تاریخچه بازار سهام


تاریخچه بورس

بورس چیست؟
بخش مالی اقتصادی هر کشور تامین‌کننده منابع مالی و فعالیتهای حقیقی اقتصادی محسوب می‌شود که به دو بخش تقسیم می‌گردد :
بازار پولی که عمدتا توسط نظام بانکی یک کشور اداره می‌شود که مهمترین کارکرد آن تامین اعتبارات کوتاه مدت است. بازار سرمایه که کارکرد اصلی آن تامین مالی بلند مدت مورد نیاز در فعالیت‌های تولیدی و خدماتی مولد می‌باشد .

بورس یک نهاد سازمان یافته‌ای است که از جمله نهادهای عمده و اساسی در بازار سرمایه محسوب می‌شود و در کنار سایر موسسات و سازمانها ، وظایف چندگانه‌ای را برعهده دارد .
کارکردهای اساسی بورس مدیریت انتقال ریسک و توزیع آن، شفافیت اطلاعات، کشف قیمت، ایجاد بازار رقابتی و همچنین یکی از کارکردهای مهم آن جمع آوری سرمایه‌ها و پس اندازهای کوچک برای تامین سرمایه مورد نیاز فعالیتهای اقتصادی است .

تاریخچه بورس
تاریخچه تاسیس اولین بورس به اواخر قرن چهارده و اوایل قرن پانزده در کشور هلند بر می‌گردد. اما بورس به صورت مدون از دو قرن پیش شروع به فعالیت کرده است در حال حاضر با پیشرفت تکنولوژی و استفاده از ابزارهای الکترونیکی بیشتر معاملات در بورس از طریق رایانه صورت می‌گیرد
.
مهمترین مامویت بورس کالایی بر اساس گزارشات آنکتاد کمک به ساماندهی و اصلاح ساختار بازار محصولات بخش کشاورزی از طریق شفافیت اطلاعات، کشف قیمت، توزیع ریسک و سیالیت در معاملات و همچنین تامین منابع مالی مورد نیاز فعالان بخش کشاورزی از طریق توسعه بازار سرمایه است که اولی در کشورهای درحال توسعه و دومی در کشورهای پیشرفته و صنعتی ملاک عمل قرار می‌گیرد .

بورس کالا چیست؟
بورس کالا (Commodity Exchamge) یک بازار متشکل و سازمان یافته‌ای است که بطور منظم کالای معینی با ساز و کاری خاص مورد معامله قرار می‌گیرند . امروزه طبقه‌بندی‌های متعددی برای یک بورس کالایی وجود دارد. اما گسترش بازارهای بخش مالی و حقیقی اقتصاد سبب شده چندین نوع از بررسیها در قالب یک تشکل متمرکز قرار داشته باشند. عموما بورس‌های کالایی را در مقابل بورس‌های اوراق بهادار و بورس‌های اسعار تعریف می‌کنند. به عبارتی هر آن چیزی که در زمینه ۱- فلزات و مواد معدنی ( کانی ها ) ۲- انرژی و ۳- محصولات کشاورزی مورد مبادله قرار می‌گیرد در زمره بورس کالایی می‌گنجد .

اهمیت قانونی بورس‌های کالایی
تا قبل از تصویب برنامه سوم، کشور ما برای راه اندازی بورسهای کالا با خلاء قانونی مواجه بود، تا اینکه دست‌اندرکاران تدوین لایحه و قانون برنامه سوم توسعه جمهوری اسلامی ایران به تدوین و تصویب قانونی اقدام نمودند که شروع یک سری تحولات با اهمیت اقتصادی را در عرصه مبادلات بازار ایفا خواهد نمود در ذیل به متن قانون در برنامه سوم توسعه اشاره می‌شود:
الف: نسبت به راه‌اندازی بورس‌های منطقه‌ای در سطح کشور در چارچوب قانون بورس بر اقدام کند .
ب: تمهیدات قانون لازم جهت قابل معامله نمودن سلیر ابزارهای مالی در بورس اوراق بهادار، علاوه بر موارد مندرج در بند (۲) ماده (۱) قانون تاسیس بورس اوراق بهادار مصوب ۲۷/۲/۱۳۴۵ را فراهم کند .
ج: نسبت به ایجاد بورس کالا با همکاری دستگاه‌های ذیربط اقدام نماید.
در ادامه آن ماده ۱۱۳ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت وزارت جهاد کشاورزی را موظف نمود نسبت به راه‌اندازی بورس محصولات کشاورزی اقدام نماید واین قانون از ابتدای سال ۱۳۸۱ لازم اجراء بود .
ابزارهای داد و ستد پذیر در بورس کالا
مهم‌ترین ابزار مشقه مورد استفاده در بورس کالا، قراردادهای آتی (Contract futures) و قرارداد اختیار معامله (Contract Option) است. در یک قرارداد آتی که بین خریدار و فروشنده با

واسطه‌گری شرکت‌های کارگزاری منعقد می‌گردد نوع کالای مورد معامله، تاریخی که کالا تحویل می‌شود، قیمت، مقدار، مشخصات کالا از قبیل نوع استاندارد، شاخص‌ها و … نوشته می‌شود. در قراردادهای اختیار معامله (برگ اختیار معامله یک نوع اوراق بهادار است) دارنده آن حق دارد، کالا یا اوراق بهادار خاصی (مثل سهم شرکت‌ها ) را ظرف مدت معینی به قیمت توافقی، معامله کند. برگهای اختیار معامله به دو دسته تقسیم می‌شوند :
-« برگ اختیار خرید»: دارنده این برگ، حق دارد کالا یا سهام شرکتی را به قیمتی مشخص در تاریخ معینی بخرد.

-« برگ اختیار فروش»: دارنده این برگ، حق دارد کالا یا سهام شرکتی را به قیمتی مشخص در تاریخ معینی بفروشد. البته در یک بورس کالایی نوظهور و یا شرایط خاص کالا می‌توان به صورت حراج حضوری و معاملات نقدی مبادله کالا را انجام داد .
بورس کالا چه منافعی را به دنبال دارد
• شفافیت بازار: منظور شفافیت اطلاعات قیمت در بازار است. تصحیح ساختار بازار، منظور استفاده از بازار رقابتی است .
• استاندارد کردن: افزایش کیفیت کالاهای کشاورزی
• برخورداری تولیدکنندگان و تجار کالاهای کشاورزی از مزایای مرتب بر قوانین و مقررات حاکم بر بورس
• افزایش کارآیی بازاریابی یا بهبود شبکه توزیع و کاهش حاشیه بازاریابی
• تغییر الگوی کشت و افزایش توان تولیدی و توان صادراتی
• افزایش اشتغال در بخش کشاورزی
گروه‌های بهره‌مند از بورس
استفاده از بورس در انحصار گروهی خاص در جامعه نمی‌باشد تمام افراد می‌توانند به طور مستقیم یا غیر مستقیم از بورس استفاده نمایند گروه‌های اجتماعی که در بورس فعالیت دارند عبارتند از :
• تولیدکنندگان
• کارگزاران
• صاحبان صنایع فرآوری و تبدیل
• تجار
• مبادله‌گران تضمینی
• دلالان و واسطه‌ها
• بازارسازان
• اشخاص عادی و کسانی که مایلند پس‌اندازهای خود را در این بازار به کار اندازند

ساختار بورس
بورس زیر نظر نهاد واحد نظارتی که معمولا سیاست‌های آن توسط بالاترین مراجع ذیربط دولتی درهر کشوراعمال می‌گردد که با حضور و مشارکت فعال بخش خصوصی ایجاد می‌شود و اتاق پایاپای که تضمین و تسویه قراردادها را بر عهده دارد از جمله مهم‌ترین بخش‌های آن محسوب می‌شود. فعالیت می‌کند علاوه برآن واحد نظارت داخلی (در داخل بورس) هیات بازرسین و داوری ارکان اصلی ساختار بورس را تشکیل می‌دهند .

بورس‌های کالایی در جهان
سابقه مدرن‌ترین بورس کالای جهان به محصول برنج در اوساکای ژاپن در قرن ۱۷ بر می‌گردد همچنانکه از منابع موثق مدرنترین بورس کالا به مبادلات آتی نقل می‌کنند. آپشن و فیوچر نیز در آمستردام هلند در قرن ۱۷ استفاده می‌شده است. بهر حال در جهان امروزی مبادلات آتی با یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر تبدیل شده است و اکنون بورس‌های بزرگی در بیش از ۲۰ کشور جهان مشاهده می‌شود. کشورهای همچون آمریکا، انگلیس، آلمان، فرانسه، ژاپن، جمهوری کره، برزیل، استرالیا و سنگاپور و بسیاری که از کشورهای در حال توسعه دارای بورس کالا هستند و این روند در یک دهه گذشته شدت بیشتری گرفته است .

در سال ۲۰۰۰ میلادی، نزدیک به ۲ میلیارد قرارداد از نوع آپش و فیوچیر در بورس‌های کالایی سراسر جهان مبادله شده است نسبت به سال ۱۹۹۹ حدود ۱۶ درصد افزایش نشان می‌دهد .
برنامه‌های در دست اقدام بانک
اهم طرح‌های در دست اجرا و در حال مطالعه این بانک عبارتند از:
• تلاش در جهت فرهنگ‌سازی و آشنایی فعالان بخش کشاورزی با مقوله بورس
• تلاش در جهت فراگیر شدن بورس کشاورزی در سراسر کشور (گسترش جغرافیایی) و امکان حضور همه گروه‌های بهره‌مند از طریق شبکه گسترده شعب بانک

• تلاش در جهت جاری شدن مزایای بورس در تمامی سطوح و لایه‌های فعالان بازار و بازیگران عرصه تولید، توزیع و مصرف و تحقق اهداف اصلی بورس کشاورزی
• اعطای خطوط اعتباری به کارگزاران در جهت بازسازی در بورس کشاورزی
• تلاش برای گسترش موضوعی بورس و پذیرش تولیدات یا محصولات سایر زیر بخش کشاورزی در بورس
• روشهای تامین مالی خرد برای بهره‌برداران کوچک و برقراری امکاناتی جهت حضور این قشر عظیم از جامعه بهره‌برداران چند میلیونی بخش کشاورزی با استفاده از ابزارهای متعدد نظیر تبدیل کردن قرارداد تسهیلات اعطایی سلف به کشاورزان به معاملات بورسی
• تلاش برای حضور مشتریان این بانک در بورس کشاورزی که زمینه فعالیت‌شان کالای بورسی است و برقراری امتیازات و تشویق‌های خاص برای این گروه

تاریخچه بورس اوراق بهادار
بورس اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۴۶ تاسیس گردید. این سازمان از پانزدهم بهمن ماه آن سال فعالیت خود را با انجام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی آغاز کرد. در پی آن شرکت نفت پارس ، اوراق قرضه دولتی ، اسناد خزانه ، اوراق قرضه سازمان گسترش مالکیت صنعتی واوراق قرضه عباس آباد به بورس تهران راه یافتند. اعطای معافیت های مالیاتی شرکتها و موسسه های پذیرفته شده در بورس در ایجاد انگیزه برای عرضه سهام آنها نقش مهمی داشته است. طی ۱۱ سال فعالیت بورس تا پیش از انقلاب اسلامی در ایران تعداد شرکتها و بانکها و شرکتهای بیمه پذیرفته شده از ۶ بنگاه اقتصادی با ۲/۶ میلیارد ریال سرمایه در سال ۱۳۴۶ به ۱۰۵ بنگاه با بیش از ۲۳۰ میلیارد ریال درسال ۵۷ افزایش یافت. همچنین ارزش مبادلات در بورس از ۱۵ میلیون ریال در سال ۱۳۴۶ به بیش از ۱۵۰ میلیارد ریال سرمایه در سال۱۳۵۷افزایش یافت. در

سالهای پس از انقلاب اسلامی وتا پیش از نخستین برنامه پنج سال توسعه اقتصادی ، دگرگونی های چشمگیری در اقتصاد ملی پدید آمد که بورس اوراق بهادارتهران را نیز در بر گرفت . نخستین رویداد ، تصویب لایحه قانون اداره امور بانک ها در تاریخ ۱۷ خرداد ۱۳۵۸ توسط شورای انقلاب بود که به موجب آن بانک های تجاری و تخصصی کشور در چهار چوب ۹ بانک شامل ۶ بانک تجاری و۳ بانک تخصصی ادغام و ملی شدند . چندی بعد و در پی آن شرکتهای بیمه نیز در یکدیگر ادغام گردیدند و

به مالکیت دولتی در آمدند و همچنین تصویب قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران در تیر ۱۳۵۸ باعث گردید تعداد زیادی از بنگاه های اقتصادی پذیرفته شده در بورس از آن خارج شوند . به گونه ای که تعداد آنها از ۱۰۵شرکت و موسسه اقتصادی در سال ۱۳۵۷ به ۵۶ شرکت در پایان سال ۱۳۶۷ کاهش یافت . بدین ترتیب در طی این سالها بورس و اوراق بهادار دوران فترت خود را آغاز کرد که تا پایان سال ۱۳۶۷ادامه یافت . از سال ۱۳۶۸ ، در چهارچوب برنامه پنج ساله اول توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی تجدید فعالیت بورس اوراق بهادار تهران به عنوان زمینه ای برای اجرای سیاست خصوصی سازی ، مورد توجه قرار گرفت.

بر این اساس سیاست گذاران در نظر دارند بورس اوراق بهادار با انتقال پارهای از وظایف تصدی های دولتی به بخش خصوصی ، جذب نقدینگی و گرد آوری منابع پس اندازی پراکنده و هدایت آن به سوی مصارف سرمایه گذاری ، در تجهیز منابع توسعه اقتصادی و انگیزش موثر بخش خصوصی برای مشارکت فعالانه در فعالیتهای اقتصادی نقش مهم و اساسی داشته باشد . در هر حال ، گرایش

سیاست گذاری های کلان اقتصادی به استفاده از ساز و کار بورس ، افزایش چشمگیر شمار شرکتهای پذیرفته شده و افزایش حجم فعالیت بورس تهران را در بر داشت که بر این اساس طی سال های ۱۳۶۷ تا نیمه اول سال جاری تعداد بنگاه های اقتصادی پذیرفته در بورس تهران از ۵۶ شرکت به ۳۲۵ شرکت افزایش یافت .شرکتهای پذیرفته شده و شرکتهای فعال در بورس به دو دسته تقسیم می شوند.۱ – شرکت های تولیدی ۲ – شرکت های سرمایه گذاری شرکت های تولیدی معمولا به تولید کالای خاصی مبادرت می ورزند و در گروه صنایع فعال در بورس قرار می

گیرند ودر سازمان بورس بانام شرکت و کد خاص خود ، مشخص می شوند . اما شرکتهای سرمایه گذاری شرکت هایی هستند که به عنوان واسطه های مالی فعالیت میکنند. که این گونه شرکت ها یا فعالیت تولیدی ندارند ویا فعالیت آنها به گونه ای است که با کمک های مالی از طریق خرید سهام شرکت های تولیدی و صنعتی و یا مجموعه ای از آنها به تولید و سرمایه گذاری این شرکت ها مبادرت می نمایند که بر این اساس در حال حاضر شرکت های سرمایه گذاری فعال در بورس ۱۹ شرکت است و شرکت های تولیدی ۲۹۸ شرکت می باشند . همچنین اکنون زمینه های لازم برای حضور شرکت های خدماتی نیز در بورس فراهم شده است
۱۰ نکته مهم در بازار بورس
برای سرمایه گذاری در بورس توجه به برخی نکات می تواند مفید باشد و مارا در رسیدن به اهدافمان یاری دهد. موارد زیر از جمله نکات مهمی هستند که برخی از آنها از اصول مهم و پایه ای سرمایه گذاری در این حیطه اند:
۱- انتخاب صنعت برتر : در میان صنایع مختلف صنایعی هستند که میانگین بازده آنها از میانگین بازده بازار بیشتر است.
پس چرا آنها را انتخاب نکنید؟!
۲- انتخاب شرکت برتر : پس از گزینش صنعت برتر حالا به سراغ شرکتهایی بروید که بازده آنها از میانگین بازده صنعت بالاتر است .

(منظور از بازده، کلیه سودهای منتفع از شرکت اعم از EPS، اختلاف قیمت، سهام جایزه و… در یک مدت معین می باشد.
۳- میزان نقد شوندگی: هیچگاه سهمی نخرید که در فروش آن دچار مشکل شوید. نقد شوندگی عامل بسیار مهمی است که هرگز نباید مورد غفلت قرار گیرد. این فاکتور متاثر از پارامترهایی مثل حجم معاملات شرکت، تعداد سهام معامله شده، دفعات معامله، تعداد خریدار و… می باشد. نقد شوندگی به صورت رتبه ای مطرح می شود و رتبه ۱ به معنای بالاترین میزان نقد شوندگی است و رتبه های ۲ و ۳ و ۴ و ….. به ترتیب نقد شوندگی کمتری دارند.
برخی از افراد تا رتبه ۱۰۰ را قابل قبول می دانند. بعضی ها بیشتر از ۵۰ نمی روند و عده ای هم به بیشتر از ۲۰ رضایت نمی دهند. به هرحال بسته به استراتژی و هدف سرمایه گذاری تان، ملاکی را برای خودتان قرار دهید.
لازم به ذکر است که رتبه نقد شوندگی در یک محدوده زمانی قابل محاسبه است مثلا یکساله، شش ماهه، یکماهه و… اما در بیشتر موارد از نقد شوندگی ۳ ماهه استفاده می شود.
۴- میزان سهام در دست سهامداران عمده: هر چه این میزان کمتر باشد و سهم یک شرکت بیشتر در دست مردم و سهامداران جز باشد، بهتر است. چرا که در اینجا عرضه و تقاضای و اقعی است که میزان قیمت را تعیین می کند. در صورتیکه قسمت اعظمی از سهام یک شرکت در دست سهامداران عمده باشد به همان نسبت آنها می توانند کنترل بیشتری را بر آن سهم اعمال کنند. و در این بین سهامدار جز است که ضرر می کند.

۵- اخبار اقتصادی-سیاسی: همواره به اخبار داخلی و خارجی توجه داشته باشید. فکر نمی کنم روزانه ۱۵ دقیقه گوش دادن به اخبار یا مطالعه روزنامه ها وقت زیادی بگیرد اما کمک بزرگی به شما خواهد کرد تا بتوانید در برخی موارد روند بازار را پیش بینی کنید و همینطور صنایع خاصی را مورد توجه قرار دهید .

تاریخچه بورس جهان و ایران + فیلم

تاریخچه پیدایش واژه بورس به قرن پانزدهم میلادی باز می‌گردد. در آن زمان بازرگانان، صرافان و کسبه شهر «بروژ» در بلژیک در میدانی به نام «تربورس» در مقابل خانه اشراف زاده‌ای به نام «واندر بورس» جمع می‌شدند و به مبادله اسناد تجاری و اوراق بهادار می‌پرداختند.

تاریخچه بورس جهان و ایران

تاریخچه پیدایش واژه بورس به قرن پانزدهم میلادی باز می‌گردد. در آن زمان بازرگانان، صرافان و کسبه شهر «بروژ» در بلژیک در میدانی به نام «تربورس» در مقابل خانه اشراف زاده‌ای به نام «واندر بورس» جمع می‌شدند و به مبادله اسناد تجاری و اوراق بهادار می‌پرداختند.

به گزارش نبض بورس، به همین علت از آن تاریخ به بعد مکان‌هایی که مردم در آنجا اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار، کالا و. می‌کردند به بورس معروف شد. البته در آن زمان این مکان‌ها نظم و انضباط خاصی نداشتند و همه افراد می‌‌توانستند بدون کمترین محدودیتی در آنجا فعالیت کنند اما به مرور زمان نظم و انضباط خاصی در این مکان‌ها حاکم شد به نحوی که پس از مدتی فقط بازرگانان، صرافان و دلالان اجازه پیدا کردند تا در این مکان‌ها به خرید و فروش بپردازند.

در گذر زمان تالارهای مسقف بورس شکل گرفت و بازرگانانی که تا بیش از آن در هوای آزاد خرید و فروش می‌کردند، برای خرید و فروش به این تالارها می‌رفتند. در بسیاری از منابع علمی و تاریخی زمان آغاز به کار تالارهای مسقف بورس را به‌عنوان تاریخ رسمی تاسیس بورس در دنیا معرفی می‌کنند، اگرچه همان طور که اشاره شد پیشینه این مهم به قبل از آن تاریخ و به قرن ۱۵ میلادی برمی‌گردد.

اولین بورس اوراق بهادار جهان در اوایل قرن هفدهم میلادی در شهر آمستردام هلند تشکیل شد و کمپانی هند شرقی اولین شرکتی بود که سهام خود را در آن عرضه کرد. فعالیت‌های مرتبط با بورس در شهر لندن نیز از اوایل قرن هجدهم میلادی و در قهوه‌خانه‌ها شروع شد. این فعالیت‌ها در سال ۱۷۷۳ میلادی و با خرید ساختمان مستقل توسط معامله‌گران وارد فصل جدیدی شد. در نهایت در سوم مارس سال ۱۸۰۱ میلادی، بورس لندن فعالیت رسمی خود را آغاز کرد.

تاریخچه بورس جهان و ایران

تاریخچه بورس سهام نیویورک در وال استریت

مقرّ اصلی تعدادی از مهمترین بورس‌های جهان به خصوص بورس نیویورک، در خیابان وال استریت در محله منهتنِ نیویورک است. دلیل نام‌گذاری وال استریت به این نام، ساخت دیواری بزرگ توسط استعمارگران هلندی برای جلوگیری از حملات سرخ ‌پوستان و دزدان دریایی در سالیان دور در این منطقه بوده است.

تاریخچه بورس جهان و ایران

در آن زمان ۲۶ کارگزار بازارِ سهام، در خیابان وال استریت نیویورک، در ۱۷ ماهِ می سال ۱۷۹۲ میلادی زیر یک درخت چنار دور هم جمع شده و توافق نامه‌ای را امضا کردند سپس در ۸ مارس سال ۱۸۱۷ اساسنامه‌ای تنظیم شد که آغاز به کار بورس نیویورک را رسمیت بخشید.

با شروع فعالیت بورس‌های بزرگ جهان به تدریج سایر کشورهای در حال توسعه و پیشرفته نیز دارای بورس شدند تا جایی که امروز کمتر کشوری را می‌توان یافت که بورس نداشته باشد. به نظر می‌رسد بورس‌ها و بازارهای مالی امروزه نقش مهمی را در عرصه اقتصادی کشورهای جهان ایفا می‌کنند و این سیر تکامل و توسعه بازارهای مالی همچنان ادامه خواهد داشت.

بورس‌های معتبر دنیا چه بورس‌هایی هستند؟

بورس نیویورک در ساختمانی اجاره‌ای واقع در پلاک ۴۰ وال استریت شروع به کار کرد. در حال حاضر معتبرترین بورس جهان، بورس نیویورک است. شاخص اصلی این بورس داوجونز نام دارد و معاملات این بورس به صورت الکترونیکی انجام می‌گیرد. بورس نیویورک از نظر حجم سرمایه‌گذاری و معاملات، بزرگترین بورس دنیا است. بازار بورس نزدک نیز به عنوان بزرگترین بازار معاملاتِ خردِ سهام آمریکا توسط انجمن ملی معامله‌گران اوراق بهادار بورس نیویورک در سال ۱۹۷۱ تأسیس شده و آغاز به کار کرد.

بورس‌ لندن که پیش‌تر نیز به آن اشاره شد، بورس توکیو، بورس فرانکفورت و بورس پاریس از دیگر بورس‌های معتبر و مهم دنیا هستند که نقش بزرگی در اقتصاد جهان ایفا می‌کنند.

تاریخچه بورس ایران

ایده راه‌اندازی بورس در ایران، به سال ۱۳۱۵ برمی‌گردد. در این سال، یک کارشناس هلندی و یک کارشناس بلژیکی به منظور بررسی و اقدام در مورد تهیه و تنظیم مقررات قانونی ناظر بر فعالیت بورس اوراق بهادار، به ایران آمدند. متاسفانه مطالعات راه‌اندازی بورس با آغاز جنگ جهانی دوم و مشکلات داخلی ایران بیش از 25 سال متوقف شد.

تاریخچه بورس جهان و ایران

پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، مجددا در سال ۱۳۳۳ ماموریت تشکیل بورس اوراق بهادار به اتاق بازرگانی و صنایع و معادن، بانک مرکزی و وزارت بازرگانی وقت محول شد. این گروه پس از ۱۲سال، در سال ۱۳۴۵، قانون و مقررات تشکیل بورس اوراق بهادار تهران را تهیه و لایحه مربوطه را به مجلس شورای ملی ارسال کردند که این لایحه در اردیبهشت ماه سال ۱۳۴۵ تصویب شد. بورس اوراق بهادار تهران از پانزدهم بهمن ۱۳۴۶، فعالیت خود را رسما با انجام چند معامله روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی آغاز کرد.

پس از آن سهام شرکت نفت پارس، چند نوع اوراق قرضه دولتی، اوراق قرضه سازمان گسترش مالکیت صنعتی و اوراق قرضه عباس آباد در بورس تهران پذیرفته شدند. در آن زمان اعطای معافیت‌های مالیاتی برای شرکت‌ها و موسسات پذیرفته شده در بورس، عامل مهمی در تشویق شرکت‌ها به عرضه سهام خود در بورس اوراق بهادار تهران بود.

تاریخچه بورس جهان و ایران

سیر تحولات تاریخ ۵۰ ساله بورس در ایران

تاریخچه بورس ایران را می‌توان به ۴ دوره زمانی تقسیم کرد: در دوره اول که به زمان پیش از انقلاب اسلامی ایران برمی‌گردد، بورس ایران با عرضه سهام بانک صنعت و معدن، شرکت نفت پارس، سیمان تهران، سیمان شمال، بانک توسعه صنعتی، اوراق قرضه دولتی، اوراق قرضه عباس آباد، اوراق قرضه سازمان گسترش مالکیت صنعتی و اسناد خزانه شروع به کار کرده و تا سال ۱۳۵۷ تعداد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس به عدد ۱۰۵ رسید.

با پیروزی انقلاب اسلامی بورس اوراق بهادار تهران نیز وارد فصل جدیدی شد. رویدادهای سیاسی و تاریخچه بازار سهام شروع جنگ تحمیلی در آن زمان و همچنین اتفاقات اقتصادی پس از آن، اعم از ادغام بانک‌ها و شرکت‌های بیمه و همچنین تصویب قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران منجر به کاهش تعداد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس از ۱۰۵ شرکت در سال ۱۳۵۷ به به ۵۶ شرکت در پایان سال ۱۳۶۸ شد.

تاریخچه بورس جهان و ایران

پایان جنگ تحمیلی و توسعه بازار سرمایه

دوره سوم از سال ۶۸ آغاز شده و با شکل‌گیری سیاست‌های دولت مبنی بر گسترش بازار سرمایه همراه شد. به طوری که در سال ۱۳۷۵ تعداد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس به حدود ۲۵۰ شرکت رسید. در این سال‌ها افزایش عرضه سهام شرکت‌های دولتی در بورس، عرضه این سهام از طریق شبکه بانکی در سرتاسر کشور و همچنین عرضه سهام به کارگران به نرخ‌های ترجیحی براساس مصوبات دولت، منجر به فراگیر شدن تب و تاب بورس در کشور شد. در ادامه و تا سال ۱۳۸۳ شاخص‌های بورس از رشد بسیار خوبی برخوردار بوده است.

تحولات بازار سرمایه پس از سال ۱۳۸۴

آغاز دوره زمانی چهارم در بورس ایران همزمان با رونق و شکوفایی این بازار در سال‌ ۱۳۸۳ اتفاق افتاد. اگرچه بورس ایران در تاریخ فعالیت خود، همواره فراز و فرودهای بسیار زیادی را داشته است، اما به جرات می‌توان گفت که یکی از مهم‌ترین تحولات تاریخ بورس در ایران، تصویب قانون جدیدی تحت عنوان قانون بازار اوراق بهادار در اول آذر سال ۱۳۸۴ بود که با رفع برخی نارسایی‌ها و نواقص موجود در قانون اولیه، زمینه توسعه گسترده بورس در کشورمان را فراهم کرد.

براساس این قانون، بخش نظارتی بورس از بخش های عملیاتی آن تفکیک شد، به این معنا که سازمانی به عنوان سازمان بورس و اوراق بهادار، به عنوان نهاد نظارتی بازار سرمایه ایران تشکیل شد. راه‌اندازی سامانه معاملات آنلاین در سال ۱۳۸۹ نیز نقطه عطف دیگری در گسترش معاملات بورس ایران، چه از نظر ارزش معاملات و چه از نظر فراگیر بودن در جامعه بود. لازم به ذکر است سازمان بورس که خود تحت نظارت شورایی به اسم شورای عالی بورس فعالیت می‌کند، وظایف متعددی دارد که یکی از مهمترین وظایف آن، تأسیس و نظارت بر عملکرد بورس‌های مختلف است.

چهار بورس بزرگ کشور تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می کنند:

بورس اوراق بهادار تهران: انجام معاملات سهام شرکت‌ها و سایر اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت و …

فرابورس ایران: که در آن‌جا هم سهام شرکت‌هایی که بنا به دلایلی موفق به پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران نمی‌شوند، مورد دادوستد قرار می‌گیرد.

بورس کالای ایران: انجام معاملات انواع کالاها و محصولات مانند محصولات پتروشیمی، فلزات، محصولات کشاورزی و … .

بورس انرژی: انجام معاملات حامل‌های انرژی از جمله برق، زغال‌سنگ و کک و …

فیلم مستند تاریخ بورس ایران

مجموعه توسط شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس وابسته به سازمان بورس و اوراق بهادار ایران ساخته شده است. این مستند فاخر به شکل گیری بازار سرمایه و بورس در ایران اشاره می کند.

تاریخچه بورس جهان و ایران + فیلم

تاریخچه پیدایش واژه بورس به قرن پانزدهم میلادی باز می‌گردد. در آن زمان بازرگانان، صرافان و کسبه شهر «بروژ» در بلژیک در میدانی به نام «تربورس» در مقابل خانه اشراف زاده‌ای به نام «واندر بورس» جمع می‌شدند و به مبادله اسناد تجاری و اوراق بهادار می‌پرداختند.

تاریخچه بورس جهان و ایران

تاریخچه پیدایش واژه بورس به قرن پانزدهم میلادی باز می‌گردد. در آن زمان بازرگانان، صرافان و کسبه شهر «بروژ» در بلژیک در میدانی به نام «تربورس» در مقابل خانه اشراف زاده‌ای به نام «واندر بورس» جمع می‌شدند و به مبادله اسناد تجاری و اوراق بهادار می‌پرداختند.

به گزارش نبض بورس، به همین علت از آن تاریخ به بعد مکان‌هایی که مردم در آنجا اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار، کالا و. می‌کردند به بورس معروف شد. البته در آن زمان این مکان‌ها نظم و انضباط خاصی نداشتند و همه افراد می‌‌توانستند بدون کمترین محدودیتی در آنجا فعالیت کنند اما به مرور زمان نظم و انضباط خاصی در این مکان‌ها حاکم شد به نحوی که پس از مدتی فقط بازرگانان، صرافان و دلالان اجازه پیدا کردند تا در این مکان‌ها به خرید و فروش بپردازند.

در گذر زمان تالارهای مسقف بورس شکل گرفت و بازرگانانی که تا بیش از آن در هوای آزاد خرید و فروش می‌کردند، برای خرید و فروش به این تالارها می‌رفتند. در بسیاری از منابع علمی و تاریخی زمان آغاز به کار تالارهای مسقف بورس را به‌عنوان تاریخ رسمی تاسیس بورس در دنیا معرفی می‌کنند، اگرچه همان طور که اشاره شد پیشینه این مهم به قبل از آن تاریخ و به قرن ۱۵ میلادی برمی‌گردد.

اولین بورس اوراق بهادار جهان در اوایل قرن هفدهم میلادی در شهر آمستردام هلند تشکیل شد و کمپانی هند شرقی اولین شرکتی بود که سهام خود را در آن عرضه کرد. فعالیت‌های مرتبط با بورس در شهر لندن نیز از اوایل قرن هجدهم میلادی و در قهوه‌خانه‌ها شروع شد. این فعالیت‌ها در سال ۱۷۷۳ میلادی و با خرید ساختمان مستقل توسط معامله‌گران وارد فصل جدیدی شد. در نهایت در سوم مارس سال ۱۸۰۱ میلادی، بورس لندن فعالیت رسمی خود را آغاز کرد.

تاریخچه بورس جهان و ایران

تاریخچه بورس سهام نیویورک در وال استریت

مقرّ اصلی تعدادی از مهمترین بورس‌های جهان به خصوص بورس نیویورک، در خیابان وال استریت در محله منهتنِ نیویورک است. دلیل نام‌گذاری وال استریت به این نام، ساخت دیواری بزرگ توسط استعمارگران هلندی برای جلوگیری از حملات سرخ ‌پوستان و دزدان دریایی در سالیان دور در این منطقه بوده است.

تاریخچه بورس جهان و ایران

در آن زمان ۲۶ کارگزار بازارِ سهام، در خیابان وال استریت نیویورک، در ۱۷ ماهِ می سال ۱۷۹۲ میلادی زیر یک درخت چنار دور هم جمع شده و توافق نامه‌ای را امضا کردند سپس در ۸ مارس سال ۱۸۱۷ اساسنامه‌ای تنظیم شد که آغاز به کار بورس نیویورک را رسمیت بخشید.

با شروع فعالیت بورس‌های بزرگ جهان به تدریج سایر کشورهای در حال توسعه و پیشرفته نیز دارای بورس شدند تا جایی که امروز کمتر کشوری را می‌توان یافت که بورس نداشته باشد. به نظر می‌رسد بورس‌ها و بازارهای مالی امروزه نقش مهمی را در عرصه اقتصادی کشورهای جهان ایفا می‌کنند و این سیر تکامل و توسعه بازارهای مالی همچنان ادامه خواهد داشت.

بورس‌های معتبر دنیا چه بورس‌هایی هستند؟

بورس نیویورک در ساختمانی اجاره‌ای واقع در پلاک ۴۰ وال استریت شروع به کار کرد. در حال حاضر معتبرترین بورس جهان، بورس نیویورک است. شاخص اصلی این بورس داوجونز نام دارد و معاملات این بورس به صورت الکترونیکی انجام می‌گیرد. بورس نیویورک از نظر حجم سرمایه‌گذاری و معاملات، بزرگترین بورس دنیا است. بازار بورس نزدک نیز به عنوان بزرگترین بازار معاملاتِ خردِ سهام آمریکا توسط انجمن ملی معامله‌گران اوراق بهادار بورس نیویورک در سال ۱۹۷۱ تأسیس شده و آغاز به کار کرد.

بورس‌ لندن که پیش‌تر نیز به آن اشاره شد، بورس توکیو، بورس فرانکفورت و بورس پاریس از دیگر بورس‌های معتبر و مهم دنیا هستند که نقش بزرگی در اقتصاد جهان ایفا می‌کنند.

تاریخچه بورس ایران

ایده راه‌اندازی بورس در ایران، به سال ۱۳۱۵ برمی‌گردد. در این سال، یک کارشناس هلندی و یک کارشناس بلژیکی به منظور بررسی و اقدام در مورد تهیه و تنظیم مقررات قانونی ناظر بر فعالیت بورس اوراق بهادار، به ایران آمدند. متاسفانه مطالعات راه‌اندازی بورس با آغاز جنگ جهانی دوم و مشکلات داخلی ایران بیش از 25 سال متوقف شد.

تاریخچه بورس جهان و ایران

پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، مجددا در سال ۱۳۳۳ ماموریت تشکیل بورس اوراق بهادار به اتاق بازرگانی و صنایع و معادن، بانک مرکزی و وزارت بازرگانی وقت محول شد. این گروه پس از ۱۲سال، در سال ۱۳۴۵، قانون و مقررات تشکیل بورس اوراق بهادار تهران را تهیه و لایحه مربوطه را به مجلس شورای ملی ارسال کردند که این لایحه در اردیبهشت ماه سال ۱۳۴۵ تصویب شد. بورس اوراق بهادار تهران از پانزدهم بهمن ۱۳۴۶، فعالیت خود را رسما با انجام چند معامله روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی آغاز کرد.

پس از آن سهام شرکت نفت پارس، چند نوع اوراق قرضه دولتی، اوراق قرضه سازمان گسترش مالکیت صنعتی و اوراق قرضه عباس آباد در بورس تهران پذیرفته شدند. در آن زمان اعطای معافیت‌های مالیاتی برای شرکت‌ها و موسسات پذیرفته شده در بورس، عامل مهمی در تشویق شرکت‌ها به عرضه سهام خود در بورس اوراق بهادار تهران بود.

تاریخچه بورس جهان و ایران

سیر تحولات تاریخ ۵۰ ساله بورس در ایران

تاریخچه بورس ایران را می‌توان به ۴ دوره زمانی تقسیم کرد: در دوره اول که به زمان پیش از انقلاب اسلامی ایران برمی‌گردد، بورس ایران با عرضه سهام بانک صنعت و معدن، شرکت نفت پارس، سیمان تهران، سیمان شمال، بانک توسعه صنعتی، اوراق قرضه دولتی، اوراق قرضه عباس آباد، اوراق قرضه سازمان گسترش مالکیت صنعتی و اسناد خزانه شروع به کار کرده و تا سال ۱۳۵۷ تعداد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس به عدد ۱۰۵ رسید.

با پیروزی انقلاب اسلامی بورس اوراق بهادار تهران نیز وارد فصل جدیدی شد. رویدادهای سیاسی و شروع جنگ تحمیلی در آن زمان و همچنین اتفاقات اقتصادی پس از آن، اعم از ادغام بانک‌ها و شرکت‌های بیمه و همچنین تصویب قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران منجر به کاهش تعداد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس از ۱۰۵ شرکت در سال ۱۳۵۷ به به ۵۶ شرکت در پایان سال ۱۳۶۸ شد.

تاریخچه بورس جهان و ایران

پایان جنگ تحمیلی و توسعه بازار سرمایه

دوره سوم از سال ۶۸ آغاز شده و با شکل‌گیری سیاست‌های دولت مبنی بر گسترش بازار سرمایه همراه شد. به طوری که در سال ۱۳۷۵ تعداد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس به حدود ۲۵۰ شرکت رسید. در این سال‌ها افزایش عرضه سهام شرکت‌های دولتی در بورس، عرضه این سهام از طریق شبکه بانکی در سرتاسر کشور و همچنین عرضه سهام به کارگران به نرخ‌های ترجیحی براساس مصوبات دولت، منجر به فراگیر شدن تب و تاب بورس در کشور شد. در ادامه و تا سال ۱۳۸۳ شاخص‌های بورس از رشد بسیار خوبی برخوردار بوده است.

تحولات بازار سرمایه پس از سال ۱۳۸۴

آغاز دوره زمانی چهارم در بورس ایران همزمان با رونق و شکوفایی این بازار در سال‌ ۱۳۸۳ اتفاق افتاد. اگرچه بورس ایران در تاریخ فعالیت خود، همواره فراز و فرودهای بسیار زیادی را داشته است، اما به جرات می‌توان گفت که یکی از مهم‌ترین تحولات تاریخ بورس در ایران، تصویب قانون جدیدی تحت عنوان قانون بازار اوراق بهادار در اول آذر سال ۱۳۸۴ بود که با رفع برخی نارسایی‌ها و نواقص موجود در قانون اولیه، زمینه توسعه گسترده بورس در کشورمان را فراهم کرد.

براساس این قانون، بخش نظارتی بورس از بخش های عملیاتی آن تفکیک شد، به این معنا که سازمانی به عنوان سازمان بورس و اوراق بهادار، به عنوان نهاد نظارتی بازار سرمایه ایران تشکیل شد. راه‌اندازی سامانه معاملات آنلاین در سال ۱۳۸۹ نیز نقطه عطف دیگری در گسترش معاملات بورس ایران، چه از نظر ارزش معاملات و چه از نظر فراگیر بودن در جامعه بود. لازم به ذکر است سازمان بورس که خود تحت نظارت شورایی به اسم شورای عالی بورس فعالیت می‌کند، وظایف متعددی دارد که یکی از مهمترین وظایف آن، تأسیس و نظارت بر عملکرد بورس‌های مختلف است.

چهار بورس بزرگ کشور تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می کنند:

بورس اوراق بهادار تهران: انجام معاملات سهام شرکت‌ها و سایر اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت و …

فرابورس ایران: که در آن‌جا هم سهام شرکت‌هایی که بنا به دلایلی موفق به پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران نمی‌شوند، مورد دادوستد قرار می‌گیرد.

بورس کالای ایران: انجام معاملات انواع کالاها و محصولات مانند محصولات پتروشیمی، فلزات، محصولات کشاورزی و … .

بورس انرژی: انجام معاملات حامل‌های انرژی از جمله برق، زغال‌سنگ و کک و …

فیلم مستند تاریخ بورس ایران

مجموعه توسط شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس وابسته به سازمان بورس و اوراق بهادار ایران ساخته شده است. این مستند فاخر به شکل گیری بازار سرمایه و بورس در ایران اشاره می کند.

بورس لندن؛ از معاملات قهوه‌خانه‌ای تا هشتمین بورس بزرگ دنیا

سیستم جدید کارآمدا و سریع‌ بورس لندن به این بورس اجازه داده تا با موفقیت با سایر بورس‌های جهانی همانند بورس نیویورک NYSE رقابت کند. آغاز فعالیت این بورس به معاملات قهوه‌خانه‌ای به سال ۱۶۹۸ باز می‌گردد و اکنون با ارزش بازار ۳.۶۷ تریلیون دلار، هشتمین بورس بزرگ‌ در جهان به‌شمار می‌آید. در مطلبی که از نظر می گذرد تاریخچه این بورس مطرح شده است.

به گزارش کالاخبر به نقل از سنا، بورس لندن (London Stock Exchange) یکی از بازارهای مالی قدیمی در سطح جهان بوده و از بدو تأسیس تاکنون سرمایه‌گذاران بسیاری را در خود جای داده است. این بورس، زیرمجموعه‌ای از گروه بورس اوراق بهادار لندن است که در سال ۱۸۰۱ تأسیس شد و هم‌اکنون با فهرست شرکت‌های چندملیتی و بریتانیایی، به تعداد ۳۱۰۰ شرکت و ارزش بازار ۳.۶۷ تریلیون دلار، هشتمین بورس بزرگ‌ در جهان به‌شمار می‌آید.

در حال حاضر، بورس اوراق بهادار لندن از نظر ارزش بازار، حجم معاملات و دسترسی به سرمایه و نقدینگی با بورس نیویورک رقابت می کند.

انگلیس با جمعیت بیش از ۶۷ میلیون نفر، یکی از مهم‌ترین بازیگران عرصه سیاست و اقتصاد جهانی به شمار می‌رود و یکی از بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان را داراست. در سال ۲۰۲۱ به طور کلی ارزش تولید ناخالص داخلی در سراسر جهان ۹۴ هزار میلیارد دلار بوده که ارزش تولید ناخالص داخلی انگلیس در سال گذشته میلادی ۳.۱۱ هزار میلیارد دلار بوده که به تنهایی برابر با ۳.۳ درصد کل تولید ناخالص داخلی جهان است.

وضعیت تولید ناخالص داخلی کشورهای جهان در ۲۰۲۱

بورس لندن؛ از معاملات قهوه‌خانه‌ای تا هشتمین بورس بزرگ دنیا

* ارقام به هزار میلیارد دلار است

**منبع: صندوق بین‌المللی پول ۲۰۲۱

تولید ناخاصی داخلی انگلیس طی ماه می ۲۰۲۲، حدود ۲۸۳۰.۸۱ میلیارد دلار بوده است که نسبت به ماه گذشته ۴.۴۵ درصد افزایش داشته است.

در جدول زیر، میزان تولید ناخاص داخلی این کشور، میزان تولید ناخالص سرانه، تولید ناخالص داخلی از خدمات، تولید ناخالص داخلی از معادن، تولید ناخالص داخلی از کشاورزی در ماه‌های می و آوریل به نمایش درآمده است:

بورس لندن؛ از معاملات قهوه‌خانه‌ای تا هشتمین بورس بزرگ دنیا

تاریخچه بورس لندن

بازار بورس لندن بزرگترین بورس اروپا و اولین بازار مالی (منسجم) انگلستان است. گرچه بورس‌های کالایی سنتی در انگلیس قدمتی چند صد ساله دارند، اما تاریخچه بورس اوراق بهادار لندن (LSE) به سال ۱۶۹۸ باز می گردد؛ زمانی که کارگزار جان کاستاین شروع به ارسال قیمت سهام و کالاها در قهوه خانه جاناتان کرد؛ جایی که محل گردهمایی محبوب تجار برای انجام معاملات بود. کاستاین لیست قیمت خود را «سیر مبادله» نامید.

پیش از این قهوه‌خانه، نخستین معاملات اوراق بهادار در انگلیس، به سال ۱۵۷۱ باز می‌گردد: صرافی سلطنتی (Royal Exchange) که توسط سرمایه‌دار انگلیسی به نام توماس گرشام و سر ریچارد کلاف بر اساس مدل بورس آنتورپ تأسیس شده بود.

بورس آنتورپ Antwerp Bourse نخستین بورس کالای هدفمند در جهان بود که در قرن هفدهم از بین رفت و از سال ۱۸۷۲ تا ۱۹۹۷ ساختمان این بورس بازسازی شد و محل قرارگیری بورس اوراق بهادار آنتورپ شد. پس از بازسازی بیشتر، این ساختمان اکنون بخشی از محل برگزاری رویدادهای تجاری با نام نمایشگاه تجاری آنتورپ است. صرافی سلطنتی لندن از صرافی آنتورپ الگوبرداری شد.

در قرن هفدهم، دلالان سهام به دلیل رفتارهای بی ادبانه، اجازه ورود به صرافی سلطنتی را نداشتند. آنها مجبور بودند در مؤسسات دیگر در مجاورت، به ویژه قهوه خانه جاناتان، کار کنند. در آن قهوه خانه، دلالی به نام جان کاستاین شروع به فهرست کردن قیمت چند کالا مانند نمک، زغال سنگ، کاغذ و نرخ ارز در سال ۱۶۹۸ کرد.

پس از جنگ هفت ساله (۱۷۵۶-۱۷۶۳)، تجارت در قهوه‌خانه جاناتان دوباره رونق گرفت. در سال ۱۷۷۳، جاناتان به همراه ۱۵۰ دلال دیگر، یک باشگاه تشکیل داد و یک «بورس سهام» جدید و رسمی تر در کوچه سویتینگ افتتاح کرد. برای ورود به این باشگاه، یک هزینه ورودی تعیین شده بود که با آن معامله گران می توانستند وارد اتاق سهام شده و اوراق بهادار را معامله کنند.

اگر چه این باشگاه یکی از مهم‌ترین مکان‌های تجمع معامله‌گران اوراق بهادار در شهر لندن بود، اما یک مکان انحصاری برای تجارت نبود و کلاهبرداری نیز در این زمان‌ها شایع بود. سرانجام در سال ۱۸۰۱ میلادی به منظور پیشگیری از تقلب و کلاهبرداری برخی از فعالان بازار، برای نخستین بار زمینه تشکیل بورس منسجم و سازمان‌یافته اوراق بهادار در لندن به صورت جدیو در قالب کارمزد سالانه و تبدیل صرافی به «اتاق اشتراک»Subscription room فراهم شد.

اتاق اشتراک ایجاد شده در سال ۱۸۰۱، نخستین صرافی تنظیم شده در لندن بود. ویلیام هاموند اولین سنگ بنای ساختمان جدید را در ۱۸ می ۱۸۰۱ گذاشت. در ۳۰ دسامبر با حک شدن «بورس» در ورودی به پایان رسید.

بورس اوراق بهادار لندن با پذیرش مجموعه قوانینی توسط کارگزاران و پرداخت حق عضویت مشخصی توسط آن‌ها به سازمان بورس آغاز به کار کرد.

با دستورات جدید دولتی و افزایش حجم معاملات، بورس به تدریج به بخشی پذیرفته شده از زندگی مالی در شهر تبدیل شد. علیرغم انتقادهای مداوم روزنامه‌ها و مردم، دولت از بازار سازمان یافته سهام، برای جمع آوری پول هنگفت مورد نیاز برای جنگ علیه ناپلئون استفاده کرد.

نخستین کتاب قانون بورس اوراق بهادار

در نخستین سال‌های فعالیت بورس اوراق بهادار لندن، هیچ مجموعه مشخصی از مقررات یا قوانین اساسی برای معاملات وجود نداشت. در فوریه ۱۸۱۲، کمیته این بورس، مجموعه ای از توصیه ها را تأیید کرد که بعداً پایه و اساس نخستین کتاب قوانین مدون بورس شد. اگرچه این سند، سند پیچیده ای نبود، اما در آن موضوعاتی همچون تسویه حساب، واگذاری، نکول و قصور در پرداخت به خوبی تشریح شد.

بورس لندن؛ هشتمین بورس بزرگ دنیا در ۲۰۲۱

بورس لندن از طریق بازارهای اولیه خود، دسترسی مقرون به صرفه به برخی از عمیق ترین و نقدشونده‌ترین استخرهای نقدینگی سرمایه جهان را فراهم می کند. این مرکز طیف گسترده ای از شرکت ها است و معاملات الکترونیکی سهام را برای شرکت های بورسی فراهم می کند.

این بازار در تاریخ بیست و سوم ژوئن سال ۲۰۰۷ با بورس میلان Borsa Italiana ادغام شد و از آن به بعد تحت عنوان گروه بورس لندنLSE فعالیت می‌کند. به دنبال ادغام صورت گرفته، بورس انگلیس قدرت و اهمیت بیشتری در میان بورس‌های اروپایی پیدا کرد.

بورس لندن یکی از بین‌المللی‌ترین بورس اوراق بهادار با ۱۳۰۰ شرکت پذیرفته شده از بیش از ۶۰ کشور جهان است. این بورس، منبع برتر نقدینگی بازار سهام، قیمت‌های معیار و داده‌های بازار در اروپا است. بورس اوراق بهادار لندن که با بورس های بین المللی در آسیا و آفریقا نیز مرتبط است، قصد دارد موانع هزینه و نظارت را از بازارهای سرمایه در سراسر جهان حذف کند.

«مهبانگ»؛ بزرگ‌ترین رخداد در بورس لندن

بزرگترین رویداد دهه ۱۹۸۰، مقررات زدایی ناگهانی بازارهای مالی در بریتانیا در سال ۱۹۸۶ بود. عبارت «بیگ‌بنگ» برای توصیف اقداماتی ابداع شد، از جمله لغو هزینه‌های کمیسیون ثابت و تمایز بین سهامداران و دلالان سهام در بورس اوراق بهادار لندن، و همچنین شروع معاملات الکترونیکی و امکان فعالیت کارگزاران خارجی.

در سال ۱۹۹۵، بورس لندن، AIM یا بازار سرمایه‌گذاری جایگزین را راه اندازی کرد تا به شرکت‌های در حال رشد اجازه دهد تا به بازارهای بین المللی متصل شوند. دو سال بعد، خدمات تجارت الکترونیکیSETS راه‌اندازی شد که سرعت و کارایی بیشتری را به بازار آورد. در مرحله بعد، سرویس تسویه حساب CREST راه اندازی شد.

در سال ۲۰۳۳، یک تجارت بین المللی مشتقات سهام با مشارکت گروه OM ایجاد شد. همچنین صرافی Proquote Limited، یک تامین کننده نسل جدید داده‌های بازار و سیستم‌های معاملاتی را خریداری کرد.

این تغییرات عمده در نهایت منجر به افزایش حجم معاملات، ایجاد رقابت شدید بین کارگزاران و تبدیل بورس انگلیس به یک بازار مالی جهانی شد.

ساختار بورس لندن

بورس انگلیس از نظر ارزش بازار، حجم معاملات و نقدشوندگی رقیب سنتی بورس نیویورک محسوب می‌شود. بازار مالی لندن میزبان طیف گسترده‌ای از شرکت‌ها در زمینه‌های مختلف کسب و کار بوده و بستر بسیار مناسبی برای تأمین مالی شرکت‌ها به شمار می‌رود.

همکاری با بورس‌های جهانی در تاریخچه بازار سهام آسیا و آفریقا به منظور حذف هزینه‌های سرمایه‌گذاری و موانع تجارت بین‌المللی دارایی‌های مالی، یکی از اهداف اصلی بورس لندن است. شرکت‌های پذیرفته شده در این بازار، از نقدشوندگی بالاتر و قیمت‌گذاری شفاف‌تری برخوردار بوده و همچنین به شدت در کانون توجه رسانه‌های مالی و سرمایه‌گذاران قرار دارند.

بازار اصلی بورس انگلیس یکی از متنوع‌ترین بورس‌های دنیا است، که از حدود ۴۰ بخش مختلف شامل Premium یا همان سهام شرکت‌های بازرگانی وStandard اوراق بدهی و مشتقه تشکیل شده است.

فوتسی FTSE؛ برترین شاخص بورس لندن

مهم‌ترین شاخص بورس لندن «Financial Times Stock Exchange ۱۰۰ Index» است، که به اختصار FTSE ۱۰۰ یا FTSE (فتسی)خوانده می‌شود.

این شاخص بر مبنای ۱۰۰ شرکت بزرگ (از لحاظ ارزش بازار) حاضر در بازار بورس انگلیس ایجاد شده است. شاخص فوتسی توسط کمپانی FTSE Group که یک شرکت تابعه حاصل سرمایه‌گذاری مشترک بورس اوراق بهادار لندن و روزنامه فایننشیال تایمز است، به صورت مداوم محاسبه می‌شود و از طریق درگاه‌های اطلاع‌رسانی بورس انگلستان منتشر می‌شود.

علیرغم حضور شاخص‌های مهم دیگری در بازار سهام لندن، FTSE ۱۰۰ همچنان پرکاربردترین شاخص محاسباتی این بازار مالی است. بر اساس آمارها، ۱۰۰ شرکت پذیرفته شده در این شاخص حدود ۸۰ درصد از ارزش بورس اوراق بهادار انگلیس را به خود اختصاص می‌دهند.

برخی از مهم‌ترین شرکت‌های موجود در شاخص فوتسی ۱۰۰ عبارتند از:

* بانک سرمایه‌گذاری و خدمات مالی بارکلیز؛ ارزش بازار: ۶/۱۸ میلیارد پوند

* بانک سرمایه‌گذاری و خدمات مالی HSBC؛ ارزش بازار: ۶۳ میلیارد پوند

* شرکت خدمات مخابراتی چندملیتی ودافون؛ ارزش بازار: ۸/۲۹ میلیارد پوند

* هلدینگ مهندسی و خودروسازی رولز-رویس؛ ارزش بازار: ۳/۴ میلیارد پوند

سیستم عامل‌های الکترونیکی بورس لندن

در این بورس قدرتمند، چندین پلتفرم رایانه‌ای برای معاملات بخش های مختلف در نظر گرفته شده که هر کدام از آن‌ها کاربردهای خاص خود را دارد.

بورس اوراق بهادار الکترونیک SETS: این پلتفرم در واقع از معروف ترین و بهترین دفتر سفارشات و معاملات الکترونیک بورس لندن به‌شمار می‌رود.

SETSqx: این پلتفرم همانند پلتفرم قبلی است با این تفاوت که معاملات در حجم و میزان کمتری برقرار می‌شود. این پلتفرم با استفاده از بازار مستقل و غیر الکترونیک، یک لیست برای خرید و فروش را به ازای هر ۴ ساعت به‌روزرسانی می‌کند.

SEAQ : نوعی بازار سرمایه غیر الکترونیکی که اجازه فعالیت در AIM را داشته تا به روش‌های مختلف در این بازار به داد و ستد و ثبت پیشنهاد بپردازد.

بورس فلزات لندن London Metal Market and Exchange

بورس فلزات لندن LME در سال ۱۸۷۷ تاسیس شد و از آغاز تأسیس خود در انگلستان به صورت بازار پیشگام جهانی در ارتباط با فلزات غیرآهنی درآمده است. بورس فلزات لندن بازار پایانی واقعی است که در آن تسهیلاتی برای تحویل واقعی، به منظور پشتیبانی از پیمان‌های آن، فراهم آمده است.

این بورس خود درگیر داد و ستد نیست و به انجام عملیات یا فراهم کردن خدمات مالی یا واقعی برای مشتریان نیز نمی‌پردازد، بلکه فقط بازاری را فراهم آورده است تا داد و ستد در آن تاریخچه بازار سهام انجام می‌گیرد و مقررات آن و شفافیت فعالیت‌هایی که در آن انجام می‌شود را تدارک می‌بیند.

بورس فلزات لندن، بزرگ‌ترین بازار جهانی برای دادوستد فلزات غیرآهنی است که فلزهای پایه دادوستد شده در آن به تقریب ۹۵ درصد مبادله جهانی در این زمینه را در برمی‌گیرد. این بورس ابتدا در قرن نوزدهم تأسیس شد. در آن زمان انگلستان به گونه‌ای فزاینده وابسته به واردات فلزات برای تکمیل محصول‌های معادن رو به پایان داخلی خود و سپس جایگزینی آن بود. واردات عمده به فلزات اصلی آلیاژی مربوط می‌شد که شامل قلع از تنگه‌های مالزی و مس از معادن تازه تأسیس شیلی بود.

روش منحصر به فرد تاریخ معاملات روزانه بورس فلزات لندن، پیشرفتی برای این بورس محسوب می‌شود.

قرارداد شاخص بورس فلزات لندن بر پایه شش فلز اولیه که در سال ۲۰۰۰ معرفی شد پایه گذاری شد. این پایه فلزات شاخص برای دسترسی سرمایه گذاران به قراردادهای آپشن و آتی بر مبنای پایه فلزات غیرکانی و بدون تحویل فیزیکی آن طرح ریزی شد.

در ماه مه ۲۰۰۵ بورس فلزات لندن اولین قرارداد معامله آتی پلاستیک برای پروپیلن و پلی اتیلن دنسیته پایین را به علاوه قراردادهای منطقه ای در سال ۲۰۰۷ معرفی کرد. LME MINIS جدیدترین ابزار معامله برای مس، آلومینیوم و روی در دسامبر ۲۰۰۶ معرفی شده است.

روزها و ساعات معاملات بورس لندن

تالار بورس در میدان پاترنوستر (Paternoster) شهر لندن و در نزدیکی کلیسای سنت پائول واقع شده است. جلسه معاملاتی این بازار در طول روزهای کاری هفته (دوشنبه تا جمعه) از ساعت ۰۸:۰۰ تا ۱۶:۳۰ به وقت محلی فعالیت می‌کند.

تعطیلات رسمی بورس لندن شامل روز اول سال نو، آدینه نیک، دوشنبه عید پاک، اول ماه می، تعطیلات بانکی در انگلستان، تعطیلات رسمی متفرقه، کریسمس و ۲۶ دسامبر (روز پس از کریسمس) می‌شود.

تاریخچه‌ی پیدایش بورس

از این پس قرار هست که در بلاگ آسان بورس شما را با مقدمات بورس آشنا کنیم، کلیه‌ی آموزشهای بورس بلاگ ما به صورت رایگان تقدیم شما می‌گردد. لذا از شما دعوت می‌کنیم تا آموزشهای بورس بلاگ آسان بورس را دنبال کنید.

اغلب کارشناسان فعال در بازارهای مالی اعتقاد دارند که ظهور واژه‌ی بورس به قرن پانزدهم میلادی برمی‌گردد، زمانی که بازرگانان و کسبه‌ی شهر بورُوژ واقع در شمال غربی کشور بلژیک، در میدانی به نام تِربورس و در مقابل خانه‌ی فردی به نام واندر بورس جمع می‌شدند و به معامله‌ی کالاهای خود می‌پرداختند.

مدتی بعد کلیه مکان‌هایی که افراد در آنها به معامله‌ی پول، کالا، تاریخچه بازار سهام اسناد مالی و تجاری خود می‌پرداختند به بورس معروف شدند و با گذشت زمان، نظم و انضباط خاصی در این مکان‌ها حاکم شد؛ بطوری که فقط بازرگانان، صرافان و دلالان اجازه‌ی خرید و فروش در این اماکن را داشتند.

در نهایت با منسجم شدن مکان‌های مرتبط با بورس و افزایش آگاهی افراد، تالارهای مسقف بورسی شکل گرفت و بازرگانانی که پیش از آن در هوای آزاد به معامله می‌پرداختند، به این تالارها می‌رفتند.

تاریخچه پیدایش بورس

شکل‌گیری شرکت‌های سهامی

تجارت در گذشته با سختی‌ها و ریسک‌های بسیاری همراه بود و اغلب بازرگانان و تجار متحمل ضررهای سنگینی می‌شدند، به همین دلیل نیازمند راه‌حلی برای جلوگیری و به حداقل رساندن ضررهای خود بودند. در نتیجه تعدادی از آنها تصمیم گرفتند که با سرمایه‌داران در فعالیت‌های خود شریک شوند تا سود و ضررهای احتمالی بین همه‌ی آنها تقسیم شود، لذا این تجربه‌ی موفق میان افراد گسترش یافت و منجر به تشکیل شرکت‌های سهامی شد.

اولین شرکت سهامی که در سال ۱۵۵۳ میلادی با مشارکت عده‌ای از تجار در کشور روسیه تاسیس شد، شرکت ماسکوِی (Muscovy) نام داشت و پس از آن نیز شرکت‌های جدید با فروش سهام خود در این بازار ، سرمایه‌گذاران و شرکای بیشتری را برای مشارکت در کسب‌وکار خود پیدا می‌کردند.

پیدایش اولین بازار بورس در جهان

در اوایل قرن هفدهم میلادی، اولین بورس اوراق بهادار جهان بصورت رسمی در شهر آمستردام هلند تشکیل شد و کمپانی هند شرقی نیز، اولین شرکتی بود که سهام خود را در آن عرضه کرد.

رشد بورس و فراگیری آن در عرصه‌های تجاری و اقتصادی، با انقلاب صنعتی اروپا و شکوفایی اقتصادها در آن دوره همراه شد و توانست در مدت کوتاهی به سایر کشورهای اروپایی مانند انگلستان، آلمان، اتریش و سوییس نیز انتقال یابد.

پیدایش بورس جهانی

بورس در سایر کشورهای اروپایی

افتتاح اولین بازار بورس در کشور اتریش به سال ۱۷۷۱ میلادی برمی‌گردد که محلی برای عرضه‌ی اوراق قرضه‌ دولتی جهت تامین مالی جنگ بود، بازار بورس وین در پایان قرن ۱۹ میلادی بیش از ۲۵۰۰ سهم در تابلوی خود داشت و از مهمترین مراکز مالی اروپا به شمار می‌رفت.

فعالیت‌های مرتبط با بورس در شهر لندن نیز از اوایل قرن هجدهم میلادی و در قهوه‌خانه‌ها آغاز شد و در سال ۱۷۷۳ میلادی، با خرید ساختمان مستقل توسط معامله‌گران وارد فصل جدیدی شد. بازار بورس اوراق بهادار لندن در سوم مارس ۱۸۰۱ میلادی بصورت رسمی تاسیس شد و در حال حاضر نیز با فهرستی از شرکت‌های بریتانیایی و چند ملیتی، یکی از معتبرترین بازارهای مالی دنیا به حساب می‌آید.

بورس در نیویورک و توافق‌نامه باتن وود

در تاریخ ۱۷ می ۱۷۹۲ میلادی، شماری از کارگزاران فعال جهت تاسیس بورس نیویورک، در خیابان وال استریت این شهر و زیر درخت نارون تنومندی دور یکدیگر جمع شدند و توافق‌نامه‌ای را امضا کردند که به توافق‌نامه باتن وود یا درخت نارون معروف است.

۲۵ سال بعد اعضای موسس این نهاد تصمیم گرفتند تا با تهیه پیش‌نویسی قانونی، مراحل انجام معاملات را در این بازار قانونمند و شفاف‌تر کنند. لذا پس از آنکه خود را بعنوان هیات امنای بورس اوراق بهادار نیویورک اعلام کردند، با طراحی اساسنامه‌ای به فعالیت‌های این بازار رسمیت بخشیدند.

بورس وال استریت

شکل‌گیری بورس در ایران

ایده‌ی اولیه ایجاد بورس اوراق بهادار در ایران، به سال ۱۳۱۵ برمی‌گردد که به درخواست دولت ایران، شخصی بلژیکی به نام وان لوترفلد تحقیقاتی درباره‌ی تشکیل بورس اوراق بهادار در تهران انجام داد و طرح قانونی تاسیس آن را نیز تهیه کرد.

در همان زمان بانک ملی ایران نیز بعنوان سازمان متولی امور پولی در کشور، مطالعاتی را در این زمینه انجام داد، اما به دلیل نامساعد بودن شرایط و وقوع جنگ جهانی دوم، شکل‌گیری بورس در ایران چندین سال به تاخیر افتاد.

بورس اوراق بهادار تهران در پانزدهم بهمن ۱۳۴۶ فعالیت رسمی خود را با پذیرش سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران، شرکت نفت پارس، اوراق قرضه دولتی، اسناد خزانه و اوراق قرضه عباس‌آباد آغاز کرد و توانست ۱۰۵ شرکت را در پانزده سال ابتدایی فعالیت خود پذیرش کند.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.