوهای پرچم و کنج
جلسه سوم
ادامه آشنایی با الگوهای تکنیکال ادامه دهنده
الگوی سر و شانه ادامه دهنده
تمایز بین الگویهای ادامه دهنده مثلث پرچم، کنج و سز و شانه
اهمیت حجم در الگوها
نکات عمومی در رابطه با الگوهای قیمتی
آشنایی با نمودارهای کندلی هایکین آشی
استراتژی معاملاتی بر اساس نمودار هایکین آشی
الگوهای بازگشتی در تحلیل تکنیکال
بسیاری از تحلیلگران و معامله گران بازارهای مالی، برای بررسی قیمت و تصمیم گیری برای انجام معامله موفق و منطقی، از تحلیل تکنیکال استفاده میکنند تا با استفاده از ابزارهای آن و امکاناتی که برای آنها فراهم میآورد، بتوانند شناخت بهتری از روند قیمتی مورد نظر خود داشته باشند.
الگوهای بازگشتی یکی از مؤثرترین ابزارهای تحلیل تکنیکال در تشخیص روند میباشد که همیشه مورد توجه تحلیلگران بازار قرار میگیرد. این الگوها، اشکالی هستند که در انتهای روند تشکیل میشوند و الگوهایی را میسازند که با کمک آنها میتوان استراتژی معاملاتی بهتری داشت و همچنین اصول و ساختاری دارند که کسب آگاهی و شناخت از آنها برای هر معاملهگری که میخواهد در بازارهای مالی فعالیت کند، لازم و ضروری میباشد.
الگوهای کلاسیک در تحلیل تکنیکال را میتوان به دو دسته الگوهای بازگشتی و الگوهای ادامه دهنده تقسیم کرد که در این مطلب قصد داریم الگوهای بازگشتی را شرح دهیم.
پیشنهاد مطالعه: فارکس
الگوهای بازگشتی
الگوهای بازگشتی (reversal patterns)، هنگامی تشکیل میشوند که نمودار قیمتی بعد از طی کردن روند مشخصی در طول یک بازه زمانی، روند آن متوقف و یا خنثی میشود و یا در جهتی مخالف روند قبلی خود، روند حرکتی جدیدی را در پیش میگیرد.
در الگوی بازگشتی امکان دارد که یک روند نزولی به روند صعودی قبلی بازگردد و یا یک روند صعودی به یک روند نزولی تبدیل شود، در واقع در الگوی بازگشتی، نقطه عطفی در نمودار به وجود میآید که روند بعدی را تحت تأثیر خود میگذارد.
این الگوها میتوانند دارای انواع بخصوص و مجزایی باشند که در تحلیل تکنیکال به کار میروند و هرکدام جزو الگوهای قدرتمند هستند که با استفاده از آنها، به درک بهتری از نمودار قیمتی میرسیم. این الگوهای بازگشتی، دادهها و اطلاعات دقیق و مفیدی به معاملهگران میدهند تا قبل از معامله خود تمامی جوانب نمودار قیمت را بسنجند و نسبت به آن تصمیمگیری کنند.
پیشنهاد ویژه: استراتژی فارکس
الگوی سر و شانه
الگوی سر و شانه (Head And Shoulders) به عنوان یکی از الگوهای کلاسیک بازگشتی، در انتهای روند شکل میگیرد و هشداری از تغییر روند را نشان میدهد. وقتی این الگو به صورت کامل تشکیل شود تأیید بسیار خوبی، برای معامله گران میباشد.
این الگو از یک خط مبنا به نام (خط گردن) با سه قله (در روند صعودی) یا سه کف ( در روند نزولی) تشکیل شده است.
در این الگو پس از اینکه قیمت خط گردن را شکست، با پولبک به آن ریزش قیمت آغاز میشود. توسط این الگوی نموداری، معاملهگر میتواند سطوح حائز اهمیتی همچون نقاط ورود به معامله، حد ضرر و اهداف قیمت را مشخص کند.
الگوی سر و شانه را میتوان با توجه به محل تشکیل آن به دو نوع صعودی و نزولی تقسیم کرد. الگوی سر و شانه نزولی در انتهای یک روند صعودی پدیدار میشود و پس از تشکیل باعث نزولی شدن روند و افت چشم گیر قیمت در نمودار میشود.
الگوی سر و شانه صعودی یا سرو شانه معکوس در انتهای یک روند نزولی تشکیل میشود و نشانهای برای صعودی شدن روند و رشد قیمت میباشد. برای داشتن اطلاعات بیشتر در مورد این الگو میتوانید به مقاله (الگوی سروشانه در تحلیل تکنیکال) مراجعه کنید.
الگوی سقف و کف دو قلو
این الگوها در واقع یکی از پرتکرارترین الگوهای بازگشتی به شمار میرود و باید در استفاده از آن دقت لازم را داشت. الگوی سقف دو قلو به انگلیسی Double Top در انتهای یک روند صعودی پدیدار میشود و میتواند هشداری آشنایی با الگوی کنج برای بازگشت قیمت از صعودی به نزولی میباشد.
در این الگو دو قله به یک اندازه و همراستا یک دیگر به وجود می آید، که درست مانند حرف M در حروف انگلیسی می باشد.
این الگو زمانی تشکیل میشود که روند صعودی دیگر قادر به ساخت سقف بالاتر از سقف قبلی خود نیست در نتیجه پس از اینکه معاملهگران میبینند برای بار دوم قیمت نتوانسته سقف قبلی را بشکند، از بازار خارج میشوند و روند نزولی تشکیل میشود، همچنین خطی که از آخرین کف بازار میگذرد، خط گردن نام دارد.
معاملهگران با شکست خط گردن و شروع ریزش قیمت، وارد معامله فروش شده و به اندازه فاصله خط گردن تا سقف الگو از بازار سود کسب میکنند.
الگوی کف دو قلو (Double Bottom) برعکس الگوی سقف عمل آشنایی با الگوی کنج میکند ، این الگو در انتهای حرکتها یا امواج نزولی شکل میگیرد و شکل کلی آن به صورت عبارت W انگلیسی میباشد.
این الگو زمانی تشکیل میشود که قیمت توانایی شکست کف قبلی را ندارد و فروشندگان تسلط خود را در بازار از دست میدهند و خریداران جدید وارد بازار میشوند.
یک الگوی کف دو قلو، شامل دو کف متوالی هم راستا یک دیگر میباشد که به همراه یک خط گردن (neckline) تشکیل میشود و نحوه معامله آن هم برعکس الگوی سقف دو قلو میباشد.
برای داشتن اطلاعات بیشتر در مورد این الگو میتوانید به مقاله (الگوی سقف و کف دو قلو در تحلیل تکنیکال) مراجعه کنید.
الگوی سقف و کف سه قلو
در الگوی کف یا سقف دوقلو به عنوان یکی از الگوهای کلاسیک بازگشتی، اگر به جای دو کف یا دو سقف، سه کف یا سه سقف تشکیل شود، الگو تغییر نام میدهد.
در الگوی سه سقف یا سه کف، اعتبار الگو بیشتر است، زیرا سقف مقاومت و کف حمایت بیش از دو بار آزموده شده و الگوی برای برگشت روند اعتبار بیشتری دارد.
الگوی سقف سه قلو به انگلیسی Triple Top یکی از الگوهای بازگشتی نزولی به شمار میرود.
یک الگوی سقف سه قلو، در انتهای یک روند صعودی تشکیل میشود و باعث تغییر جهت روند، به یک روند نزولی میگردد نحوهٔ شکلگیری آن به این صورت میباشد که:
توسط سه سقف و دو کف تقریبا برابر و به صورت متوالی تشکیل میشود که نشان از تلاش بدون نتیجه خریداران برای شکست مقاومت ایجاد شده است.
الگوی کف سه قلو Triple Bottom، یک الگوی صعودی است که در پایان یک روند نزولی تشکیل میشود. در این الگو، شاهد تشکیل سه کف و دو سقف تقریبا مساوی میباشیم. با متصل کردن سقفهای قیمتی به یک دیگر، خط گردن الگو به وجود میآید.
برای داشتن اطلاعات بیشتر در مورد این الگو میتوانید به مقاله (الگوی سقف و کف سه قلو در تحلیل تکنیکال) مراجعه کنید.
الگوی کنج
الگوی دره یا کنج Wedge به عنوان یکی از الگوهای کلاسیک در نظر داشت و میتوان آن را هم در دستهی الگوهای بازگشتی جای داد و هم در دستهی الگوهای ادامهدهنده، بنابراین قاعدهی کلی دربارهی آن وجود ندارد و همچنین میتوان آن را از نوع الگوهای مثلث دانست.
اما تفاوتی که در این دو الگو وجود دارد این میباشد که در الگوی مثلث دو خط حمایت و مقاومت در خلاف جهت یکدیگر حرکت میکنند، اما در الگوی کنج دو خط بالا و پایین الگو هم جهت هستند، این الگو از نوع برگشتی است و در انتهای روند ظاهر میشود.
اگر الگوی کنج در روند صعودی ظاهر شود، خود الگو به صورت صعودی است و مانند روند صعودی دره و قلههای بالاتر تشکیل میدهد؛ اما روند افزایش قلهها از روند افزایش درهها کم شیبتر است.
اگر الگوی کنج در روند نزولی تشکیل شود، خود الگو به صورت نزولی است و مانند روند نزولی، کف و سقفهای بالاتری تشکیل میدهد؛ اما شیب نزولی درهها کندتر از شیب نزول قلهها است.
برای معامله در این الگو، از زمانی که الگو شکسته میشود و قیمت نمودار شروع به حرکت صعودی یا نزولی میکند، حد سود به اندازه قاعده الگوی کنج است، همچنین حد ضرر بالاتر از آخرین قله یا کف بسته به نوع الگو قرار میگیرد.
مشاهده بیشتر: آموزش رایگان فارکس
جمع بندی نهایی
الگویهای قیمتی در انواع نمودارها و تایم فریمها تشکیل میشوند و هر یک از این الگوها نشاندهندهٔ قدرت های خریداران و فروشندگان میباشد که نهایتاً با تشکیل کامل آن الگو آشنایی با الگوی کنج منجر به ادامهٔ روند و یا ایجاد یک بازگشت روندی در بازار میشود.
الگوهای بازگشتی از مباحث مهم در تحلیل تکنیکال میباشد و در کنار سایر ابزارهای تحلیلی، از قدرت بالایی برخوردار میباشند.
اما نکته قابل توجه اینجاست که شناسایی یک الگو تضمینی برای به وقوع پیوستن پیش بینی ما نمیباشد، بنابراین نباید برای انجام معاملات تنها به الگوهای قیمتی (چه الگوهای بازگشتی و چه ادامهدهنده) تکیه کرد و حتما باید این الگوی قیمتی با سایر سیگنالهای تکنیکالی ترکیب شود.
پیشنهاد مطالعه: بروکر فارکس
سوالات متداول
الگوی بازگشتی چیست؟
در الگو بازگشتی (reversal patterns)، نمودار قیمتی بعد از طی کردن روند مشخصی در طول بازه زمانی، روند آن متوقف و یا خنثی میشود و یا در جهتی مخالف روند قبلی خود، روند حرکتی جدیدی را در پیش خواهد گرفت.
چند نوع الگوی بازگشتی وجود دارد؟
به صورت کلی الگوهای بازگشتی به چهار نوع الگوی سروشانه، سقف و کف دو قلو، سقف و کف سه قلو و الگوی کنج تقسیم میشود.
تفاوت الگوی کنج با مثلث در چیست؟
در الگوی مثلث دو خط حمایت و مقاومت در خلاف جهت یکدیگر حرکت میکنند، اما در الگوی کنج دو خط بالا و پایین الگو هم جهت هستند.
آشنایی با الگو کنج - فیبوتک
آموزشی دوره آموزش الگوهای معاملاتی کلاسیک قسمت هفتم: الگو کنج به طور کلی الگو کنج از دو خط روند تشکیل میشه که این خطوط نسبت به هم کاملا همگرا هستند. باید درنظر داشته باشیم که الگو کنج همیشه در انتهای روند تشکیل میشه. ________________________________________ مارا در شبکه های اجتماعی دنبال کنید: اینستاگرام فیبوتک: https://instagram.com/fibotech.trade تلگرام فیبوتک: https://t.me/FiboTech_Trade توییتر فیبوتک: https://twitter.com/FiboTech_Trade ______________________________________________
منبع کلیپ : وبسایت آپارات -> کانال -> کانال رسمی فیبوتک
تمامی کلیپ ها به صورت امبد در سایت نمایش داده میشوند ، یعنی هر پخش کلیپ به آمار پخش کلیپ در آپارت شما اضافه میکند و برابر با پخش شدن کلیپ در سایت آپارت است(به طور رایگان تعداد پخش کلیپ شما بیشتر میشود).
آموزش فتوشاپ به زبان ساده برای نوجوانان و علاقه مندان عزیز. کتاب کار و فناوری / این قسمت: کار با لایه ها، کار با رنگ، نور، روشنایی و کنتراست تصاویر / مدرس.
آموزش مراحل نصب کاغذ دیواری-نصب کاشی های بین کابینتی آماده
پرورش زنبورعسل (زنبورداری)-محصور کردن ملکه
آیا لازمه با بچه ها مشورت کنیم؟ استاد عباسی ولدی
آموزش پرورش زنبور عسل-تولید عسل طبیعی-نمونه برداری از آلودگی نزوما
شمع سازی بدون قالب-شمع سازی در خانه-دو روش تزئین شمع
معرفی دسته سیم ها، سوکت ها، منوها و اجزای مختلف دستگاه تستر صنعتی ایسیو 6000
امیرعلی مقدم _ کسب درامد تا ماهی ۱۸۰ میلیون
نظرات شرکت کنندگان در دوره تونایی در سیستم سازی
تدریس درس ۱۲ علوم تجربی هفتم
این قسمت درباره امکاناتی هست که رشته ها به ما می دهند.
با سلام حافظه ها ،انواع و کارکرد و اجزا قسمت اول | مقدمه و پیش نیاز بحث اصلی | تهیه کننده و ارائه کننده و گزارشگر : آرین خسروی | کد دانشجویی: ۹۸۱۲۱۵۲۷۱۰۲۴ |.
آموزش فتوشاپ به زبان ساده برای نوجوانان و علاقه مندان عزیز. کتاب کار و فناوری / این قسمت: کار با لایه ها، کار با رنگ، نور، روشنایی و کنتراست تصاویر / مدرس.
دیدگاه شما