وبسایت‌های ناایمن که در آدرس آنها به جای https از http استفاده شده، آسیب‌پذیری بیشتری در برابر حملات مخرب دارند.
کشف پولشویی با روش های جدید علمی
امروزه با گسترش فناوری اطلاعات در شبکه بانکی دنیا، جرم در صنعت به‌صورت چشمگیری در حال افزایش است و هزینه‌های زیادی را به کسب‌وکارها تحمیل می‌کند. در نتیجه شناسایی جرم به مسئله بسیار مهمی تبدیل شده است. یکی از جرم‌هایی که منجر به ایجاد اختلال در عملکرد بانک‌ها می‌شود، جرم پولشویی است که تلاش‌های گسترده‌ای در سطح بین‌الملل برای کشف آن در حال انجام است. در همین راستا، طراحی مکانیسمی که قادر به شناسایی جرم پولشویی باشد دارای اهمیت است. تکنیک‌های شناسایی جرم پولشویی علاوه بر آنکه تقلب‌ها و کلاهبرداریهای صورت‌گرفته در یک سازمان را شناسایی می‌کند و مورد تجزیه‌وتحلیل قرار می‌دهد، به ترتیبی با شناخت رفتار کاربران یا مشتریان سعی در پیش‌بینی رفتار آتی آنها دارد و ریسک انجام پولشویی را کاهش می‌دهد. اعظم احمدیان با توجه به اهمیت این موضوع در مقاله‌ای که با عنوان «پیشنهاد یک متدولوژی برای کشف پولشویی (با به‌کارگیری روش منطق فازی)» در آخرین شماره فصلنامه علمی - پژوهشی «سیاست‌های مالی و اقتصادی» در وزارت امور اقتصادی و دارایی منتشر کرده، سعی کرده است بر اساس ضوابط بین‌المللی مکانیسمی برای شناسایی جرم پولشویی در شبکه بانکی کشور طراحی کند. طراحی این مکانیسم بانک‌ها را قادر خواهد ساخت قبل از وقوع جرم احتمال وقوع آن را شناسایی کنند و مانع از رخداد پدیده پولشویی شوند.
در پدیده پولشویی مجرمان سعی می‌کنند پول‌هایی را که از فعالیت‌های مجرمانه به دست می‌آورند، با روش‌های قانونی به پول تمیز تبدیل کنند. امروزه پولشویی سومین و بزرگ‌ترین تجارت در جهان بعد از مبادله ارزی و صنعت خودرو است. بنابراین شناسایی و پیش‌بینی آن دارای اهمیت زیادی است. گسترش فناوری اطلاعات و توسعه ابزارهای الکترونیکی نقل‌وانتقال وجوه، رخداد پدیده پولشویی را برای مجرمان سهل‌تر کرده است. همین امر موجب شده است که دولت‌ها نهادهای مالی را ملزم به شناسایی و کشف آن کنند. در این میان، طراحی سیستم ضد پولشویی می‌تواند ضمن کشف پولشویی به ثبات مالی و امنیت بانک‌ها در سطح بین‌الملل کمک کند.
برای کشف پدیده پولشویی می‌توان از روش سنتی یا روش هوشمند استفاده کرد. روش سنتی فرایند ضد پولشویی یک روش مبتنی بر انسان است که در این روش پدیده پولشویی کشف و شناسایی و از رخ‌دادن آن جلوگیری می‌شود. در مقابل، ارزش داده‌های بانکی و تراکنش‌های بانکی با روش‌های مختلف افزایش یافته است و به‌کارگیری روش‌های سنتی برای کشف پولشویی زمان‌بر و پرهزینه و گاهی غیرممکن است. بنابراین روش‌هایی نیاز است که به‌صورت خودکار جرم پولشویی را کشف کند.
در برهه کنونی شبکه بانکی کشور در تلاش برای پیوستن به شبکه بانکی بین‌المللی است و بنابراین ضرورت دارد موانع موجود در این زمینه در شبکه بانکی شناسایی و قبل از هر نوع برقراری رابطه با بانک‌های بین‌المللی رفع شود. یکی از مهم‌ترین گزینه‌ها برای بانک‌های بین‌المللی نبود پدیده پولشویی در بانک‌های طرف ارتباط است. این موضوع ضرورت طراحی مکانیسمی را که بتواند پولشویی را کشف کند برجسته ساخته است. هدف از این تحقیق کنترل تراکنش‌های غیرمعمول طراحی مکانیسمی است که هم به بانکداران و هم به سیاست‌گذاران و هم به نهادهای نظارت بر بانک‌ها کمک کند تا بتوانند بهتر فرایند مالی موجود در بانک خود را کنترل کنند و هرگونه تراکنش مشکوک را با دقت بررسی کنند و در صورت وجود احتمال بالای پولشویی، از تحقق آن ممانعت به عمل آورند.
در این مقاله سعی شده است با توجه به ادبیات نظری و تجربی موجود در زمینه کشف پولشویی، مکانیسم هوشمندی طراحی شود که البته صرفا احتمال رخداد پدیده پولشویی را نشان می‌دهد و در واقع یک مکانیسم هشدار برای کشف پولشویی است و دقت مدل طراحی‌شده به منزله وجود پولشویی در بانک مورد بررسی نیست.
بسیاری از نهادهای مالی در تلاش برای مبارزه با پولشویی، سیستم‌های ضد پولشویی را بسط داده‌اند و برای پیاده‌سازی آن برنامه‌ریزی کرده‌اند. چهار نوع سیستم ضد پولشویی در کشورهای مختلف در حال پیاده‌سازی است که عبارت‌اند از سیستم ضد پولشویی بر مبنای قاعده، سیستم ضد پولشویی چندعاملی، سیستم ضد پولشویی تحلیل جریان تراکنش و سیستم ضد پولشویی لینک. در سیستم ضد پولشویی بر مبنای قاعده کشورها بر اساس قوانین موجود در کشور خود و همچنین قواعد بین‌المللی معیارهایی را برای شناسایی تراکنش‌های مشکوک تعریف می‌کنند و سپس بر اساس آن معیارها به کشف پولشویی می‌پردازند. در سیستم ضد پولشویی چندعاملی چندین عامل در شناسایی پولشویی دخیل‌اند و وظایف خاص خود را دارند. عامل‌ها در تعامل با یکدیگر و با تجزیه و تحلیل پروفایل مشتریان و اندازه‌گیری ریسک معاملات به کشف پولشویی می‌پردازند. در سیستم تحلیل جریان تراکنش، تراکنش‌های بانکی با به‌کارگیری روش داده‌کاوی به دو گروه سالم و مشکوک تقسیم می‌شوند و سپس با تجزیه‌وتحلیل تراکنش‌های مشکوک و پروفایل مشتریان مربوط به تراکنش‌های مشکوک، پولشویی کشف می‌شود. اما در سال‌های اخیر با به‌کارگیری روش کلان‌داده (Big Data) سیستم تحت عنوان سیستم لینک طراحی شده است که به‌صورت هم‌زمان به تجزیه‌وتحلیل تراکنش‌ها و پروفایل مشتریان می‌پردازد و بر اساس قواعد سیستم، پدیده پولشویی کشف می‌شود.
برای طراحی تکنیک داده‌کاوی کارا که قادر به کشف پولشویی باشد نیاز است که متناسب با کشف پولشویی طراحی شود. در میان روش‌های مختلف داده‌کاوی، مهم‌ترین روش‌های موجود استفاده روش خوشه‌بندی، روش ماشین بردار و روش فازی است. در روش خوشه‌بندی، برای گروه‌بندی معاملات و حساب‌ها برحسب تشابهات آنها خوشه‌بندی صورت می‌گیرد. این تکنیک به شناسایی معاملات مشکوک و کشف ریسک مشتریان یا ریسک حساب‌ها کمک می‌کند. روش ماشین بردار پشتیبان از جمله روش‌های آماری است که برای دسته‌بندی و رگرسیون استفاده می‌شود و این ابزار شامل کشف رفتار غیرمعمول همه موارد نظیر تراکنش‌ها، حساب‌ها و انواع خروجی‌ها است.
یکی از مهم‌ترین تکنیک‌های داده‌کاوی که در سال‌های اخیر برای کشف پولشویی به کار گرفته شده، تکنیک منطق فازی است. این تکنیک دارای دو کاربرد کنترل و کشف است. کنترل و بررسی داده‌ها نخستین گام در کشف پولشویی است. اگر موارد خاص در فرایند نظارت و کنترل کشف شد، گام بعدی در منطق فازی اطمینان از وجود پدیده پولشویی است. در پایان نیز یک استراتژی کنترلی برای مدیریت مسائل مورد نیاز است.
در طراحی سیستم کشف پولشویی با استفاده از روش منطق فازی ابتدا باید از منافع مختلف داده‌های مورد نیاز را جمع‌آوری کرد. منابع اصلی که برای تحلیل داده‌ها مورد نیازند عبارت‌اند از مدل‌های موجود برای کشف تقلب که داده‌های مشکوک به تقلب را از سایر داده‌ها متمایز می‌کنند، نمایشگرهای خدمات مشتری که حساب‌ها را نشان می‌دهند و در ارتباط با مشتری هستند، از طریق پروفایل مشتری و همچنین از طریق حسابی که مشتریان با آنها در ارتباط هستند. پس از جمع‌آوری داده، قواعد با استفاده از معیارهایی که مشخص‌کننده پدیده پولشویی هستند، به‌صورت اگر و آن‌گاه (با تعریفی که در منطق فازی دارند) تعریف می‌شوند و در پایان نیز استنتاج فازی برای کشف پدیده پولشویی صورت می‌گیرد.
در مکانیسم پیشنهادی این کنترل تراکنش‌های غیرمعمول مقاله، با توجه به قانون مبارزه با پولشویی مهم‌ترین معیارهای شناسایی پولشویی عدم رعایت سقف مقرر و سپرده‌گذاری به‌دفعات و برداشت یکجا و عمده است. همچنین معاملات نقدی کمتر از سقف مقرر به‌صورت مداوم و مستمر احتمالا به منظور ممانعت از گزارش‌دهی، یکی از شگردهای پولشویی است که تقریبا از معمول‌ترین و پرتکرارترین الگوهای پولشویی به حساب می‌آید و سیستم باید نسبت به آن حساس باشد و این‌گونه الگوها را تشخیص دهد.
در سیستم مد نظر این مقاله دو ورودی و یک خروجی وجود دارد. سقف برداشت از حساب بانکی بر اساس قانون پولشویی نباید از 50 میلیون تومان و تراکنش بانکی نیز نباید از 15 میلیون تومان در یک روز بیشتر باشد. یکی از ورودی‌های مدل، برداشت از سپرده بیش از سقف مقرر در نظر گرفته شده است. همچنین برای کمکردن برداشت و واریز مکرر در مدت‌زمان کوتاه، اگر فاصله واریز وجوه و برداشت وجوه کمتر از سه روز باشد، تراکنش به‌عنوان تراکنش مشکوک شناسایی می‌شود. خروجی نرم‌افزاری که برای این کار طراحی شده، احتمال رخداد پولشویی است. برای هریک از ورودی‌ها و خروجی‌ها سه حالت کم، متوسط و زیاد در نظر گرفته شده است.
پس از فازی‌سازی و ورودی‌ها و تعیین درجه عضویت، ساختار قواعد سیستم فازی باید تعیین شود و مهم‌ترین قواعد نرم‌افزار این خواهد بود که اگر مبلغ برداشت از سپرده بین صفر تا 15 میلیون کنترل تراکنش‌های غیرمعمول تومان و دوره زمانی بیش از 3 روز باشد، احتمال رخداد تقلب پولشویی بسیار کم است و از سوی دیگر، اگر مبلغ بیش از 50 میلیون تومان و دوره یک تا دو روز باشد، احتمال رخداد پولشویی بسیار زیاد است. استنتاج فازی و معیارهای آزمایش این مکانیسم نیز نشان می‌دهند که این روش برای استفاده معتبر است.
سیستم فازی طراحی‌شده در این پژوهش می‌تواند تمام حساب‌های کاربران را پس از شناسایی، در قالب سه گروه کم، متوسط و زیاد دسته‌بندی کند. ادعای پولشویی که در گروه کم قرار می‌گیرد، می‌تواند مورد چشم‌پوشی قرار گیرد. مواردی که در گروه متوسط قرار می‌گیرند نیازمند بررسی مشخصات مشتری صاحب حساب در چارچوب مقررات شناسایی مشتریان هستند و آن دسته از مواردی که در گروه زیاد قرار می‌گیرند، نیازمند ارائه گزارش به واحد پولشویی برای رسیدگی بیشتر هستند. این سیستم نه‌تنها می‌تواند به‌طور مستقل پولشویی را تشخیص دهد، بلکه می‌تواند از محیط نیز آموزش ببیند و تغییرات محیطی را بپذیرد و تصمیم‌گیری کند. به‌طوری که تصمیمات به‌وسیله انسان قابل تفسیر باشد. به‌واسطه عامل کاربر، سیستم ضد پولشویی طراحی‌شده می‌تواند با برنامه مالی هماهنگ باشد. اضافه‌کردن و کمکردن و حذف‌کردن قواعد کسب‌وکار و سناریوهای پولشویی در آن راحت است. این روش می‌تواند برای کسب‌وکار مناسب باشد چون هزینه‌های کشف پولشویی را کاهش و بهره‌وری واحد کشف پولشویی را افزایش می‌دهد. پیشنهاد می‌شود هر بانک سیستم ضد پولشویی هوشمندی طراحی کند که این سیستم قادر به دریافت اطلاعات مالی و تجزیه‌وتحلیل پروفایل مشتریان و تجزیه‌وتحلیل حساب‌های مشتریان بدون نیاز به هویت آنها باشد. کارکنان بانک‌ها نیز باید در انجام کارهای روزمره خود طبق دستورالعمل‌های بانکی به مواردی از قبیل شناخت هویت و ماهیت کار مشتری، تغییرات ناگهانی فعالیت مالی با توجه به شغل مشتریان و تحقیق از امور مشتری در صورت هرگونه شک و تردید، توجه و دقت لازم را داشته باشند.
مسئله: یکی از جرم‌هایی که منجر به اختلال عملکرد بانک‌ها می‌شود پولشویی است که تلاش‌های گسترده‌ای در سطح جهانی برای کشف آن در حال انجام است. در ایران نیز باید راه‌هایی ارائه شود که کنترل تراکنش‌های غیرمعمول بتواند از پولشویی جلوگیری و وقوع آن را پیش‌بینی کند.
آغاز شمارش معکوس خداحافظی با کارت‌های بانکی
با اعلام بانک مرکزی از این پس پرداخت موبایلی جایگزین پرداخت با کارت‌های بانکی می‌شود که تحولی جدی در حوزه پرداخت کشور محسوب می‌شود.
با اعلام بانک مرکزی از این پس پرداخت موبایلی جایگزین پرداخت با کارت‌های بانکی می‌شود که تحولی جدی در حوزه پرداخت کشور محسوب می‌شود. بالا رفتن امنیت تراکنش‌ها، مقابله با پولشویی و تسهیل دسترسی مردم سه الگوی بانک مرکزی در توسعه خدمات پرداخت عنوان شده است. با توجه به حجم چند هزار میلیاردی تراکنش‌های بانکی به صورت سالانه پیش‌بینی می‌شود ابزار جدید نظام پرداخت بتواند تصویر شفاف‌تری از چگونگی و چرایی تراکنش‌ها به دست دهد. به این ترتیب می‌توان به مقابله با تراکنش‌های مشکوک و گردش عظیم مالی که به صورت روزانه از طریق آن جابه‌جا می‌شود امیدوار بود.
برآوردها نشان می‌دهد که حجم و تعداد تراکنش‌های بانکی با افزایش قابل توجهی در طول این سال‌ها همراه شده است. در نبود نظارت‌های کافی و موثر از سوی قانونگذار اما، با شبکه وسیعی از تراکنش‌های نامشخص و مشکوک در کشور مواجه هستیم که مقابله با آن از توان بانک مرکزی و سیاستگذار پولی خارج شده است. پیدایش شبکه‌های قمار و شرط بندی با متوسط گردش مالی یک میلیارد تومانی در هر روز نشان می‌دهد که تا چه اندازه دست قماربازان برای هدایت شبکه‌های پرداخت به نفع فعالیت‌های غیرقانونی باز بوده است. اگرچه بانک مرکزی طی ماه‌های گذشته از شناسایی و حذف بخش وسیعی از این شبکه‌های پرداخت خبر داده است با این حال به نظر می‌رسد دست قماربازان برای پولشویی و خروج سرمایه از کشور همچنان باز است.
بانک مرکزی در مواجه با چنین پدیده‌ای از ابزار جدیدی رونمایی کرده که به نظر می‌رسد نقش مهمی هم در تسهیل پرداخت برای افراد و هم مقابله و شناسایی باندهایی که از طریق شبکه بانکی دست به پولشویی می‌زنند داشته باشد. به گفته مقامات بانک مرکزی نیز این ابزار از سه مولفه مقابله با جرم، راحتی و رفاه مردم در شبکه پرداخت و امنیت تراکنش‌ها برخوردار است. بر اساس این ابزار جدید شبکه پرداخت، قرار است شبکه پرداخت موبایل جایگزین کارت‌های بانکی شود. با این اقدام افراد در زمان انجام تراکنش‌های خود نیاز به استفاده فیزیکی از کارت‌های بانکی در زمان خرید نخواهند بود. بانک مرکزی امیدوار است این ابزار بتواند تغییری شگرف در حوزه نظام پرداخت‌ها ایجاد کند و شناسایی تراکنش‌های مشکوک موسوم به پولشویی را تسریع ببخشد.
آنطور که عبدالناصر همتی، رییس بانک مرکزی می‌گوید «بانک مرکزی به طور کلی در حوزه نظام‌های پرداخت سه هدف اصلی را دنبال می‌کند. افزایش رفاه و تسهیل دسترسی مردم، امنیت تراکنش‌ها و مقابله با جرم و پولشویی سه هدف و الگوی اصلی بانک مرکزی در توسعه خدمات پرداخت است. بانک مرکزی در برخورد با جرم و پولشویی بسیار جدی است و دستاوردهای خوبی در مبارزه با شرط بندی و قمار نیز داشته است. با همکاری قوه قضاییه بیش از دو هزار کارت بانکی که در مراکز قمار استفاده می‌شد، شناسایی شده‌اند. همچنین ۵۰۰ هزار حساب بانکی نیز شناسایی شده که قرار است در سه مرحله اخطار، هشدار و پیگیری قضایی با دارندگان حساب‌ها برخورد شود.»
به نظر می‌رسد راهیابی ابزارهای جدید پرداخت بتواند مسیر شناسایی و رصد تراکنش‌های مشکوک را هموار کند و از شکل‌گیری شبکه مشکوک با هدف پولشویی جلوگیری کند. اما با توجه به آنکه نظام بانکی قابلیت زیادی برای فعالیت پولشویان دارد به نظر می‌رسد بانک مرکزی لازم است نظارت بیشتری بر فعالیت‌های مالی و بانکی کشور داشته باشد؛ در غیر این صورت شاهد شکل‌گیری و پرورش مافیاهای جدیدی در حوزه نظام پرداخت خواهیم بود.
صورت مساله را پاک نکنید
در همین حال علیرضا بزرگمهری، نایب‌رییس هیات‌مدیره انجمن شرکت‌های نرم‌افزاری (آسنا) به «جهان صنعت» گفت: در دوره‌ای که در خصوص فرار مالیاتی، سایت‌های شرط‌بندی و مواردی از قبیل آن بحث می‌شد بر این نکته تاکید شد که در مقابله با چنین پدیده‌هایی به جای پاک کردن صورت مساله، باید نرم‌افزارهایی وارد نظام پرداخت شوند که هدف اصلی آنها شناسایی تراکنش‌های مشکوک یا نامناسب است.
به گفته وی، برای بازتر شدن مساله یک
کتابفروشی را در نظر بگیرید که از دستگاه پوز برای تراکنش‌های روزانه خود استفاده می‌کند. اگر حجم و تعداد تراکنش‌های بانکی این کتابفروشی در ساعات غیرمعمول روز (برای مثال بین ۱ تا ۶ صبح) انجام شود به معنای آن است که از دستگاه پوزی که با کد صنفی کتابفروشی اخذ شده استفاده دیگری می‌شود که خلاف قوانین و مقررات بانکی است. پیگیری و بررسی فعالیت‌های این صنف تنها از طریق رصد تراکنش‌های بانکی آن ممکن می‌شود که می‌تواند جلوی پولشویی را با الگوریتم‌های متعدد بگیرد. بنابراین پیدایش ابزارهای جدید در حوزه نظام پرداخت به منظور کنترل پولشویی وظیفه ذاتی بانک مرکزی است و راهکار مناسبی برای شناسایی و رشد تراکنش‌های مشکوک بانکی است.
بزرگمهری ادامه داد: یکی از ضعف‌های اساسی در حوزه پرداخت ایران به بحث احراز هویت مربوط می‌شود که در همین زمینه نیز کشمکش‌هایی بین وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و وزارت فناوری اطلاعات در خصوص اینکه مرکز گواهی دیجیتال منحصر به بانک مرکزی باشد و یا برای احزار هویت از گواهی دیجیتال کشوری استفاده شود شکل گرفته است. به نظر می‌رسد این بحث و جدل‌ها تنها مباحثی بوروکراتیک است نه مباحث کارکردی. مشکل اصلی این است که کارت‌های هوشمند ملی کارکرد مناسبی ندارند و قابلیت اتصال به pc و لپ‌تاپ را ندارند و زیرساخت‌های لازم برای بهره‌گیری از امضای دیجیتال روی گوشی‌های هوشمند نیز وجود ندارد.
به اعتقاد وی، بهتر است که بخش احراز هویت دیجیتالی به شکل درست و مناسب اجرایی شود و اجرای آن تنها به بخش بانکی محدود نشود و یک بار برای همیشه مساله‌ای که در سایر کشورها راهکارهای آزموده شده‌ای برای رفع آن وجود دارد را حل و فصل کنیم و از تجربه کارت هوشمندی که غیرهوشمند است درس بگیریم و از دانش روز برای بهتر کردن مساله احراز هویت در کنار توسعه حوزه نظام پرداخت‌های کشور استفاده کنیم تا به مقابله با پولشویی امیدوار باشیم.
این کارشناس بانکداری الکترونیک افزود: در سال ۹۱ داستان شرط‌بندی‌های آنلاین آغاز شد اما تا سال گذشته بانک مرکزی اقدامی برای شناسایی و مقابله با این حوزه انجام نداد و این مواجهه تنها به حوزه فعالیت پلیس فتا محدود شد. اما از سال گذشته با بالا گرفتن انتقادات اقدامات بدوی و غیرموثری صورت گرفت ولی رفته‌رفته اطلاعات پخته‌تر شد و بانک مرکزی توانست اقدامات بهتری در این حوزه انجام دهد. به این ترتیب می‌توان گفت که از سال گذشته بانک مرکزی در حوزه تغییر در ساختار نظارتی تراکنشی و استفاده از فناوری‌های نوین در حوزه فناوری اطلاعات و تراکنش رشد خوبی داشته است. با این حال از نظرات تشکل‌های فعالان این حوزه استفاده نمی‌شود که به نظر می‌رسد بهره‌گیری از نظرات و تجربیات پیشکسوتان این حوزه موجب می‌شود بانک مرکزی این آزمون و خطا را با موفقیت پشت سر بگذارد و به هدف مقابله با پولشویی در سطح وسیع آن دست یابد.
سه شیوه رایج کلاهبرداریهای بانکی و سه توصیه فناورانه برای مقابله با آنها
درست است که روش‌های بیومتریک، توکنیزاسیون و بزرگ داده می‌توانند جلوی تقلب را بگیرند، ولی برای مقابله با کلاهبرداریهای بانکی مصرف‌کنندگان هم باید هوشیار باشند.
بر اساس گزارش «یوکی فایننس»، در سال گذشته، کلاهبرداران توانستند مبلغ ۱.۲ میلیارد پوند را از حساب‌های بانکی مشتریان بریتانیایی به سرقت ببرند.
فریبکاران با روش‌های مختلفی می‌توانند دارایی‌های نقدی صاحبان حساب را سرقت کنند. تماس‌های تلفنی جعلی، ایمیل‌های ساختگی، کارت‌های بانکی و دستگاههای خودپرداز نمونه‌هایی از این روش‌ها هستند.
تقلب و کلاهبرداری بانکی دو نوع است:
کلاهبرداری با مجوز: مشتریان فریب می‌خورند و پرداخت خود را به حسابی واریز می‌کنند که توسط مجرمان کنترل می‌شود.
کلاهبرداری بدون مجوز: صاحب حساب اجازه انجام پرداخت را نمی‌دهد، بلکه یک شخص ثالث کار انتقال وجه را انجام می‌دهد.
سال گذشته میلادی، ۵۶ درصد کلاهبرداریهای بانکی توسط کارت‌های پرداخت جعلی انجام گرفت، کلاهبرداری با مجوز با ۳۰ درصد در رده دوم قرار داشت، بانکداری از راه دور (در این روش، خلافکاران به اطلاعات بانکداری اینترنتی، موبایلی و تلفنی کاربران دسترسی پیدا می‌کنند) ۱۲ درصد کلاهبرداری‌ها را به خود اختصاص داد و ۲ درصد از تقلب‌ها نیز از طریق چک‌های بی‌محل انجام گرفت.
طبق گزارش یوکی فایننس، در سال گذشته بانک‌ها و شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات مالی توانستند جلوی ۱.۷ میلیارد مورد از کلاهبرداری بدون مجوز را بگیرند. بر اساس این آمار، از به سرقت رفتن دو سوم از مبالغ کلاهبرداری شده جلوگیری به عمل آمده است.
با این حال، در سال گذشته ۱.۲ میلیارد پوند به سرقت رفته و این مبلغی نیست که به آسانی بشود از آن چشم‌پوشی کرد.
در ادامه مطلب به تقلب‌های رایجی پرداخته می‌شود که باید نسبت به آنها هوشیار باشیم و همچنین روش‌های مقابله با کلاهبرداریهای بانکی بیان می‌شود:
سرقت از طریق کارت بانکی
روش‌های مختلفی برای سرقت از طریق کارت‌های اعتباری وجود دارد، یکی از متداول‌ترین روش‌ها، دسترسی به اطلاعات کارت در زمان خرید آنلاین است.
وبسایت‌های ناایمن که در آدرس آنها به جای https از http استفاده شده، آسیب‌پذیری بیشتری در برابر حملات مخرب دارند.
در صورت خرید از این وبسایت‌ها، این امکان وجود دارد که جاسوس‌افزارهایی در کامپیوتر شما نصب شوند و کلاهبرداران به وسیله آنها تمامی فعالیت‌های آنلاین شما را تحت نظارت قرار دهند.
سایر کلاهبرداریهای این دسته، رنگ و بوی کمتری از تکنولوژی دارند. این احتمال وجود دارد که بسته‌های پستی حاوی کارت‌های اعتباری و نقدی جدید به سرقت بروند. اشخاصی که این بسته‌ها را به سرقت می‌برند، با شما تماس خواهند گرفت و از شما درخواست خواهند کرد تا اطلاعات شخصی خود را با آنها به اشتراک بگذارید.
شیوه مقابله با سرقت از طریق کارت بانکی
از وب‌سایت‌هایی که در آدرس آنها از عبارت http به کار رفته، استفاده نکنید. هرگز برای خرید کردن و بانکداری آنلاین از وای‌فای‌های عمومی کافی‌شاپ‌ها و مراکز خرید استفاده نکنید.
از به روز بودن آنتی‌ویروس و نرم‌افزار عملیاتی سیستم خود اطمینان حاصل کنید. از گذرواژه‌هایی قوی استفاده کنید تا امنیت حساب‌های آنلاین خود را تقویت کنید.
آمار استفاده از تراکنش‌های توکنی در تراکنش‌های کارتی بریتانیا در حال افزایش است. موسسه حقوقی «تیلور وسینگ» اعلام می‌کند:
توکنیزاسیون عبارت است از ایجاد یک توکن برای هر تراکنش، که تمامی داده‌های حساس، از قبیل نام و شماره کارت صاحب کارت را از راه دور ذخیره می‌کند. در نتیجه، حتی اگر فرد کلاهبردار به این توکن دسترسی پیدا کند، نمی‌تواند از آن برای شناسایی اطلاعات شخصی افراد استفاده کند.
بانک‌ها هر روز بیشتر از دیروز به روش‌های بیومتریک روی می‌آورند و قصد دارند از این طریق سطح امنیتی خود را ارتقا دهند.
بانک «نا‌توست» اولین بانک بریتانیایی است که به صورت آزمایشی، برای پرداخت‌های کارت بدهی بالای ۳۰ پوند، از تکنولوژی تشخیص اثر انگشت استفاده کرده است. بانک مذکور در ماه آوریل نسبت به راه‌اندازی این سیستم اقدام کرد. در این روش، یک کپی الکترونیکی از اثرانگشت هر فرد در گوشه‌ای از کارت ذخیره می‌شود. مشتری انگشت خود را روی آن قسمت از کارت قرار می‌دهد و کارت را به پایانه پرداخت خرده‌فروشی نزدیک می‌کند. در نهایت اعتبارسنجی انجام گرفته و مبلغ به حساب فروشنده واریز می‌شود. در این روش نیازی نیست که مشتری شماره شناسایی شخصی خود را وارد کند و متعاقبا، فرصت سوء استفاده از هکرها گرفته می‌شود.
سرقت از طریق نقل و انتقالات بانکی
این روش، شایع‌ترین روش کنترل تراکنش‌های غیرمعمول برای انجام کلاهبرداریهای بانکی است. مشتریانی که از حساب شخصی خود برای انتقال پول استفاده می‌کنند، هدف این نوع از حملات قرار می‌گیرند.
کلاهبرداران با مشتری تماس می‌گیرند و ادعا می‌کنند که از سمت بانک هستند و قصد دارند در مورد مشکل امنیتی یا فنی مرتبط با حساب بانکی او هشدار بدهند.
آنها اعلام می‌کنند که پول شما را به «حسابی امن» منتقل خواهند کرد تا زمانی‌که مشکل مربوطه حل شد، دوباره آن را به حساب اصلی برگردانند.
این تماس از سمت بانک برقرار نشده و به محض اینکه انتقال پول انجام بگیرد، مبلغ مربوطه به حساب‌های دیگری در نقاط دیگر جهان ارسال می‌شود.
شیوه مقابله با سرقت از طریق نقل و انتقالات بانکی
اولین نکته‌ای که باید به خاطر داشته باشید، این است که بانک هیچگاه برای انتقال پول به یک حساب امن، با مشتریانش تماس نمی‌گیرد.
علاوه بر آن، بانک‌ها هرگز از شما درخواست نمی‌کنند که اطلاعات شخصی خود، از قبیل شماره شناسایی شخصی و یا هر گذرواژه دیگر را در اختیار آنها قرار کنترل تراکنش‌های غیرمعمول دهید.
اگر شک داشتید، گوشی تلفن را به روی فردی که ادعا می‌کند از سمت بانک تماس گرفته قطع کنید و با استفاده از شماره‌ای که روی کارت اعتباری یا بدهی‌تان هک شده، به صورت مستقیم به ارائه‌دهنده اصلی خدمات کارت زنگ بزنید. اگر واقعا مشکلی وجود داشته باشد، دستیاران آن مرکز شما را راهنمایی می‌کنند.
در این روش از کلاهبرداری، شخصی با مشتری تماس می‌گیرد که به شکلی هوشمندانه، به او در مورد مسائل مالی هشدار می‌دهد و از اعتماد او سوء استفاده می‌کند. از این رو، سرقت از طریق نقل و انتقالات بانکی، جزو کلاهبرداری‌هایی است که مقابله با آن بسیار دشوار است.
بانک‌ها ترجیح می‌دهند که برای برقراری ارتباط با مشتریان از ایمیل استفاده کنند، ولی این امکان نیز برای مشتریان فراهم شده که در صورت نیاز با بانک تماس تلفنی برقرار کنند.
سرقت از طریق حملات فیشینگ
کلاهبرداریهای فیشینگ یا ایمیل جعلی، به شدت شایع هستند. در این روش، کلاهبرداران برای اینکه بتوانند اعتماد شما را به خود جلب کنند، از نام شرکت‌های معتبری مانند بانک استفاده می‌کنند.
این ایمیل‌ها شامل یک لینک هستند و از شما خواسته می‌شود که برای ورود به سیستم بانکی و تایید انتقالات بانکی یا سایر جزئیات روی این لینک کلیک کنید.
با کلیک کردن روی این لینک به وبسایتی ساختگی وارد می‌شوید، سپس کلاهبرداران از اطلاعات شما برای دسترسی به حساب شما استفاده کرده و پول را به حساب خود واریز می‌کنند.
شیوه مقابله با سرقت از طریق حملات فیشینگ
ایمیل‌های خود را با هوشیاری بیشتری بررسی کنید. دقت کنید که در ایمیل از چه نامی برای مخاطب قرار دادن شما استفاده شده است؟ ایمیل‌های ساختگی با عبارت‌های کلی مانند آقا / خانم محترم یا مشتری گرانقدر شروع می‌شوند، ولی در ایمیلی که واقعی بوده و از سمت بانک برای شما فرستاده شده باشد، نام شما ذکر می‌شود.
به آدرس ایمیل نیز دقت کنید. ایمیل‌های جعلی معمولا از آدرسی ارسال می‌شوند که شامل مجموعه‌ای از اعداد یا حروف باشد و یا ایراد املایی داشته باشد.
بهترین کار این است که از کلیک کردن روی لینک خودداری کنید. اگر شک دارید که آیا ایمیل واقعی است یا خیر، به سیستم بانکی آنلاین خود وارد شوید و چک کنید که ایمیلی برایتان ارسال شده یا خیر.
شرکت حقوقی تیلور وسینگ اعلام می‌کند:
حرکتی که به سمت پیاده‌سازی پرداخت‌های آنی شروع شده، موجب افزایش ریسک کلاهبرداری و پولشویی شده است.
البته این شرکت اضافه می‌کند که بزرگ‌داده و تکنولوژی ابری می‌توانند نقش تاثیرگذاری در مقابله با کلاهبرداریهای بانکی داشته باشند.
«تحلیل‌گران داده این قابلیت را دارند که عادات مالی شخصی افراد را تحت نظارت قرار دهند و تراکنش‌های غیرمعمول را شناسایی کنند. بدین ترتیب به شکلی سریع و دقیق می‌توان تراکنش‌های مشکوک به کلاهبرداری را تشخیص داد.»
گزارش دهی در مورد کلاهبرداریهای بانکی
به محض اینکه به موردی مشکوک شدید، بلافاصله با بانک خود تماس بگیرید و بصورت دقیق ماجرا را برای آنها توضیح دهید. اگر کلاهبرداری انجام گرفته باشد، بانک فورا حساب شما را مسدود می‌کند.
کارشناس ارشد مهندسی شیمی و مترجم زبان انگلیسی. او در کنار تخصص دانشگاهی، کنترل تراکنش‌های غیرمعمول به پژوهش و تحقیق در حوزه تکنولوژی و فناوری‌های مالی علاقه زیادی دارد و در حوزه فین‌تک، با مجموعه راه پرداخت همکاری می‌کند.
غیرفعال کردن چند هزار کارتخوان دارای تراکنش در خارج از کشور
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس اظهار داشت: اخیرا بانک‌ها چند هزار دستگاه کارتخوانی که در خارج کشور فعال بودند یا به دستگاههای مالیاتی کنترل تراکنش‌های غیرمعمول متصل نبودند و نظارتی بر کارکرد آنها نبوده، غیرفعال و مسدود کردند.غلامرضا مرحبا در گفت‌وگو با ایلنا با اشاره به بخشی از اعترافات «میلاد حاتمی» یکی از سرشاخه‌های سایت قمار درباره انتقال پول از ایران از طریق کارت‌های اجاره‌ای، دستگاههای پوز یا صرافی‌های غیرمجاز اظهار داشت: واقعیت این است که در گذشته هیچ نظارتی بر این موضوعات وجود نداشت و بدون ضابطه انواع دستگاههای کارتخوان ( پوز) به افراد ارایه شده و کارت‌های بانکی کنترل نمی‌شدند.
وی در پاسخ به این سوال که منظور از اینکه در گذشته نظارت وجود نداشته چه بازه زمانی است، گفت: تا همین چند ماه گذشته شاهد این بودیم که نظارت محکمی‌بر روی این مسائل وجود نداشت.سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به اقداماتی در این حوزه آغاز شده است، ادامه داد: اخیرا بانک‌ها چند هزار دستگاه کارتخوانی که در خارج کشور فعال بودند یا به دستگاههای مالیاتی متصل نبودند و نظارتی بر کارکرد آنها نبوده، غیرفعال و مسدود کردند. همچنین بسیاری از کارت‌های بانکی که هویت صاحبان آنها مجهول بوده و اطلاعات کافی و کاملی از صاحبان آنها نداشتند و تراکنش آنها از خارج کشور انجام می‌شد را مسدود کردند.
مرحبا افزود: در حال حاضر در اکثر بانک‌ها ادارات مبارزه با پولشویی فعال است و این مسائل را رصد می‌کنند البته این ادارات در برخی از بانک‌ها از چند سال گذشته دایر بودند اما عملکرد آنها در این حوزه کافی نبوده است و متخلفان هم از این شرایط سوء استفاده می‌کردند.وی تاکید کرد: امروز وضعیت بسیار بهتر و میلیون‌ها حساب بسته شده است، حساب‌هایی که حاوی اطلاعات کافی و کامل نبوده یا تراکنش مشکوک داشتند و یا سیستم تشخیص داده که از آنها برای پولشویی استفاده می‌شده، غیر فعال شده یا اینکه از صاحبان این حساب‌ها خواسته شده که حساب خود را تعیین تکلیف کنند.سخنگوی کمیسیون اقتصادی افزود: ادعا نمی‌کنیم که در حال حاضر به ایده‌آل‌ها رسیده‌ایم اما روند تغییرات و مبارزه با این تخلفات و جلوگیری از وقوع آنها آغاز شده و گام‌های خوبی برداشته اشت.مرحبا با اشاره به چگونگی خروج کارتخوان‌ها و دستگاههای پوز اظهار داشت: کشور مرزهای گسترده‌ای دارد و بخشی از این دستگاههای پوز به صورت قاچاق از کشور خارج شده اما در یک مقطعی خروج دستگاه کارتخوان از کشور ممنوعیت قانونی نداشت و افراد دستگاه کارتخوان در کیف و چمدان می‌گذاشتند و به راحتی از کشور خارج می‌کردند و اگر مامور حراست فرودگاه درباره چرایی حمل و خروج دستگاه کارتخوان می‌پرسید، افراد پاسخ می‌دادند که تاجر هستند و برای عملیات بانکی نیاز به کارتخوان دارند و وسیله شخصی خودشان است.
طبیعتا وقتی منع قانونی وجود نداشته باشد کسی هم نمی‌تواند جلوی خروج آن از کشور را بگیرد.وی با بیان اینکه دستگاههای پوز و کارت‌های بانکی که تراکنش‌های غیرمعمول در خارج از کشور انجام می‌دهند قابل ردیابی است، ادامه داد: در حال حاضر دستگاههای کارتخوانی که در خارج از کشور تراکنش انجام می‌دهند و بستر اینترنتی آنها و شماره تماس از خارج از کشور است، ردیابی و غیرفعال می‌شوند.
سخنگوی کمیسیون اقتصادی با اشاره به فعالیت صرافی‌های غیرمجاز و همکاری با سایت‌های قمار برای انتقال پول از ایران گفت: فعالیت‌های زیرزمینی در هر صنفی ممکن است وجود داشته باشد و سایت‌های قمار و یا مجموعه‌های پولشویی بخشی از انتقال پول را ممکن است از طریق صرافی‌های غیر مجاز انجام دهند اما همواره با صرافی‌های غیر مجاز برخورد قانونی صورت گرفته و بازداشتی‌ها در این حوزه کم نیست. البته هر چقدر هم که با بزه مبارزه شود باز هم افرادی هستند که به سمت این تخلفات بروند و در هیچ کجای دنیا این تخلفات و بزه‌ها ریشه‌کن نشده است.
چک لیست میزان پیشرفت رعایت برنامه های مبارزه با پولشویی چگونه دنبال می شود؟
حاجی زاده فلاح
مهرداد حاجی زاده فلاح-مشاور کنترل تراکنش‌های غیرمعمول ارشد مبارزه با پولشویی
برای اینکه برنامه انطباق خود را انعطاف پذیرتر، مقرون به صرفه تر و کار آمدتر کنید، باید بهترین شیوه‌ها را برای انطباق با مبارزه با پولشویی دنبال کنید و از چک لیست‌ها برای انطباق با AML به طور گسترده استفاده کنید.
این مقاله قصد دارد برخی از بهترین شیوه هایی را که می تواند برای مطابقت با برنامه های AML اتخاذ شود، پیشنهاد دهد.
بهترین اقداماتی است که باید برای رعایت قوانین و مقررات مبارزه با پولشویی رعایت شود:
۱.مبانی رعایت اصول مبارزه با پولشویی
هر حوزه قضایی مجموعه ای از الزامات خاص خود را دارد، اما چند روش وجود دارد که قانون اساسی برای انطباق با شیوه های مبارزه با پولشویی را تشکیل می دهد.
سعی نکنید اهمیت سیاست های مکتوب مبارزه با پولشویی را نادیده بگیرید . انطباق AML چیزی نیست که شما برای بداهه سازی آن کنترل داشته باشید.
ابتدا باید سیاست های مبارزه با پولشویی(AML) خود را به خوبی درک کنید، سپس آن را برای کارکنان، مدیران تجاری و تنظیم کننده های خود بنویسید.
در حالی که همه کارکنان خود را از دستورالعمل ها آگاه می کنید، باید چند سوال از خود بپرسید تا مجبور نباشید اعتبار و کارایی آن سیاست ها را به خطر بیندازید.
۲.چه نوع رکوردهای شناسایی مشتریان(KYC) دارید؟
۳.مکانیسم غربالگری چیست؟
۴.آیا فرآیند بررسی دقیق مشتری کارآمد است؟
۵.چه رویه های ارتباطی را اتخاذ می کنید؟
۶.سیاست های حفظ سوابق شما چیست؟
شما باید یک فرد تعیین شده داشته باشید که مسئول برنامه و کارایی آن باشد. این فرد؛ مسئول اطمینان از این است که همه فرآیندها به خوبی دنبال می شوند و به موقع به روز می شوند.
علاوه بر آن، افسر تطبیق باید مراقب تهیه گزارش های مناسب، آموزش و توسعه کافی باشد و در آخر اینکه کل سیستم به آرامی و بدون دردسر کار می کند.
۷.برای موقعیت یک افسر انطباق AML، باید فردی از مدیریت سطح ارشد را در نظر بگیرید زیرا آنها هم قدرت و هم پتانسیل تأثیرگذاری بر معیارهای کیفی و کمی کسب و کار شما را دارند.
۸.هر کارمند شرکت شما که به طور مستقیم یا غیرمستقیم با معاملات یا مشتریان سروکار دارد، باید خط مشی‌ها و رویه‌های شرکت شما را درک کند.
۹.همه کارکنان باید به خوبی از تکنیک های استفاده شده توسط پولشویی ها، بررسی هایی که باید انجام دهند، الزامات قانونی و نحوه گزارش هر نوع فعالیت مشکوک آگاه باشند.
۱۰.با این حال، برای شما بسیار مهم است که توجه داشته باشید که آموزش AML یک فرآیند مداوم است تا کارکنان خود را مطلع و هوشیار نگه دارید تا مطمئن شوید که کل برنامه به روز است.
۱۱.یکی دیگر از جنبه های حیاتی آن بررسی است. اگر فکر می کنید همه چیز خوب کار می کند و نیازی به بررسی عملکرد و کارایی روزانه خود نیست، مرتکب یک اشتباه جدی شده اید.
۱۲.زمانی که شاهد مشکل یا دردسری در سیستم باشید، دیگر خیلی دیر شده است. برای جلوگیری از این وضعیت، باید یک متخصص مستقل داشته باشید که مستقیماً با عملیات روزانه شما مرتبط نباشد، اما بتواند فرآیندهای شما را به طور منظم نظارت و بررسی کند.
خط قرمز رعایت مقررات مبارزه با پولشویی،
همیشه نشانه هایی وجود خواهد داشت که به وضوح نشان می دهد که چیزی
در سیستم یا فرآیند درست نیست. پولشویی به معنای
بازگرداندن پول غیرقانونی به بازار پس از مشروعیت بخشیدن به آن از طرق مختلف است.
در اینجا چند فعالیت غیر معمول وجود دارد که باید آنها را کنترل کنید:
۱.معاملات غیر معمول نقدی بزرگ.
۲.فرکانس یا سطح تراکنش‌ها در چندین حساب برای تقسیم مقدار قابل توجه بر اساس آستانه.
۳.افزایش در مقادیر و فعالیت ها.
۴.معاملات مرتبط با مشاغلی که به طور روزانه با مقادیر زیادی پول نقد سروکار دارند، به عنوان مثال، از طریق قمار.
معاملات مرتبط با چندین حوزه قضایی که سابقه فعالیت های پولشویی دارند.
۵.تراکنش‌های مرتبط با مشاغل یا افرادی که می‌توانند پولشویی بالقوه باشند.
شما می‌توانید این فعالیت‌ها را در مراحل اولیه فرآیند مشتری مداری (CDD ) یا از طریق یک فرآیند نظارت مداوم تجربه کنید.
۶.در زمان ورود به مشتری، اطلاعات عادی و پایه مانند
نوع حساب، تراکنش‌های مورد انتظار و منابع وجوه باید
جمع‌آوری شود تا از هرج و مرج لحظه آخری جلوگیری شود.
۷.برای شما ضروری است که توجه داشته باشید که صرف نظر از بررسی داخلی یا گزارش خارجی به رگولاتورها، اطلاعات
دیدگاه شما