اصطلاحات رایج بورسی

اصطلاحات رایج بورس

فرهنگ لغات و اصطلاحات بورس

بازار بورس به‌دلیل تأمین نقدینگی لازم واحدها و بنگاههای اقتصادی، نقش حیاتی در توسعه و پیشرفت یک کشور دارد. نیاز سازمان‌ها به تأمین مالی و سرمایه‌گذاری از یک‌سو و تمایل آحاد مردم و افراد جامعه برای کسب بازده مطلوب از سرمایه‌گذاری‌ها از سوی دیگر، باعث شده که نقش بورس در اقتصاد جهان، هر روز پررنگ‌تر شود.

به‌طورکلی بورس در فعالیت‌های بازرگانی و دادوستد به‌یک بازار رسمی و دائمی گفته می‌شود که در آن خریدوفروش انواع کالا یا اوراق بهادار توسط افرادی به‌نام کارگزار با مقررات خاص انجام می‌گیرد. واژه «اصطلاحات رایج اصطلاحات رایج بورسی بورسی بورس» از نام خانوادگی شخصی به‌نام «واندر بورس » اخذ شده که در اوایل قرن پانزدهم میلادی در بلژیک می‌زیست و صرافان شهر در مقابل خانه او گرد می‌آمدند تا به دادوستد پول و اوراق بهادار بپردازند.

اکنون اغلب کشورهای دنیا دارای تشکیلات بورس هستند و فدراسیون بین‌المللی بورس، به‌عنوان یک سازمان هماهنگ‌کننده به همکاری و تشریک مساعی میان بورس‌ها، کمک می‌کند.

در ایران نیز به‌دلیل تحولات اقتصادی دهه 1340 و گسترش روابط اقتصادی با سیستم بورس جهانی، بورس ایران شکل گرفت. فکر اصلی ایجاد بورس اوراق بهادار ایران به‌سال 1315 برمی‌گردد، اما بورس تهران عملاً در سال 1346 با ورود سهام بانک صنعت و معدن و شرکت نفت پارس، فعالیت خود را آغاز کرد. امروزه علاوه بر تالار بورس تهران، در بسیاری از شهرهای کشور نیز تالار بورس افتتاح شده است تا امکان فعالیت و سرمایه‌گذاری همه افراد جامعه از طریق بورس فراهم گردد. واگذاری سهام شرکت‌های دولتی به دَهَک‌های پایین درآمدی جامعه (سهام عدالت) نیز مفهوم بورس و فعالیت‌های بازار سرمایه را بیش از پیش در ایران رواج داده است.

با توجه به اهمیت و نقش روزافزون بورس در بازار سرمایه، کسب شناخت و آگاهی نسبت به‌عملکرد و فعالیت بورس ضروری به‌نظر می‌رسد. بدین منظور، ارائه فرهنگی جامع از اصطلاحات و واژه‌های رایج در بازار بورس، می‌تواند در کسب شناخت و عملکرد درست در بازار بسیار مؤثر باشد. با این رویکرد، مجموعه حاضر تلاش دارد با تمرکز بر مفاهیم و اصطلاحات بورس، به علاقه‌مندان در درک و فهم بهتر کمک کند.

آشنایی با اصطلاحات بورسی (به زبان ساده)

هر سرمایه گذار، برای درک بهتر و موفقیت در بازار بورس باید با اصطلاحات بورس آشنا گردد. درک این اصطلاحات به فعالان بازار بورس در راستای یک سرمایه گذاری موفق و آسان تر شدن معاملات، کمک بسیار زیادی می نماید. ما در این مقاله قصد داریم به بررسی مجموعه ای از اصطلاحات بورس بپردازیم و به شما چند مورد از پرکاربردترین اصطلاحات بورسی را بیاموزیم. در ادامه با باشگاه سرمایه گذاری رزسا همراه باشید.

یکی از اصطلاحات بورسی، پذیره نویسی یا Underwriting Contract یک عمل حقوقی است؛ در پذیره نویسی افراد متعهد می‌شوند بخشی از سرمایه مورد نیاز یک شرکت سهامی عام را که هنوز تاسیس نشده است، تامین کند.

اهمیت یادگیری مفاهیم اولیه بورس

برای شروع سرمایه گذاری و تبدیل شدن به یک معامله گر حرفه ای، ابتدا لازم است اطلاعات اولیه در رابطه با مفاهیم بورس را دانست. در ادامه به مواردی از این اصطلاحات بورسی می پردازیم:

کلمه بورس از زبان فرانسه وارد زبان فارسی شده است. در گذشته مردم شهر بورُوژ در میدانی به نام تِربورس دورهم جمع می شدند و اقدام به خرید و فروش مشارکتی می کردند. به همین دلیل، از آن پس به اجتماعاتی که در آن خرید و فروش های مشارکتی صورت می گرفت، بورس گفته می شد.

نماد بورسی

نماد بورسی، کد شرکت‌ هایی است که برای سهولت شناسایی و دسته‌ بندی‌ آن ها در بورس مورد استفاده قرار می‌گیرد. حرف اول گروه صنعتی + بخشی از نام شرکت یک نماد بورسی را تشکیل می دهد.

شاخص کل بورس

در بورس تهران شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX شناخته می ‌شود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایه‌گذاران یکی از پرکاربردترین شاخص‌ ها است.

به طور کلی این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌ های پذیرفته شده در بورس می باشد، به‌ عبارت‌ دیگر، تغییرات شاخص کل، بیانگر میانگین بازدهی سرمایه ‌گذاران در بورس است.

اوراق بهادار

اوراق بهادار یکی از اصطلاحات بورسی پرکاربرد است که نوعی دارایی مالی یا نامشهود است. این دارایی قابلیت نقل و انتقال دارد و صاحب آن دارای حق و حقوق مشخصی می باشد. اگر اوراق بهادار را به زبان ساده‌ تر بخواهیم توصیف کنیم، برگه‌ هایی که ارزش مالی دارند و شما می‌ توانید آن را خرید اصطلاحات رایج بورسی و فروش کنید.

دارایی تحت مدیریت

دارایی های تحت مدیریت AUM کل ارزش بازار سرمایه گذاری هایی است که یک شخص یا نهاد به نمایندگی از مشتری ها مدیریت می کند. تعریف و فرمول های دارایی های تحت مدیریت برای هر شرکت می تواند مختلف باشد. در محاسبه AUM، برخی از موسسات مالی در محاسبات خود سپرده های بانکی، صندوق سرمایه گذاری مشترک و وجه نقد را شامل می شوند.

ارزش خالص دارایی

یکی از پرکاربردترین اصطلاحات بورسی، ارزش خالص دارایی است. یکی از عبارات پرکاربرد برای سرمایه‌گذاران، مفهوم ارزش خالص دارایی (Net Asset Value) است. به ارزش خالص دارایی یک صندوق، اصطلاحا NAV نیز گفته می‌شود. به عبارت دیگر NAV ارزش خالص دارایی ‌های یک شرکت و به عبارت دیگر، ارزش کل دارایی‌ های شرکت پس از کسر بدهی ‌ها است.

ارزش ذاتی سهام

ارزش ذاتی سهام Intrinsic value به ارزش واقعی شرکت یا دارایی بر اساس همه ابعاد کسب و کاری از جمله صورت‌ های مالی، پتانسل رشد شرکت و لحاظ دارایی‌ های مشهود و نا مشهود گفته می شود.

ضریب بتا

یکی دیگر از اصطلاحات بورسی ضریب بتا می باشد. ضریب بتا یا Beta Coefficient در واقع دانش مالی شاخصی است که اصطلاحات رایج بورسی نشان‌گر نوسان قیمتی سهم، در مقایسه با بازار کلی فعال در آن، می ‌باشد. به عبارت دیگر ضریب بتا بیان می‌ کند که اگر بازده پرتفوی بازار یک درصد تغییر کند، بازده سهم به چه میزان تغییر خواهد کرد.

آربیتراژ

یکی از اصطلاحات بورس Arbitrage است. به خرید و فروش هم‌ زمان یک دارایی برای کسب سود از تفاوت قیمت ها آربیتراژ گفته می ‌شود. به عبارتی سود آربیتراژی زمانی ایجاد می‌ شود که یک کالای مشابه در دو بازار مختلف یا در مواردی خاص در دو قالب متفاوت عرضه می ‌شود اما قیمت های یکسانی ندارد.

سهام شناور آزاد

یکی از اصطلاحات بورس، سهام شناور یا Floating Stock می باشد. سهام شناور تعداد سهام موجود برای داد و ستد یک سهام خاص است. سهام‌ هایی با شناوری کم معمولاً تعداد کمی سهم دارند. سهام شناور با تفریق سهام خاص مربوط به چند شخص یا عمده و راهبردی (Closely-held Shares) و سهام غیر قابل معامله (Restricted Stock) از کل سهام منتشر شده (Outstanding Shares) یک شرکت محاسبه می‌شود.

بازار اولیه و ثانویه

بازار اولیه یا primary market زمانی شکل می‌ گیرد که دارایی برای بار اول مورد معامله قرار می‌ گیرد؛ به‌عبارت ‌دیگر بازاری که در آن اوراق بهادار شرکت ‌ها برای اولین بار عرضه و فروخته می ‌شود، بازار اولیه نام دارد.

دارایی‌ هایی که ابتدا در بازار اولیه مورد معامله قرار گرفته است برای معامله‌ های بعدی و مجدد خود، نیاز به بازار دوم دارند که به آن بازار ثانویه secondary market دارد. در واقع در این بازار بر خلاف بازار اولیه، سهام شرکت های پذیرفته شده در بازار اولیه، مورد معامله قرار می گیرد.

قیمت اسمی

در بین تمامی اصطلاحات بورسی، واژه قیمت اسمی، بسیار به گوشمان خورده است. اگر بخواهم خیلی ساده عبارت قیمت اسمی سهام را توضیح بدهم باید بگویم هنگامی که یک شرکت برای ورود به بازار سرمایه، پذیره نویسی می کند تا اقدام به عرضه اولیه کند سرمایه گذاران سهام آن را به قیمت اسمی که همان ۱۰۰ تومان است خریداری می کنند.

حجم مبنا

یکی از اصطلاحات بورسی، حجم مبنا است. حجم مبنـا، به حداقل تعداد سهام یک شرکت گفته می شود که باید در طول روز، معامله گردد تا قیمت آن سهم، بتوانـد براساس سقف دامنه نوسان، افزایش یا کاهش یابد.

سال مالی

سال مالی در بورس همانطور از نامش پیداست به یک دوره مالی گفته می شود که مدت زمان آن یک سال باشد. در زبان انگلیسی به این اصطلاح بورسی Fiscal Year گفته می شود. فایده سال مالی، بررسی عملکرد یک شرکت در طول یک سال است. بر طبق قانون شرکت ها و حسابداران موظف هستند تا در پایان هر سال مالی، گزارش های مالی خود را برای بررسی شدن ارائه کنند. سال مالی از اصطلاحات بورسی بسیار پرکاربرد است.

بازار گاوی

در بازار گاوی (Bull market) تقاضا بسیار زیاد است و عرضه به ‌ندرت صورت می‌گیرد. به‌عبارت‌دیگر، سرمایه‌گذاران با امید به آینده رو به رشد بازار، اقدام به خرید سهام جدید می‌کنند و فروشندگان نیز تمایلی برای فروش ندارند. بازار گاوی به دوره‌ای گفته می‌شود که قیمت‌ها در حال افزایش است. ویژگی اصلی بازار گاوی، خوش‌بینی، اعتماد سرمایه‌ گذاران و انتظار ادامه روند افزایشی است. شروع بازار گاوی معمولاً نشان‌ دهنده‌ گشایش اقتصادی است، زیرا عقاید عمومی درباره وضعیت اقتصادی آینده، قیمت سهام را تغییر می‌دهد.

بازار خرسی

بازار خرسی (Bear market) موقعیتی است که در آن قیمت اوراق بهادار کاهش‌یافته و خوش‌بینی سرمایه‌گذاران تبدیل به ترس و بدبینی می‌شود. به‌بیان‌دیگر در بازار خرسی، جوی منفی بر بازار حاکم است وهمین امر رمقی برای سرمایه‌گذاران به‌منظور خرید سهام جدید باقی نمی‌گذارد. بازار خرسی نباید با اصلاح قیمت‌ها اشتباه گرفته شود، اصلاح قیمت‌ها روند کوتاه‌مدت دارد و کمتر از دو ماه طول می‌کشد. در اصلاح قیمت سرمایه‌گذاران می‌توانند یک نقطه ورود پیدا کرده سهام را بخرند، درحالی‌ که در بازار خرسی نقطه ورود وجود ندارد.

نسبت p/e

یکی از عواملی که همیشه در بین سرمایه‌گذاران بورس کاربرد زیادی دارد، نسبت p/e است. نسبت p/e نسبت قیمت یک سهم به پیش بینی سود سهام (eps) آن است. سرمایه گذاران حاضرند به ازای دریافت هر ریال سود یک شرکت، چند ریال برای خرید آن بپردازند. از این نسبت برای ارزش‌گذاری سهام استفاده می‌شود.

یکی از اصطلاحات بورسی EPS است. منظور از EPS، سود شرکت به ازای هر سهم است. هر شرکت در بازار بورس ، اول سال مالی، سود تخمینی خود را بر اساس نظر هیات مدیره اعلام می کند و در کدال منتشر می کند. این سود با محافظه کاری اعلام می شود. لذا این سود پیش بینی شده، در قیمت سهام تاثیر بسیاری دارد. برای این که EPS را بدست آورید، باید سود خالص شرکت را بر تعداد سهام تقسم کنید.

ترازنامه (بیلان)

یکی از اصطلاحات بورسی طرازنامه یا بیلان است که از صورت های مالی اساسی بوده و با عناوین بیلان و صورت وضعیت مالی هم شناخته می شود. در زبان انگلیسی به آن Balance Sheet گفته می شود. ترازنامه مشخص می کند وضعیت دارایی، بدهی و سرمایه یک واحد اقتصادی در یک زمان مشخص به چه شکل است.

حجم مشکوک

حجم مشکوک زمانی استفاده می‌ شود که در یک نماد به صورت غیر عادی شاهد افزایش حجم معاملات باشیم، مثلا یک نماد در روز‌های عادی ۱۰۰هزار سهم در حال معامله است و به یک باره در 24 ساعت یک میلیون حجم می‌خورد که این نشان از ورودی سرمایه ای عظیم در سهم است. اما این افزایش حجم به معنای بالارفتن قیمت سهم نیست بلکه در مواقعی باعث افت قیمت سهم می‌ شود به خصوص اگر نزدیک یک مقاومت بزرگ در سهم باشیم.

نتیجه گیری

نکته مهم در ورود به بازار بورس و سرمایه گذاری در آن این است که اصطلاحات بورس و آشنایی با آن ها به موفقیت در سرمایه‌ گذاری کمک شایانی می ‌کند. بنابراین بررسی و زمان گذاشتن برای آشنایی با این اصطلاحات برای هر سرمایه گذار ضروری است. اصطلاحاتی که در این مقاله با آن ها آشنا شدید تنها بخشی از اصطلاحات رایج بورسی است؛ پس لازم است برای یادگیری این مفاهیم پرکاربرد و ضروری، وقت کافی گذاشته تا با واژگان و مفاهیم اولیه بورس آشنا شویم.

اصطلاحات رایج بورسی که همه باید بدانند!

هر صنعت اصطلاحات ویژه خودش را دارد و بازار بورس هم از این قاعده مستثنا نیست. حتی می ‌توان گفت بورس و بازار سهام دارای پیچیده ‌ترین مفاهیم و اصطلاحات هستند.

هر سرمایه گذار در بورس باید با اصطلاحات رایج ایمن بازار آشنا باشد تا در وقت و زمانی مناسب از این اطلاعات استفاده کند. با آسمونی همراه باشید اصطلاحات رایج بورسی تا با چکیده ای از اصطلاحات کاربردی بورس ایران آشنا شوید.

شاخص کل:

این شاخص در بین سرمایه گذاران و فعالان بازار سرمایه بسیار پرکاربرد می باشد و در واقع میزان بازدهی سرمایه گذاران در بورس را نشان می دهد. شاخص کل به معنای شاخص بازدهی، شاخص قیمت و یا شاخص نقدی می باشد که با نام TEDPIX نیز شناخته می شود. این همان موردی است که بار ها در اخبار های مختلف به عنوان شاخص بورس تهران به گوشتان خورده است. شاخص بورس تغییرات قیمت سهام و سودهای سالیانه را که شرکت‌ها به شما پرداخت می‌کنند، مورد محاسبه قرار می‌دهد.

اصطلاحات رایج بورس

صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس:

دارایی های متنوع در بازار بورس صندوق های سرمایه گذاری را تشکیل می دهند که واحد های آن در طول روز در بازار معامله می شود. ساختار این صندوق ها شباهت بسیاری به صندوق های سرمایه گذاری مشترک دارد که سهام آن در بازار بورس خرید و فروش می شود.

سرمایه گذاری شاخصی:

این صندوق بر اساس الگوی تعیین شده منابع خود را برای یکی از شاخص‌های موجود در بازار سرمایه ‌گذاری می‌کند. در این صندوق زمانی که وجهی به واسطه ورود سرمایه‌ گذار جدید اضافه و یا به دلیل خروج سرمایه‌ گذار کم شود، خرید و فروش امکان‌ پذیر است که مزیت اصلی آن هزینه پایین و حذف ریسک مدیریت صندوق است.

اصطلاحات رایج بورس

سبد گردانی:

دارایی ها در اختیار خود شخص سرمایه گذار و به معنای چیدن صحیح دارایی ها در قالب یک سبد مشخص است. سبدگزدان میزان دقیق خرید و فروش را در این صندوق بررسی می کند.

تحلیل تکنیکال و بنیادی:

این مفهوم به معنای محاسبه ارزش ذاتی سهام است. مطالعه آمار های فعالیت بازار مانند قیمت و حجم تمام معاملات جهت شناسایی الگو ها و روند هایی است که نشان ز حرکت آینده یک سهم می دهد و به آن تحلیل تکنیکال می گویند.

اوراق بدهی:

اوراق بدهی اسناد و اوراق بهادری هستند که در فعالیت های بورسی بسیار مهم می باشند. براساس آن شرکت انتشاردهنده متعهد می‌شود که مبالغ مشخصی را در زمان‌ه ای خاص به دارنده پرداخت کند و در زمان مشخص سررسید را باز پرداخت نماید. اوراق بدهی در واقع اوراق قرض گرفته از دولت و شرکت، گواهی سپرده و نوعی ابزارهای بدهی است که بین دو نفر معامله می اصطلاحات رایج بورسی ‌شود.

پرتفوی:

این اصلاح به معنای سبد و دارایی های مالی است و در واقع ترکیبی مناسب از سهام و یا سایر دارایی ‌ها است که یک سرمایه ‌گذار آن را خریداری کرده است.

ارزش خالص دارایی:

این اصلاح به معنی ارزش همه دارایی‌ ها شامل سهام، مطالبات سود سهام، ملک، اوراق بهادر با درآمد ثابت پس از کسر ارزش روز بدهی ها می باشد. این اصطلاح با نشان NAV شناخته می شود.

عرضه اولیه:

عرضه اولیه با نام IPO نیز شناخته می شود و به این معنا است که سهام یک شرکت خصوصی برای اولین ‌بار به عموم مردم عرضه می‌شود. این کار معمولا توسط شرکت‌های کوچک و جوان که به دنبال سرمایه برای گسترش هستند صورت می‌گیرد. شرکت‌ های بزرگ که به دنبال تبدیل شدن به سهام عادی هستند نیز عرضه عمومی اولیه انجام می‌ دهند.

بازار گاوی:

در بازار گاوی تقاضا زیاد است و عرضه به ندرت شکل می‌گیرد. سرمایه‌ گذاران با امید به آینده رو به رشد بازار، اقدام به خرید سهام جدید می‌کنند و فروشندگان نیز تمایلی برای فروش ندارند. بازار گاوی به دوره‌ای گفته می‌شود که قیمت‌ها در آن در حال افزایش است و از ویژگی‌های اصلی این بازار خوش‌ بینی، اعتماد سرمایه ‌گذاران و انتظار در ادامه روند افزایشی است. شروع این بازار در اصل نشان ‌دهنده گشایش اقتصادی است.

اصطلاحات رایج بورس

بازار خرسی:

بازار خرسی اصلاحی عجیب و غریب است که معمولا هم زمان با بازار گاوی اتفاق می افتد. در این بازار قیمت اوراق بهادر کاهش‌ یافته و خوش ‌بینی سرمایه‌ گذاران در بازار گاوی به بد بینی و ترس تبدیل می‌ شود. در این بازار جوی منفی حاکم می‌شود و رمقی برای سرمایه‌ گذاران باقی نمی‌ گذارد.

اصطلاحات رایج بورس

ارزش ذاتی:

این اصطلاح که یکی از پارامترهای کلیدی در تحلیل بنیادی به حساب می‌آید به معنی ارزش واقعی سهام یک شرکت یا یک دارایی است که بر پایه بررسی تمام ابعاد کسب و کار از جمله صورت ‌های مالی، پتانسیل رشد سودآوری شرکت در سال‌های آینده و لحاظ دارایی‌های مشهود و نا مشهود است.

ضریب بتا:

ضریب بتا در اصطلاحات بورسی به معنی میزان نوسان آن سرمایه‌ گذاری نسبت به بازار است. اگر ضریب بتا کوچک ‌تر از یک باشد، آن سرمایه‌گذاری نسبت به بازار نوسان کمتری دارد و اگر بتا بیشتر از یک باشد، آن سرمایه‌ گذاری نسبت به بازار نوسان بیشتری خواهد داشت. ضریب بتای بازار که شامل همه دارایی‌ های قابل سرمایه‌گ ذاری است باید برابر با یک باشد.

آربیتراژ:

این اصطلاح به معنی سود بردن از تفاوت قیمتی میان دو یا چند بازار است و بهره گرفتن از تفاوت قیمت بین دو یا چند بازار برای کسب سود را نشان می دهد. سود به دست آمده از آربیتراژ زمانی به دست می ‌آید که یک کالای مشابه در دو بازار مختلف در دو قالب متفاوت عرضه شود اما قیمت‌ های یکسانی نداشته باشد. از دیدگاه علمی، آربیتراژ احتمال سود بدون ریسک پس از کسر هزینه انجام معامله است.

سهام شناور آزاد:

سهام شناور بخشی از یک شرکت است که دارندگان آن آماده عرضه و فروش آن سهام می‌شوند و قصد ندارند که با حفظ آن قسمت از سهام در مدیریت شرکت مشارکت کنند. برای این کار باید ترکیب سهام داران بررسی شود و سهام داران راهبردی را مشخص نمود.

اصطلاحات رایج بورس

سود هر سهم و سود پرداختی سهام:

این اصطلاح معنی سود خالص شرکت به ازای هر سهم است که EPS نامیده می‌شود و سود پرداختی سهام نیز به معنی DPS و بخشی از سود هر سهم در مجمع بین سهام داران است.

نماد:

نماد کد یا نام اختصاری شرکت ‌ها برای سهولت شناسایی و دسته ‌بندی آن‌ها است که در بورس به کار برده می‌شود. معمولا حرف اول در یک نماد نشان‌ دهنده صنعت مربوطه و بخش دوم آن خلاصه ‌ای از نام شرکت است.

بازار خارج از بورس:

این اصطلاح به معنی OTC است و در بازار غیر متمرکز و بدون مکان فیزیکی می باشد که در آن معامله به طور مستقیم بین دو نفر صورت می‌گیرد.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک:

این از مهم‌ترین اصطلاحات بورسی محسوب می شود که ساز و کارهای سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی است که شرایط بازار را از نظر ریسک و بازده برای سرمایه ‌گذاران مختلف به ویژه برای سرمایه ‌گذاران مبتدی مساعدتر می ‌سازد.

اصطلاحات بورسی

در این مقاله قصد داریم به معرفی تعدادی از اصطلاحات پرکاربرد و رایج بازار سرمایه بپردازیم.

بدیهی است برخی از این اصطلاحات برای شما مخاطب گرامی آشنا است؛ اما به منظور جامع و کامل بودن مقاله ملزم به درج آنها هستیم .

نماد:

نمایانگر مخفف نام و صنعت یک موسسه مالی است که سهام آن در بورس اوراق بهادار و یا فرابورس ایران منتشر شده است. علت این کار سهولت در بیان نام این موسسات می‌باشد. این مخفف در بین همه‌ی فعالان یکسان بوده و یک استاندارد واحد برای آن در نظر گرفته می‌شود که عموما حرف اول نماد معرف صنعت و حروف بعدی مخففی از نام شرکت است؛ مثلا بجای شرکت اصطلاحات رایج بورسی خودروسازی سایپا، خساپا و به جای شرکت خودروسازی ایران خودرو دیزل، خاور می‌گویند .

دامنه نوسان:

به مقدار مجازی که هر سهم می‌تواند طی یک روز در آن بازه تغییر قیمت دهد، دامنه نوسان گویند که در حال حاضر این مقدار برای سهام معمولی ۵% و برای شرکت‌هایی اصطلاحات رایج بورسی که در بازار پایه فعال هستند ۱۰% است. در بازه­‌های زمانی و پس از رویدادهای خاص که بازارگردان و یا ناظر بازار صلاح بداند، این دامنه نوسان را از نمادها حذف می‌کنند تا بنا به مکانیزم عرضه و تقاضا قیمت واقعی سهم مشخص گردد .

توقف نماد :

اگر امکان خرید و فروش در نمادی به دلایل متفاوت برای مدتی حذف شود و سهم بدون معامله باقی بماند، اصطلاحا گفته می‌شود نماد متوقف شده است. عموما سهم به علت برگزاری مجامع، بیشترین تغییر قیمت برای چند روز متوالی و سایر عواملی که برای یک نماد حائز اهمیت است، می‌تواند متوقف گردد .

سود هر سهم (EPS) :

پس از محاسبه‌ی سود خالص سال مالی، که از کسر نمودن هزینه‌های عملیاتی، مالی و مالیاتی از میزان فروش بدست می‌آید، اگر آن را بر تعداد کل سهام شرکت تقسیم کنیم، سود هر سهم یا EPS هر سهم بدست خواهد آمد که مخفف عبارت انگلیسی earning per share است .

سود تقسیمی هر سهم (DPS) :

بنا به تشخیص اکثریت سهامداران آن بخشی از EPS که بین سهامداران تقسیم می‌گردد را سود تقسیمی یا DPS هر سهم می‌نامند و مخفف عبارت انگلیسی dividend per share است. البته به جز تصمیم و رای اکثریت سهامداران عوامل دیگری در تعیین این سود نقش دارند که عبارتند از کف و سقف قانونی آن، قوانین مرتبط به اندوخته قانونی و سود تقسیمی و … .

P/E:

از تقسیم قیمت هر سهم بر سود هر سهم عددی حاصل می‌گردد که به آن P/E می‌گویند و معیاری است برای مقایسه شرکت‌های یک صنعت و وضعیت آنها که در تحلیل بنیادی بکار می‌رود .

انواع روش‌های تحلیلی در بازار سرمایه : بطور عمومی سه نوع روش تحلیلی در بازارهای مالی رایج است که عبارتند از روش تکنیکال یا فنی، روش فاندامنتال یا بنیادی و تئوری مدرن پورتفو (MPT) . استفاده ترکیبی و مناسب از هر کدام از این روش‌ها می تواند ما را در کسب بازده مناسب یاری کند .

تحلیل تکنیکال :

براساس نمودار قیمت سهام و پیشینه‌ی آن انجام می‌شود و بر اصطلاحات رایج بورسی سه اصل استوار است:۱- تاریخ تکرار می شود(رفتار روندها) ۲-همه چیز در قیمت لحاظ می شود ۳-همواره قیمت‌ها سقف قبلی خود را می‌شکنند .

تحلیل فاندامنتال:

براساس روابط علت و معلولی رفتار نموده و بر دو قسم بالا به پایین و پایین به بالا تقسیم می­گردد و بر اساس تاثیر عوامل اقتصادی و به استناد به صورت های مالی تحلیل خود را انجام می­‌دهد. خوب است بدانیم تسلط بر این نوع تحلیل به مراتب از تحلیل تکنیکال سخت­تر است .

تئوری مدرن پورتفو :(MPT)

این تئوری که توسط آقای مارکویتز ارائه شد بر پایه تنوع بخشی بر دارایی‌ها سرمایه گذاری شده استوار است. با این کار ریسک نوسانات دارایی ها را که جنس متفاوتی دارند و رفتار متفاوتی نیز از خود نشان می دهند، کاهش می‌دهد .

مجامع:

به اجتماع حداکثری سهامداران یک موسسه در زمان و مکان از پیش تعیین شده و رسمی، مجمع گفته می­‌شود. مجامع به سه دسته کلی مجمع عمومی موسس، مجمع عمومی عادی سالیانه و مجمع عمومی فوق العاده تقسیم می شوند .

مجمع عمومی موسس:

یک بار برای هر شرکت و در زمان تاسیس آن برگزار می‌گردد و برای اولین بار مدیران و بازرسان شرکت مشخص شده و روزنامه‌ای که آگهی‌های شرکت در آن درج شود، مشخص می­گردد. این مجمع با حضور صاحبان نیمی از سهام شرکت رسمیت یافته و در غیر این صورت حداکثر برای دو نوبت دیگر قابل تمدید است. اگر دو نوبت بعدی نیز به حد نصاب نرسد، موسسین باید عدم تشکیل شرکت را اعلام کنند .

مجمع عمومی عادی سالیانه :

پس از مشخص شدن اساسنامه شرکت، همه ساله مجمعی تشکیل می گردد به نام مجمع عمومی عادی سالیانه که در آن صورت های مالی شرکت به تصویب سهامداران می‌رسد و نسبت به تقسیم سود حاصل شده ی سال مالی تصمیم گیری انجام می گیرد. این مجمع نیز با حضور نیمی از صاحبان سهام رسمیت می یابد و در صورت عدم تشکیل، در نوبت بعدی با حضور هر تعداد از سهامداران رسمیت دارد .

مجمع عمومی فوق العاده :

اگر بنا به دلایلی نیاز به تصمیم گیری های مهمی نظیر انحلال یا اعلام ورشکستگی شرکت باشد، خارج از زمان مقرر برای تشکیل مجمع عمومی عادی سالیانه، اعلام اطلاع رسانی عمومی جهت دعوت به مجمع صورت می گیرد. این مجمع همان مجمع عمومی فوق العاده است. این مجمع در نوبت اول با حداقل نیمی از سهامداران تشکیل می‌شود و در صورت عدم تشکیل در نوبت اول، نوبت دوم با حضور ۳/۱ اعضا نیز رسمی است. همچنین کلیه مصوبات با ۳/۲ آرای حاضر به تصویب می‌رسد .

بازار اولیه:

به بازاری که سهام شرکت‌های بورسی برای اولین بار در آنجا عرضه می‌گردد، بازار اولیه گویند .

بازار ثانویه : پس از عرضه اولیه سهام در بازار اولیه، می توان آنرا در بازار ثانویه مورد داد و ستد قرار داد در واقع بازاری را که سهام بعد از بار اول خرید و فروش می شود را بازار ثانویه می‌نامند

انواع قیمت سهام :

قیمت اسمی :

قیمت استانداردی است که برای اغلب سهام یکسان است. مثلا در ایران عموما قیمت اسمی سهام ها ۱۰۰۰ ریال یا همان ۱۰۰ تومان در نظر گرفته می شود. این در حالی است که قیمت ذاتی، بازار و… این نماد می­تواند متفاوت از قیمت اسمی آن باشد .

قیمت بازار:

قیمتی که بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا در بازار ثانویه تعیین می‌گردد را قیمت بازار گویند .

قیمت ذاتی:

قیمت واقعی یک نماد که براساس جریانات نقد آتی آن، مکانیزم عرضه و تقاضا، دارایی های آن موسسه و سایر عوامل تعیین می گردد را قیمت ذاتی گویند .

قیمت دفتری:

اگر دارایی های یک موسسه ملاک قیمت گذاری آن قرار گیرد و قیمتی که در زمان خرید دارایی ها در دفاتر مالی آن موسسه ثبت می گردد را در محاسبات لحاظ کنیم، به قیمت بدست آمده ارزش دفتری سهم گوییم .

صف خرید:

زمانی که میزان سفارشات برای خرید سهام در قیمت سقف (بالاترین حد مجاز نوسان یک سهم) مقادیر زیادی را در بر بگیرد و عرضه کننده ای نیز حتی در بالاترین قیمت سهام حاضر به فروش آن نباشد، صف خرید به وجود آمده است .

صف فروش:

زمانی که به ازای میزان سفارشات فروش یک نماد در کف قیمت (پایین ترین حد مجاز نوسان قیمت در آن روز) هیچ خریداری برای آن نماد وجود نداشته باشد، اصطلاحا گفته می‌شود صف فروش ایجاد شده است .

افزایش و کاهش سرمایه : منظور از افزایش سرمایه و یا کاهش سرمایه تغییر در اصطلاحات رایج بورسی تعداد سهام و تغییر مجموع قیمت اسمی سهام شرکت است. این کار به روش های مختلفی انجام می‌شود؛ مثلا افزایش سرمایه از محل سود انباشته، از محل آورده نقدی سهامداران، سلب حق تقدم و… . همچنین در شرایط خاص سهامداران شرکت می توانند نسبت به کاهش سرمایه رای دهند .

حق تقدم:

اگر شخصی مالک بخشی از سهام یک موسسه باشد و شرکت اقدام به افزایش سرمایه نماید، اگر دیگران سهام منتشره جدید را خریداری کنند، میزان درصد مالکیت آن شخص کاهش می یابد. بنابراین به منظور جلوگیری از وقوع این امر، هر سهامدار به میزان درصد مالکیت خود نسبت به افزایش سرمایه اولویت دارد که به آن حق تقدم گویند و می تواند از آن استفاده کند و یا به فروش رساند .

حجم مبنا :

به میزان سهامی که اگر در یک روز و در یک نماد معامله گردد، آن نماد می تواند به اندازه حداکثر میزان نوسان خود افزایش یا کاهش یابد، حجم مبنا گویند. این عدد برای سهام فرابورس و سهامی که از مجمع خارج شده ۱ است؛ یعنی با معامله ۱ برگ سهم قیمت آن می تواند تغییر کند .

سهام شناور :

به آن بخش از سهام غیر مدیریتی که مالکیت آن عموم مردم در بازار سرمایه هستند، سهام شناور می‌گویند .

قیمت پایانی:

به میانگین موزون تمام معاملات یک روز یک نماد، قیمت پایانی گویند که معیار تعیین دامنه نوسان فردای آن سهم است .

دانلود کتاب بورس از زیر صفر / نحوه ورود به بورس / اصطلاحات رایج بورسی / تابلوخوانی بورس

سخن مولف : بازاریابی چیزی جز شناسایی یک نیاز در جامعه و سپس تحقیق و آنالیز و رسیدن به راه حل برای آن نیاز نیست . من به عنوان یک متخصص بازاریابی و فروش بر خود وظیفه دانستم گامی هر چند کوچک در جهت رفع این نیاز در جامعه خویش بردارم . لذا تحقیقات شخصی خود را که حاصل گردآوری و مطالعه منابع تخصصی و مشورت با اساتید مطرح در این زمینه بوده را تقدیم هموطنان خود می کنم .

این کتاب می تواند اطلاعات لازم و ضروری جهت آغاز فعالیت در بورس را تقدیم شما نماید . اما فراموش نکنید که پس از کسب این آموزش ها شما برای موفقیت نیاز به فراگیری تکنیک های تحلیلی و همچنین تبادل اطلاعات با دیگر تحلیل گران دارید .

پس از هم اکنون اقدام به شبکه سازی و یا پیوستن به گروه ها ، پیج ها و کانال های مربوطه در شبکه های مجازی نمائید .

همواره سعی کنید هر روز با دانش تر و با تجربه تر از دیروز در این زمینه باشید و مشکلات اقتصادی ناشی از تلاطم های اقتصادی را با کسب سود در بورس با دید بلند مدت جبران نمائید .

عناوین اصلی کتاب :

↵ نحوه ورود به بورس
↵ اصطلاحات رایج بورسی
↵ روانشناسی بورسی
↵ تابلو خوانی
↵ کدال

قسمتی از متن کتاب :
با وجود این ، سرمایه گذاران ETF که شاخص سهام را پیگیری می کنند ، می توانند سهام هایی که این شاخص را تشکیل می دهند ، به صورت جداگانه برای خود خریداری کنند . پس به طور خلاصه ، فرآیند ETF سه مرحله دارد :

۱ – ارائه دهنده ETF سبدی از دارایی ها از جمله سهام ، اوراق قرضه ، کالا یا ارز را در نظر می گیرد و سبد خریدی ایجاد میکند…