انواع بازار ها

انواع بازار ها

بورس اوراق بهادار به عنوان بخشی از بازار سرمایه‌ای، مورد توجه خاص سرمایه‌گذاران بوده و از اهمیت بسزایی برخوردار است. لذا پیش از آنکه به ساز و کار بورس اوراق بهادار و یا فرابورس ایران و چگونگی انجام معامله با کد معاملاتی بورس یا کد معاملات برخط در این بازار پرداخته شود، نیاز است تا به اختصار بازار تعریف شده و انواع آن بررسی شود. در مطلب پیش‌رو بازار در دو دسته کلی بازار پول و بازار سرمایه تعریف شده و در بازار سرمایه نیز به توضیح بازار اولیه و ثانویه پرداخته می‌شود.

بازار:

در علم اقتصاد تعاریف متعددی برای بازار ارائه شده است.

در تعاریف اولیه، بازار به یک مکان فیزیکى اطلاق می شد که خریداران و فروشندگان براى مبادله کالا و خدمات درآن دور هم جمع مى‌شدند.

اما در تعاریف بعدی چنین بیان شد که بازار نباید لزوماً وجود فیزیکی داشته باشد و فضای مشخصی را انواع بازار ها در بر گرفته باشد، در حقیقت بازار شامل تمام خریداران و فروشندگانى است که در حال دادوستد کالاها یا خدمات خاصى هستند. برای مثال بازار معاملات سهام در سطح جهانی، بازاری است که عملیات خرید و فروش در آن از طریق شبکه­ های مخابراتی بین المللی صورت می پذیرد و مکان معینی ندارد. در حقیقت بازار یک مکانیزم است این امکان را به خریداران و فروشندگان می دهد تا به معامله دارایی های خود بپردازند. این دارایی ممکن است فیزیکی (مانند املاک) یا مالی (مانند اوراق بهادار) باشد.

بر اساس تعریف دومنیک سالواتوره بازار مکان و یا موقعیتی است که در آن خریداران و فروشندگان، کالا، خدمات و منابع را خرید و فروش می‌کنند. برای هر کالا، خدمت یا منبع که قابلیت معامله داشته باشد، بازاری وجود دارد. در تعریف سالواتوره هم مشاهده می‌شود که بازار می‌تواند یک محل مادی و فیزیکی باشد یا آنکه موقعیتی برای انجام معامله باشد.

انواع بازار:

در یک نگاه کلی و از نقطه نظر نوع دارایی ها، بازارها به دو نوع بازار دارایی های فیزیکی (واقعی) و بازار دارایی های مالی تقسیم می‌شود:

بازار داراییهای فیزیکی، بازاری است که در آن خریداران و فروشندگان به معامله دارایی هایی که ماهیت واقعی و فیزیکی دارند (مانند اتومبیل، املاک و مستغلات، و وسایل منزل) مبادرت می ورزند.

بازار داراییهای مالی به بازاری اطلاق می شود که در آن افراد اعم از حقیقی و حقوقی، می توانند در آن به معامله اوراق ضمانت مالی، کالا و دیگر دارایی های مثلی (عوض دار) با هزینه مبادلاتی پایین بپردازند. قیمت‌های این بازار تابع عرضه و تقاضا است. اوراق ضمانت شامل سهام، اوراق قرضه و برخی کالاها (شامل فلزات گرانبها یا محصولات کشاورزی) می‌شوند.

بازار ممکن است از نظر سررسید تعهدات مالی، نوع ساختار یا برحسب دارایی طبقه بندی شود.

بازارهای مالی از نظر سررسید تعهدات مالی، به دو گروه عمده بازار پول و بازار سرمایه تقسیم می­ شود:

بازار پول (Money market):

بازار پول بازاری است برای داد و ستد پول و دیگر داراییهای مالی جانشین نزدیک پول (که سررسید کمتر از یکسال دارند) است. به بیان دیگر بازار پول، بازار ابزارهای مالی کوتاه‌مدت با سه ویژگی مهم زیر است:

• نقدشوندگی بالا
• کم بودن ریسک عدم پرداخت
• ارزش اسمی زیاد

ابزارهای بازار پول شامل اسناد خزانه (اوراق بهادار کوتاه مدت با سه ماه، شش ماه یا یکسال)، پذیرش بانکی (دستور پرداخت مبلغی معین در تاریخی مشخص)، گواهی سپرده (جوانترین و مهمترین)، اوراق تجاری (نوعی اوراق قرضه کوتاه مدت با سررسید ۲۷۰ روز یا کمتر)، قرادادهای بازخرید و دلار اروپایی است. از مهمترین نهادهای این بازار می‌توان به بانک مرکزی، واسطه‌های مالی بانکی مانند بانک‌های تجاری و مؤسسات اعتباری غیربانکی، شرکت‌های تجاری، دولت و مؤسسات دولتی، صندوق‌های سرمایه گذاری، کارگزاری‌ها و معامله‌گران و در نهایت سرمایه‌گذاران اشاره نمود.

بازار سرمایه (Capital market):

بازار سرمایه، به بازارهای مالی جهت خرید و فروش ابزارهای مالی نظیر اوراق قرضه یا اوراق بهادار، با سررسید بیشتر از یک سال و دارایی‌های بدون سررسید، اطلاق می‌شود. بازار سرمایه بزرگ‌تر از بازار پولی است و اهمیت بسزایی در جمع آوری و تامین منابع لازم جهت سرمایه‌گذاری واحدهای مختلف تولیدی دارد. بازار سرمایه از نظر مرحله عرضه اوراق بهادار، خود به دو دسته بازار اولیه (بازار دست اول) و بازار ثانویه (بازار دست دوم) تقسیم می‌شود.

بازار اولیه:

بازار اولیه بازاری است که در آن سهام یک شرکت یا واحد اقتصادی برای اولین بار در آن عرضه و منتشر می‌شود. عایدی حاصل از عرضه این سهام منبعی در تامین مالی آن شرکت یا موسسه خواهد بود. از آنجا که در بازار اولیه، سهام برای بار نخست به خریداران و متقاضیان عرضه می‌شود، فروشنده اوراق بهادار در حقیقت همان ناشر اوراق بهادار خواهد بود.

بازار ثانویه:

با اتمام عرضه اولیه ۱ یک سهم در بازار اولیه، برای ادامه معاملات آن سهم بازار دیگری وجود خواهد داشت به نام بازار ثانویه؛ بنابراین بازار دست دوم (ثانویه) به منظور ایجاد امکان دادو ستد اوراق منتشره در بازار اولیه و افزایش قابلیت نقدشوندگی آن، تشکیل شده است. در این بازار است که طرفین معامله این امکان را پیدا می‌کنند که علاوه بر تجدید نظر در اوراق خریداری شده، با خرید و فروش دوباره یا چندباره، تعداد آن را افزایش و یا کاهش دهند و یا اوراق دیگری در سهم دیگری تهیه نمایند. دفعات انجام معامه در بازار ثانویه محدودیتی ندارد، این ویژگی بازار ثانویه است که موجب می‌شود تا نقدشوندگی ابزارهای مالی با جابجا شدن مالکیت آنها، قدرت بیشتری پیدا کند.

بازار ثانویه بر اساس اینکه چه نوع سهمی در چه محلی مبادله می‌شود، به چهار بازار تقسیم می‌گردد:

بازار اول: مربوط به معاملات سهام شرکت‌های بورسی که در بورس انجام می‌شود.

بازار دوم: مربوط به معاملات سهام شرکت‌های غیر بورسی که در فرابورس انجام می‌شود.

بازار سوم: مربوط به معاملات سهام شرکت‌های بورسی که در فرابورس انجام می‌شود.

بازار چهارم: بازاری بدون کارگزار و معامله‌گر و مربوط به معاملات خصوصی است که توسط شبکه‌های الکترونیکی و بین سرمایه‌گذاران نهادی و عادی صورت می‌گیرد. نهادها به منظور پرهیز از پرداخت هزینه‌های مربوط به کارگزاری، عموماً معاملات عمده و بلوک خود را در بازار چهارم انجام می‌دهند.

بازار مالی انواع بازار ها بر اساس نوع دارایی

بازارهای مالی به لحاظ نوع دارایی به سه بخش تقسیم می شود:

بـازار سـهام: در ایـن بـازار، سـهام شـرکت های سهامی پذیرفته شده در بورس مورد معامله قرار می گیرد.
بازار اوراق بدهی: این بازار برای دادوستد ابزارهای با درآمد ثابت (اوراق قرضه) در نظر گرفته شده است.
بازار ابزارهـای مشـتقه: بـازاری که در آن ابزارهـای مشتقه که مبتنـی بـر دارایـی هـای مـالی یـا فیزیکی هستند، مورد معامله قرار می گیرند. مانند اختیار معامله و قرارداد آتی

بازار مالی چیست؟ - سرمایه گذاری آداس - معرفی و بررسی بورس جهانی

با مطالعه مقاله ”بورس جهانی چیست؟ ” منتشر شده در مجله سرمایه گذاری آداس شما به طور کلی بازار تبادلات مالی بین المللی نظیر بازار مبادلات سهام کشورهای مختلف (Stock Market) ، بازار مبادلات کالا (Commodity Market) نظیر فلزات گرانبها ، نفت و… و همچنین بازار تبادلات ارز کشورهای مختلف (Forex) نیز آشنا می شوید. این سطح از آشنایی می تواند برای شروع سرمایه گذاری در بازارهای مالی کافی باشد. همراه مجله سرمایه گذاری آداس باشید برای پاسخ به سوال ” بورس جهانی چیست؟ “

شما در حال مطالعه نسخه دمو این مقاله هستید، لطفا برای مطالعه نسخه کامل به صورت رایگان از لینک زیر بازدید فرمایید:

بازار بورس جهانی چیست؟

بورس جهانی یا بورس بین المللی بازار تبادلات مالی جهانی است. شما توسط کارگزارها به ابزارهای قابل معامله دسترسی پیدا می کنید. این ابزارها می تواند شامل سهام شرکت های مختلف در سطح بین الملل ، کالاهایی نظیر طلا ، نقره ، نفت و… ، اوراق قرضه و جفت ارزهای کشورها باشد. طیف و گستردگی ابزارهای قابل معامله بستگی به کارگزاری که با شما همکاری می کند دارد!

معرفی انواع بازارها در بورس جهانی

همانطور که پیش تر اشاره کرده ایم ، شما توسط کارگزار های بورس جهانی به ابزارهای متفاوت قابل معامله دسترسی پیدا می کنید. در ادامه همراه مجله سرمایه گذاری آداس باشید برای معرفی انواع بازارها (ابزارهای قابل معامله) در بورس جهانی!

بازار سهام | Stok Market

حتما با مفهوم بازار سهام آشنا هستید! شما می توانید با خرید یا فروش استقراضی سهام شرکت های مختلف در فرآیند کسب سود شرکت کنید. در بورس جهانی شما می توانید شاخص های کشورهای بزرگ همچون ایالات متحده آمریکا ، آلمان ، ژاپن و. را معامله کنید.

بازار اوراق قرضه | Bond Market

شما می توانید در این بازار که قسمتی از بورس جهانی است اوراق قرضه منتشر شده توسط دولت های مختلف را معامله کنید.

بازار کالا | Commodity Market

بازار کالا به 2 دسته Hard و Soft تقسیم می شود. در دسته بندی اول ارزش جهانی کالاهایی نظیر طلا و نقره معامله می شود و در دسته بندی دوم ارزش جهانی و منطقه ای کالاهایی همچون قهوه که تقاضای بالایی دارد معامله می شود. و در بخش دیگر انواع انرژی ها نظیر گاز و نفت برای معامله در دسترس است.

بازار تبادلات ارزی | Forex Market

یکی از مهم ترین بازارهای بوررس جهانی بازار مبادلات ارزی یا فارکس است. در این بازار نرخ برابری ارزهای کشورهای متفاوت برای معامله در دسترس است.

سرمایه گذاری در انواع بازار های مالی

انواع مختلفی از بازار های مالی ، با تنوعی از سرمایه گذاری ها و مشارکت کنندگان وجود دارد .

بازار های مالی را بر حسب انواع سرمایه گذاری ها ، سر رسید سرمایه گذاری ها ، انواع وام دهندگان و وام گیرندگان ، محل بازار و انواع مبادلات دسته بندی می نمایند .

در این قسمت متداول ترین تقسیم بندی های بازارهای مالی ارائه می شود .

بازار پول و سرمایه

بازار مالی از نظر سررسید ابزار مورد معامله به دو دسته تقسیم می شود :

بازار پول :

این بازار ، بازار مطالبات کوتاه مدت (حداکثر تا یک سال) را شامل می شود . گرایش اصلی این بازار بر ابزاری است که بتوان به وسیله آن ، به سرعت وضعیت نقدشوندگی را تغییر داد . به همین علت است که در این بازار سرعت نقدشوندگی بالا بوده و نیاز های کوتاه مدت تا یک سال در آن تامین می شوند .

در عین حال ، نرخ بهره نیز در این بازار بیش از حد متعارف بوده و به دلیل ماهیت کوتاه مدت آن ، تبدیل وجوه جمع آوری شده به سرمایه مالی امکان پذیر نبوده و تنها برای تامین مالی عملیات تولیدی و تجاری پیش بینی نشده به کار می رود .

اشخاص حقیقی و حقوقی که در این بازار مشغول به کار هستند عبارتند از : کارگزاران اوراق بهادار دولتی ، بانک ها و سایر موسسات مالی .

بازار سرمایه :

بازاری است که ارتباط تنگاتنگی با پس انداز و سرمایه گذاری دارد و به مثابه یک واسطه مالی ، پس انداز واحد های اقتصادی دارای مازاد را به واحد های دارای کسری ، برای سرمایه گذاری انتقال می دهد .

به عبارت دیگر بازار سرمایه ، نقش هدایت و تخصیص منابع اقتصادی را به عهده دارد .

در این بازار نیاز های بلند مدت ( معمولا بیش از یک سال ) تامین می شود . غالبا اینگونه وجوه به سرمایه تبدیل می شود و با ریسک همراه است .

از مهم ترین ابزار های بازار سرمایه ، در بازار های مالی پیشرفته ، می توان به انواع اوراق قرضه ، معاملات تاخت و اختیار معامله اشاره کرد که در بخش اوراق بهادار بازار سرمایه مورد بحث قرار گرفت .

بازار اولیه و بازار ثانویه

بازارهای مالی را از دید عمر ابزار مورد معامله می توان به بازار اولیه و بازار ثانویه دسته بندی کرد :

بازار اولیه( Primery Market ) :

مشخصه بازار اولیه این است که در آن ، شرکت کنندگان در بازار ( پس انداز کنندگان و سرمایه گذاران ) دارایی های مالی را مستقیما از منابع اولیه آن خریداری می کنند . بازار های اولیه ، واحد های اقتصادی را قادر می سازند که نیاز های مالی خود را از طریق مراجعه به عموم و انتشار سهام تامین می نمایند . با انتشار سهام قابل مبادله در بازار ، شرکت علاوه بر تامین منابع مالی مورد نیاز خود ، بازاری نیز برای معاملات سهام فراهم می سازد .

منابع مالی که از این طریق جمع آوری می شود شرکت را قادر می سازد تا منابع مورد نیاز خود را از طریق مناسب تری نسبت به شرکت های سهامی خاص تامین نماید . شایان ذکر است که استفاده از این مزایا ، هزینه هایی را در بر دارد . به این صورت که شرکت ، هزینه های مداومی را جهت اطلاع رسانی به سرمایه گذاران متحمل می شوند و همچنین هزینه هایی که به طور مستقیم و غیر مستقیم به هنگام انتشار و عرضه سهام از نظر قانونی ، اداری ، حسابرسی و حق خرید سهام ، به عهده شرکت است .

بازار ثانویه( Secondary Market ) :

بازاری است که در آن ، معامله بر روی اوراق بهادار موجود ، که قبلا انتشار یافته اند صورت می گیرد . در این بازار قیمت ها بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین می شود و شرایط لازم جهت تبدیل دارایی های مالی به وجه نقد ، فراهم می شود . درصورت نبود چنین بازاری ، نه تنها اکثر سرمایه گذاران تمایلی به خرید اوراق بهادار از خود نشان نمی دهند ،بلکه انتظار بازدهی نسبتا بیشتری به منظور پوشش ریسک ناشی از عدم نقد شوندگی دارایی های مالی خواهند داشت.

میزان توسعه یافتگی بازار ثانویه یکی از عوامل مهم و تعیین کننده در رشد و کارایی بازار اولیه است در همین رابطه بازار بورس اوراق بهادار یکی از مهم ترین بازار های سرمایه و بازار ثانویه شناخته شده است . بازار ثانویه وقتی نقدشونده شناخته می شود که بتواند به سهولت شرایط مبادله میان خریداران و فروشندگان را به گونه ای فراهم نماید ، که بدون ایجاد تغییر زیادی در قیمت ، معاملات در قیمتی نزدیک به قیمت تعادل بازار ، انجام شوند .

بازار بورس و بازار خارج از بورس

از بعد قانونمندی و انضباط نظارتی بازار های مالی را به بازار های رسمی ( بورس ها ) و بازار های غیر رسمی ( بازار خارج از بورس ) تفکیک می نمایند.

بورس های اوراق بهادار سازمان یافته ، تشکیلات فیزیکی مشهود هستند که در برخی کشور ها یک یا چند بورس سازمان یافته فعالیت می کنند .

برای مثال از بورس های سازمان یافته در امریکا ، می توان به بورس نیویورک(NYSE) ، بورس آمریکا(AMEX) و بورس های منطقه ای همانند بورس فیلادلفیا و شیکاگو اشاره نمود .

بورس نیویورک با بیش از 200 سال قدمت ، بزرگ ترین بورس سازمان یافته دنیاست .

برای اینکه سهامی امکان مبادله در بورس سازمان یافته را داشته باشد ، بایستی مورد پذیرش بورس قرارگیرد . بورس ها بسته به شرایط اجتماعی و اقتصادی کشور ها ، اقدام به تدوین شرایط پذیرش شرکت ها می نمایند . این شرایط عمدتا ویژگی های کمی و کیفی هستند که شرکت ها باید از ان ها برخوردار باشند و یا ان ها را رعایت کنند .

بازار خارج از بورس یا فرابورس ، یک سازمان مشاهده ناشدنی است که دربرگیرنده شبکه ای از کارگزاران و معامله گران در سرتاسر کشور است . غالبا بازار خارج از بورس شامل تسهیلاتی است که برای انجام مبادلات اوراق بهاداری که در بورس های سازمان یافته مبادله نمی شوند ، درنظر گرفته می شود . این تسهیلات متشکل اند از :

بورس چیست؟

در این مقاله به شما توضیح خواهیم داد که بورس چیست؟ مزایا و معایب بورس چه هست . بورس چه کارکردی دارد.

قبل از آنکه به توضیح بورس بپردازیم، بهتر است ابتدا یادآوری کنیم که بازار چیست:

در مطلب بازار و انواع آن به توضیح مفصلی از بازار پرداختیم. اما در یک تعریف ساده، بازار مکانی هست که در آن خرید و فروش صورت می‌گیرد. هرگاه شرایطی برقرار شود که بین خریدار و فروشنده رابطه برقرار شود و معامله‌ای صورت بگیرد بازار تشکیل شده است. در بازار به‌طور کلی ۲ نوع دارایی مورد معامله قرار می‌گیرد:

الف- دارایی فیزیکی: دارایی هایی مانند: زمین، ساختمان و انواع کالا.

ب-دارایی مالی: دارایی‌های اسنادی مانند سهام و اوراق مشارکت .

حالا با توجه به آنچه از بازار دانستیم، به تعریف بورس می‌پردازیم:

بورس نهاد سازمان‌یافته‌ای است که از جمله ارکان عمده و اساسی در بازار سرمایه محسوب می‌شود. کارکردهای اصلی آن به قرار زیر است:

مدیریت انتقال ریسک
شفافیت بازار
کشف قیمت
ایجاد بازار رقابتی
جمع‌آوری سرمایه‌ها و پس‌اندازهای کوچک برای تامین سرمایه مورد نیاز برای فعالیت‌های اقتصادی

در بازار بورس، کالاهای مختلفی مورد معامله قرار می‌گیرد و بر همین اساس بازار بورس به ۳ دسته کلی تقسیم می‌شود:

بورس کالا: بورس کالا، بازار متشکل و منسجمی است که تعداد زیادی از فروشندگان، کالای خود را عرضه و کالای مربوطه پس از بررسی‌های کارشناسی و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان آن بازار، به خریداران ارائه می‌شود.در این بورس معمولا مواد خام و مواد اولیه مورد معامله قرار می‌گیرد. هر بورس کالایی را با نام کالایی که درآن معامله می‌شود می‌شناسند. مثلا بورس نفت، بورس گندم و… بورس کالا خود به بازار فیزیکی و بازار ابزار مشتقه تقسیم می‌شود.
بورس ارز: خرید و فروش پول‌های خارجی در این بورس انجام می‌شود. البته این نوع بورس در ایران فعال نیست.
بورس اوراق بهادار: در این نوع بورس دارایی‌هایی مانند سهام، اوراق مشارکت و …. مورد معامله قرار می‌گیرد.
در ایران به بازار خرید و فروش اوراق بهادار که بطور رسمی و دائمی در محل معین تشکیل می‌شود، بورس اوراق بهادار گفته می‌شود. تاریخچه پیدایش بورس اوراق بهادار در دنیا و ایران نیز در مطلبی با همین نام در بآشگاه بلاگ وجود دارد.

جزئیات خبر

بازار سرمایه، بازاری است که سرمایه های خرد و کلان مردم را به‌صورت وام در اختیار بنگاه‌های اقتصادی قرار می‌دهد. این بازار، سرمایه‌ های کاری و ثابت در اختیار صنایع قرار می‌دهد و برای بدهی‌های میان‌مدت و بلندمدت دولت، اعتبار مالی تهیه می‌کند.

در بازار سرمایه سهام معمولی، اسناد قرضه و اوراق دولتی معامله می‌شوند. در رایج‌ترین تقسیم‌بندی، بازار سرمایه ازنظر مرحله عرضه، به دو بازار اولیه و بازار ثانویه تقسیم می‌شود.

در این مقاله می‌خواهیم به معرفی ارکان بازار سرمایه و چگونگی پیدایش هرکدام بپردازیم تا ضمن آشنایی با سازمان‌های مربوطه، ابزار هرکدام از بازارها را برای معامله بشناسید. با ما همراه باشید…

این مقاله رو با یک سری تعاریف مهم و پاسخ به چند سوال آغاز می کنیم:

بازار سرمایه چیست؟

انواع بازارها کدم‌اند؟

۱) بازار سرمایه چیست؟

بازار سرمایه بازاری برای خرید و فروش اوراق هست. بازار سرمایه بین کسانی که سرمایه دارند؛ مثل سرمایه گذران حقیقی (افراد حقیقی که سرمایه های خرد دارند) و سرمایه گذاران حقوقی، و افرادی که متقاضیان سرمایه هستند مثل شرکت ها، دولت یا اشخاص، ارتباط ایجاد می‌کند. بازار سرمایه برای عملکرد اقتصاد حیاتی است، چراکه سرمایه جزئی ضروری برای تولید خروجی در اقتصاد است. بازار سرمایه شامل بازار اولیه، بازار ثانویه و بازار اوراق مشارکت می‌شود.

۲) انواع بازار سرمایه در ایران کدم‌اند؟

الف- سازمان بورس و اوراق بهادار

سازمان بورس و اوراق بهادار را می‌توان به‌عنوان اولین نهاد مربوطه به بازار سرمایه در نظر گرفت که با توجه به تحولات اقتصادی مبتنی بر بازار در دهه ۱۳۴۰ تأسیس شد. این سازمان موسسه‌ای غیردولتی است که دارای شخصیت حقوقی و مالی مستقل بوده و از محل کارمزدهای دریافتی و سهمی از حق پذیرش شرکت ‌ها در بورس و سایر درآمدها اداره می‌شود.

بورس اوراق بهادار به معنی یک بازار متشکل و رسمی سرمایه است که در آن خرید و فروش سهام شرکت‌ ها یا اوراق قرضه دولتی یا مؤسسات معتبر خصوصی، تحت ضوابط و قوانین و مقررات خاصی انجام می‌شود. مشخصه مهم بورس اوراق بهادار، حمایت قانون از صاحبان پس‌اندازها و سرمایه‌ های راکد و الزامات قانونی برای متقاضیان سرمایه است.

طبق ماده ۴ دستورالعمل پذیرش اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران، بازار بورس اوراق بهادار به سه بخش مجزا تفکیک‌شده است:

1. بازار اول – تابلوی اصلی
2. بازار اول – تابلوی فرعی
3. بازار دوم

که هرکدام از تابلوها شرایط پذیرش خاصی دارند.

ب- فرابورس ایران

فرابورس ایران نیز از دیگر ارکان بازار سرمایه کشور به شمار می‌رود که مانند سایر بورس ‌ها تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌نماید. فرابورس اولین و تنها بازار خارج از بورس کشور هست که در سال ۱۳۸۸ فعالیت رسمی خود را آغاز کرد.

به‌این‌ترتیب تأسیس این بورس موجب گردید بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی که شرایط پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران را نداشتند با شرایط آسان‌تری پذیرفته شوند و در ضمن تأمین منابع مالی از طریق بازار سرمایه تسهیل گردید.

بازار فرابورس شامل ۶ بازار زیر است که شرایط پذیرش شرکت ‌ها در هر یک از این بازار‌ها متفاوت است:

مشتمل بر بازار اول

بازار دوم

بازار سوم

بازار پایه

بازار شرکت ‌های کوچک و انواع بازار ها متوسط (SMF)

بازار دارایی فکری

بازار اول:

در بازار اول، معاملات سهام شرکت های سهامی عامی که شرایط حضور در تابلو اول فرابورس را احراز کرده باشند، انجام می‌شود. پذیرش شرکت در بازار اول فرابورس منوط به تهیه امیدنامه و ارسال مدارک و مستندات کافی به‌منظور شناخت از وضعیت شرکت هست.
پس از تکمیل مدارک یادشده هیات پذیرش اوراق بهادار ضمن بررسی وضعیت مالی و عملیاتی، در صورت احراز شرایط با پذیرش شرکت موافقت می‌نماید.

بازار دوم:

در بازار دوم فرابورس مانند بازار اول، معاملات سهام شرکت ‌های سهامی عام انجام می‌شود؛ اما شرایط پذیرش و قوانین در بازار دوم فرابورس، نسبت به بازار اول آسان‌تر است.

بازار سوم (بازار عرضه):

سهام شرکت های سهامی به‌صورت عمده و بلوکی، حق تقدم سهام، پذیره‌نویسی سهام و سایر اوراق بهادار در بازار عرضه معامله می‌شود.

بازار ابزارهای نوین مالی:

کلیه ابزارهای مالی به‌جز سهام و حق تقدم خرید سهام مانند انواع اوراق مشارکت، انواع گواهی سرمایه گذاری و انواع صکوک که در زمان پذیرش حداقل سه ماه تا سررسید آن‌ها فرصت باقی‌مانده باشد، قابل‌پذیرش در این بازار هستند به شرطی که بعد از پذیرش، معاملات دست‌دوم آن‌ها به‌صورت انحصاری از طریق فرابورس انجام شود.

بازار پایه:

این بازار صرفاً جهت نقل‌وانتقال سهام سایر شرکت‌ های سهامی عام که نزد سازمان بورس و اوراق بهادار ثبت‌شده‌اند و امکان پذیرش در هیچ‌یک از بازارهای بورس یا فرا بورس را ندارند، ایجادشده است.

ج- بورس کالای ایران

در شهریورماه ۱۳۸۲ بورس فلزات تهران به‌عنوان اولین بورس کالای کشور و سپس بورس کالای کشاورزی در شهریور سال ۱۳۸۳ تأسیس و شروع به کارکردند.
در سال ۱۳۸۶ به‌منظور مدیریت و سیاست‌گذاری یکپارچه، بورس فلزات و بورس کشاورزی با یکدیگر ترکیب شدند و در مهرماه همان سال شرکت بورس کالای ایران تأسیس گردید. این بورس در حال حاضر دارای ۴ بازار مشتمل بر بازار فیزیکی، بازار فرعی، بازار مشتقه و بازار مالی است.

د- بورس انرژی

بورس انرژی به‌عنوان یک بورس کالایی است که امکان انجام معاملات حامل‌های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد. حامل‌های انرژی شامل نفت، گاز، برق و سایر حامل‌های انرژی است. بورس انرژی ایران در اسفندماه سال ۹۱ باهدف ایجاد بازاری شفاف و کارآمد با نقد شوندگی و رقابت‌پذیری بالا، کشف قیمت منصفانه و انحصار زدایی در بازار معاملات بخش انرژی تشکیل شد.
بورس انرژی به‌عنوان چهارمین بورس کشور برای عرضه محصولات نفت و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال‌سنگ، حق آلودگی و سایر حامل‌های انرژی شکل گرفت.

نتیجه‌گیری:

در انتها لازم به ذکر است که سرمایه‌ گذاری در بازارهای سرمایه، همچون سرمایه ‌گذاری در سایر حوزه‌ها مانند ملک ،ارز، سکه و… ممکن است به سود یا زیان سرمایه گذاران بیانجامد. اما مطالعه، آموزش و افزایش سطح آگاهی می‌تواند ریسک حاکم بر این بازار را کاهش داده و بر جذابیت آن بیفزاید.

اگر شما هم قصد سرمایه گذاری در بازار سرمایه را دارید با دقت این مقاله را مطالعه کنید و با مفاهیم آن آشنا شوید و بعد از آگاهی و علم به این موضوع شروع به سرمایه گذاری در این بازار کنید.