هارد فورک چیست؟

هارد فورک ( hard fork ) و سافت فورک ( soft work ) چیست ؟

هارد فورک ( hard fork ) و سافت فورک ( soft fork ) چیست ؟

در ارزهای رمزنگاری شده، فورک (fork) به تغییرات در زیر ساخت و قوانین کدهای یک رمز ارز گفته می‌شود که این اتفاق می‌تواند به صورت کلی (هارد فورک) و یا جزئی (سافت‌ فورک) رخ دهد. در نوع هارد فورک، در عمل یک بلاک چین جدید ایجاد شده و بلاک‌های جدید با نودهای شبکه پیشین همخوانی ندارند ولی در نوع سافت‌ فورک، این سازگاری وجود دارد. در این مطلب ابتدا به توضیح مفاهیم فورک، هارد فورک و سافت‌ فورک در بحث ارزهای رمزنگاری‌ شده و سپس به مقایسه هارد فورک و سافت‌ فورک می‌پردازیم.

فورک ها (Forks) یا اثرات ناشی از آن‌ها یکی از مشخصه‌های اصلی در حوزه رمز ارزها است. فورک در حقیقت چیست؟ چرا فورک ها اهمیت دارند؟ هارد فورک (hard fork) و سافت‌ فورک (soft fork) چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ در مقایسه هارد فورک با سافت فورک با ما همراه باشید.

« فورک » اصطلاحی در برنامه‌نویسی است که به معنای بهینه سازی یک کد متن باز می‌باشد. کدهای فورک شده معمولا شبیه کدهای معمولی هستند اما اصلاحات مهمی در آن‌ها صورت گرفته و به صورت « شاخه‌های چنگال » به موازات یکدیگر عمل می‌کنند. گاهی برای آزمایش کردن یک فرآیند از فورک استفاده می‌شود اما فورک ها در زمینه رمز ارز ها اغلب برای اعمال تغییرات بنیادی استفاده می‌شوند و یا اینکه برای ایجاد دارایی جدیدی با مشخصات مشابه (اما نه یکسان) نسبت به دارایی اصلی به کار گرفته می‌شوند.

هارد فورک ( hard fork ) و سافت فورک ( soft work ) چیست ؟

همه فورک ها تعمدی و ارادی نیستند. با وجود کد پایه متن باز که در پهنه‌ای گسترده توزیع شده است، در برخی موارد هنگامی‌که همه گره‌ها اطلاعات یکسانی را تکثیر نمی‌کنند، فورکی به صورت تصادفی به وجود می‌آید. استخراج‌کنندگان معمولا این فورک ها را شناسایی و رفع می‌کنند. با این وجود بیشتر فورک های موجود در رمز ارزها ناشی از اختلاف نظر بر سر ویژگی های ذاتی ایجاد شده‌اند. یکی از مواردی که در مورد فورک ها باید در نظر داشت این است که آن‌ها تاریخچه مشترکی دارند و بایگانی ثبت شده تراکنش‌ها در هر یک از زنجیره‌ها (قدیمی‌و جدید) پیش از تفکیک شدن آن‌ها یکسان هستند.

هارد فورک ها

به طور کلی در برنامه‌نویسی دو نوع فورک: سخت (هارد فورک) و نرم (سافت‌فورک) وجود دارد.

هارد فورک تغییری در یک پروتکل است که باعث نامعتبر شدن نسخه‌های پیشین می‌شود. اگر نسخه‌های قبلی همچنان به اجرا درآیند، در نهایت پروتکل کاملا متفاوتی پیدا خواهند کرد و دیتای آن‌ها نسبت به نسخه جدید متفاوت خواهد شد. این مساله باعث سردرگمی‌شدید می‌شود و ممکن است به خطا بیانجامد.

در بیت کوین، گاهی برای تعریف پارامترهایی همچون اندازه بلوک، دشواری مسائل رمزنگاری‌شده‌ای که نیاز به حل دارند، محدودیت اطلاعات اضافی قابل افزودن و غیره، لازم است از هارد فورک استفاده شود. بروزرسانی و ایجاد تغییر در هر یک از این قوانین باعث می‌شود بلوک‌ها از سوی یک پروتکل جدید پذیرفته شوند اما از سوی نسخه‌های قبلی رد شوند؛ در نتیجه مشکلات بزرگی ایجاد می‌شود که حتی ممکن است وجوه از دست بروند.

برای نمونه اگر قرار است محدودیت اندازه بلوک از ۱ MB به ۲ MB افزایش داده شود، آنگاه یک بلوک ۲ MB از سوی گره‌هایی که با نسخه جدید کار می‌کنند پذیرفته می‌شود اما از سوی گره‌هایی که با نسخه قبلی کار می‌کنند مردود اعلام می‌شود. فرض کنیم این بلوک ۲ مگابایتی توسط یک گره به‌روزشده تایید می‌شود و به بلاک چین افزوده می‌شود، اگر بلوک بعدی توسط گرهی که با نسخه‌ی قبلی پروتکل کار می‌کند تایید شود آنگاه چه رخ می‌دهد؟ گره سعی می‌کند بلوک خود را به بلاک چین بیفزاید اما متوجه می‌شود که آخرین بلوک اضافه شده معتبر نیست؛ در نتیجه آن بلوک را نادیده می‌گیرد و بلوک جدید خود را به جای قبلی می‌گذارد و ناگهان دو بلاک چین خواهیم داشت؛ یکی از آن‌ها حاوی هر دو نوع بلوک قدیم و جدید است و دیگری تنها با بلوک‌های نسخه قدیمی کار می‌کند. اینکه کدام زنجیره سریع‌تر رشد می‌کند، به گره‌هایی بستگی دارد که اعتبار بلوک‌های بعدی را تایید می‌کنند و امکان دارد در ادامه باز هم انشعاب‌هایی ایجاد شود و همچنین این امکان وجود دارد که دو یا چند زنجیره هم راستا با یکدیگر همچنان ادامه پیدا کنند.

هارد فورک به این صورت بوده و معمولا با آشفتگی همراه است. هارد فورک ها ریسک زیادی هم دارند زیرا ممکن است بیت کوین های پرداخت شده در یک بلوک جدید امکان خرج شدن در یک بلوک قدیمی‌تر را داشته باشند (زیرا تریدرها، کیف پول‌ها و کاربرانی که کد قبلی را اجرا می‌کنند، متوجه خرج شدن در کد جدیدی که از نظر آن‌ها نامعتبر است نخواهند شد).

تنها راه حل ممکن این است که یکی از انشعاب را رها کنیم و کار را با یک زنجیره ادامه دهیم. این کار باعث می‌شود برخی استخراج‌کنندگان شانس خود را از دست بدهند (خود تراکنش ها گم نمی‌شوند بلکه به مکان جدیدی انتقال پیدا می‌کنند). راه دیگر آن است که تمامی‌ گره‌ها همزمان به نسخه جدیدتر بیایند؛ انجام این کار در سیستم نامتمرکزی که به شدت گسترده می‌باشد کار بسیار سختی است؛ اگر هیچکدام از این راه‌ها عملی نباشد، بیت کوین منشعب می‌شود. اتفاقی که قبلا افتاده و بیت‌کوین‌کش (bitcoin cash) نمونه آن است.

سافت فورک

سافت فورک این قابلیت را دارد که همچنان با نسخه‌های قدیمی‌تر کار کند. برای نمونه اگر با اعمال قوانین سختگیرانه‌تر، یک پروتکل تغییر پیدا کند و تغییری کلی اعمال شود یا تابع جدیدی افزوده شود که به هیچ وجه روی ساختار تاثیر نمی‌گذارد، آنگاه بلوک‌های نسخه‌ی جدید توسط گره‌های نسخه‌ی قدیمی ‌پذیرفته می‌شوند. عکس این روند امکان پذیر نیست و نسخه‌ی جدید که سختگیرانه‌تر است، بلوک‌های نسخه‌ی قدیمی‌ را قبول نخواهد کرد.

در بیت کوین، در حالت ایده آل استخراج‌کنندگان نسخه قدیمی‌ متوجه می‌شوند که بلوک‌های آن‌ها رد شده است و در نتیجه خود را ارتقاء می‌دهند. هرچه استخراج‌کنندگان بیشتری به نسخه جدید ارتقاء پیدا کنند، زنجیره‌ی دارای بیشترین بلوک‌های جدید بلندتر می‌شود و در نتیجه کار بلوک‌های نسخه قدیمی ‌مدام سخت‌تر شده و ماینرها به فکر ارتقاء می‌افتند و به این ترتیب سیستم خود را اصلاح می‌کند. از آنجایی که بلوک‌های نسخه جدید هم از سوی گره‌های قدیمی ‌و هم از سوی گره‌های ارتقاء یافته پذیرش می‌شوند، در نهایت بلوک‌های نسخه جدید برنده خواهند شد.

برای نمونه فرض کنید، جامعه یک پول دیجیتال تصمیم بگیرد اندازه بلوک را از حداکثر محدوده ۱MB به ۰.۵MB کاهش دهد. گره‌های نسخه جدید بلوک‌های ۱ مگابایتی را رد خواهند کرد و (در صورتی که استخراج با نسخه به‌روزرسانی شده کد صورت گیرد)، کار ساخت را روی بلوک قبلی انجام خواهند داد؛ در نتیجه یک فورک موقت ایجاد می‌شود. این یک سافت‌فورک است و تاکنون بارها اتفاق افتاده است. در اصل بیت کوین برای اندازه بلوک محدودیتی نداشت و ایجاد محدودیت ۱MB در بیت کوین به واسطه‌ی یک سافت فورک صورت گرفت، چرا که قانون جدید « سخت‌تر » از قبلی بود. تابع پرداخت به هش اسکریپت (pay-to-script-hash) هارد فورک چیست؟ که بدون ایجاد تغییر در ساختار کد آن را گسترش می‌دهد نیز به شکل موفقیت‌آمیزی از طریق یک سافت فورک به سیستم اضافه شده است. این قبیل پیوست‌ها اغلب تنها نیازمند ارتقاء توسط بخش بزرگی از استخراج‌کنندگان هستند و در نتیجه به آسانی میسر می‌شوند و کمتر اختلاف و تضاد ایجاد می‌کنند.

سافت فورک ها برخلاف هارد فورک ها فاقد ریسک خرج دوباره هستند، زیرا تریدرها و کاربرانی که با گره‌های قدیمی‌کار می‌کنند هر دو نوع بلوک نسخه قدیمی‌ و جدید را می‌بینند. برای مشاهده نمونه‌هایی از تغییراتی که نیازمند سافت فورک هستند به softfork wishlist مراجعه نمایید.

سافت فورک در مقابل هارد فورک؛ وقتی بلاک چین به دو نیم تقسیم می‌شود

بلاک‌چین فناوری بسیار جذاب و هیجان‌انگیزی است که ویژگی‌های مختلف آن، روزبه‌روز به محبوبیتش اضافه می‌کند. در این مقاله به توضیح «هارد فورک» و «سافت فورک» خواهیم پرداخت.

ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین (BTC) و اتریوم (ETH) از یک نرم‌افزار منبع‌باز و غیرمتمرکز به‌نام بلاک‌چین بهره می‌برند. فورک به معنی تغییر در پروتکل اصلی بلاک‌چین است. فورکِ بلاک‌چین، یک ارتقا مهم در شبکه محسوب می‌شود که می‌تواند نشان‌دهنده‌ی یک تغییر اساسی یا جزئی باشد. توسعه‌دهندگان یا اعضای جامعه‌ی بلاک‌چین می‌توانند اجرای فورک را آغاز کنند.

اپراتورهای گره، ماشین‌های متصل به بلاک‌چین هستند که به اعتبارسنجی تراکنش‌ها کمک می‌کنند. ارتقا به آخرین نسخه‌ی پروتکل نیز به اپراتورهای گره نیاز دارد. هر گره یک کپی از بلاک‌چین در اختیار دارد و تضمین می‌کند که تراکنش‌های جدید با تاریخچه‌ی آن در تضاد نباشد.

هارد فورک (Hard Fork) یک ارتقاءِ رادیکال است که می‌تواند تراکنش‌ها و بلوک‌های قبلی را معتبر یا نامعتبر کند و به‌منظور به‌روزرسانی به نسخه‌ی جدیدتر، به همه‌ی اعتباردهنده‌های شبکه نیاز دارد. «سافت فورک» یک به‌روزرسانی نرم‌افزاری است که با نسخه‌های قبلی سازگار بوده و دارای اعتبارسنجی‌هایی است که نسخه‌ی جدید را در نسخه‌ی قدیمی‌تر زنجیره، معتبر می‌دانند.

هارد فورک به‌طور مؤثر اغلب منجر به جدایی دائمی زنجیره می‌شود، زیرا نسخه‌ی قدیمی، حالا دیگر با نسخه‌ی جدید سازگار نیست. کسانی که در زنجیره‌ی قدیمی توکن دارند، در زنجیره‌ی جدید نیز توکن دریافت می‌کنند، زیرا تاریخچه‌ی آن‌ها مشترک است. هارد فورک ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد.

درک هارد فورک

برای درک اینکه هارد فورک چیست، ابتدا باید فناوری بلاک‌چین را درک کنید. بلاک‌چین اساساً زنجیره‌ای است که از بلوک‌های حاوی داده‌ها تشکیل شده است و به‌عنوان یک دفتر کل دیجیتال کار می‌کند. در این دفتر کل، معتبر شدن هر بلوک جدید منوط به تأیید بلوک قبلی توسط اعتبارسنجی‌های شبکه است. می‌توان داده‌های موجود در بلاک‌چین را تا اولین تراکنش ثبت‌شده روی شبکه، ردیابی کرد. به‌همین دلیل است که هنوز می‌توانیم اولین بلاک ساخته شده در بلاک‌چین بیت کوین را ببینیم.

هارد فورک اساساً یک واگرایی دائمی از آخرین نسخه‌ی بلاک‌چین است که منجر به جدایی بلاک‌چین می‌شود، زیرا حالا برخی از گره‌ها باهم توافق نظر نداشته و دو نسخه‌ی مختلف از شبکه، به‌طور جداگانه اجرا خواهند شد.

این یعنی یک فورک، در بلاک‌چینی ایجاد می‌شود که در آن از یک مسیر شامل مجموعه قوانین فعلی خود پیروی می‌کند، در حالی‌که مسیر دوم از مجموعه قوانین جدیدی پیروی می‌کند. هارد فورک با نسخه‌های پیشین سازگار نیست، بنابراین نسخه‌ی قدیمی حالا دیگر نسخه‌ی جدید را معتبر نمی‌داند.

هارد فورک به‌دلیل شکاف زنجیره‌ای، که اغلب رخ می‌دهد، بیشتر مواقع خطرناک تلقی می‌شود.

اگر بین ماینرهایی که شبکه را ایمن می‌کنند و گره‌هایی که به اعتبارسنجی تراکنش‌ها کمک می‌کنند، شکافی رخ دهد، امنیت شبکه کاهش خواهد یافت و در برابر حملات آسیب‌پذیرتر خواهد شد.

یک راه متداول برای انجام اقدامات مخرب علیه یک بلاک‌چین، انجام یک حمله ۵۱ درصدی است؛ حمله‌ای که در آن گروهی از ماینرها موفق می‌شوند بیش از ۵۱ درصد از قدرت محاسباتی شبکه را در دست گرفته و از آن برای تغییر تاریخچه‌ی بلاک‌چین استفاده کنند. برخی از شبکه‌های مبتنی بر هارد فورک‌، در واقع در معرض حملات ۵۱ درصدی قرار گرفته‌اند. این حملات بازیگران بدی دارد که از قدرت محاسباتی برتر خود در شبکه، برای سازماندهی مجدد بلوک‌ها استفاده می‌کنند. بدین ترتیب این ماینرها قادر خواهند بود دارایی‌های دیجیتال خود را دوبار خرج (double-spend) کنند.

آسیب‌پذیری دیگری که با هارد فورک امکان‌پذیر است، حملات تکراری نام دارد. این نوع حملات زمانی اتفاق می‌افتد که یک نفوذگر، تراکنش را در یک شبکه‌ی فورک شده رهگیری می‌کند و آن داده‌ها را زنجیره‌ی دیگر، تکرار می‌کند. هر دو تراکنش یاد شده در هارد فورک‌هایی که در برابر حمله‌ی مجدد امنیت ندارند معتبر خواهد بود، و این یعنی نفوذگر می‌تواند دارایی‌های کاربران را بدون کنترل آن‌ها، جابه‌جا کند.

چرا هارد فورک؟

• امکان اضافه کردن قابلیت‌های جدید به بلاک‌چین
• اصلاح خطرات امنیتی
• حل کردن اختلاف نظر در جامعه‌ی یک ارز دیجیتال
• انجام تراکنش‌های معکوس روی بلاک‌چین

امکان دارد هارد فورک‌ها به‌صورت تصادفی رخ دهندد. در بیشتر مواقع این حوادث به سرعت حل می‌شود و مواردی که دیگر با بلاک‌چین اصلی اتفاق‌نظر نداشته باشند، پس از اینکه متوجه شدند چه اتفاقی رخ داده است، عقب افتاده، و به آن پایبند می‌مانند. به‌طور مشابه، هارد فورک‌هایی که قابلیت‌های جدیدی به بلاک‌چین اضافه می‌کنند و شبکه را ارتقا می‌دهند، معمولاً به کسانی که از اجماع خارج شده‌اند، اجازه خواهند داد تا دوباره به زنجیره‌ی اصلی بپیوندند.

هارد فورک تصادفی

در تاریخ بلاک‌چین بیت کوین هارد فورک‌های تصادفی زیادی وجود داشته است. این موارد رایج‌تر از آن است که تصور می‌شود و اغلب آنقدر سریع حل می‌شوند که به سختی می‌توان از وجود‌شان مطلع شد.

بیشتر هارد فورک‌های تصادفی، زمانی رخ می‌دهند که دو ماینر تقریباً به‌طور هم‌زمان، یک بلوک را پیدا کنند. همان‌طور که اجماع روی شبکه توزیع می‌شود، هر دو ماینر در ابتدا بلوک را معتبر می‌بینند و قبل از اینکه خودشان یا ماینر دیگری بلوک بعدی را اضافه کند، استخراج را در زنجیره‌های مختلف ادامه می‌دهند.

بلوک بعدی تعیین می‌کند که کدام زنجیره، طولانی‌تر شود، این یعنی برای حفظ اجماع، بلوک دیگری رها شود. ماینرها به سمت طولانی‌ترین زنجیره حرکت می‌کنند، زیرا زنجیره‌ی رها شده، دیگر برای استخراج بیت‌ کوین سودآور نیست، چراکه در این شرایط امکان استخراج یک فورک شبکه وجود دارد.

هنگامی که این فورک‌ها اتفاق می‌افتد، ماینری که بلوک رها شده را پیدا کرده است، پاداش و کارمزد تراکنش را از دست می‌دهد. با این حال، هیچ تراکنشی باطل نمی‌شود زیرا هر دو بلوک کشف شده یکسان بوده و تراکنش‌های یکسانی در دل آن‌ها ثبت شده است.

هارد فورک‌های تصادفی دیگر، بخشی از مشکلات کد محسوب می‌شوند که منجر به تقسیم‌های زنجیره‌ی کوتاه می‌شود. به‌عنوان مثال، در سال ۲۰۱۳، یک بلوک با تعداد کل ورودی‌های تراکنش بیشتر از آنچه قبلا دیده شده بود استخراج و توزیع شد، این در حالی بود که برخی از گره‌ها آن را پردازش نکردند. برای حل این مشکل، برخی از گره‌ها، نرم‌افزار خود را به نسخه‌ی قبل دان‌گرید کردند تا به اجتماع رسیده و بلوک بزرگ‌تر را رد کنند.

تفاوت هارد فورک و سافت فورک

تنها راه ارتقای بستر بیت کوین، هارد فورک نیست. سافت فورک‌ها (Soft Fork) به‌عنوان یک جایگزین امن‌تر و سازگار با بستر ارزهای دیجیتال شناخته می‌شوند و این یعنی گره‌هایی که به نسخه‌های جدیدتر ارتقا پیدا نمی‌کنند، همچنان زنجیره را معتبر خواهند دید.

می‌توان از سافت فورک برای افزودن ویژگی‌ها و عملکردهای جدیدی استفاده کرد که قوانینی را که یک بلاک‌چین باید رعایت کند، تغییر نمی‌دهد. سافت فورک‌ها برای پیاده‌سازی ویژگی‌های جدید اغلب در سطح برنامه‌نویسی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

برای درک بهتر تفاوت بین هارد فورک و سافت فورک، می‌توان آن را به‌عنوان یک ارتقا اولیه‌ی سیستم‌عامل در گوشی‌های هوشمند یا رایانه در نظر گرفت. همه‌ی برنامه‌های موجود روی دستگاه پس از ارتقا سیستم‌عامل، همچنان با نسخه‌ی جدید، سازگاری دارند. در این سناریو، می‌توان هارد فورک را یک تغییر کامل در سیستم‌عامل جدید محسوب کرد.

هارد فورک‌های مهم و درخورتوجه

در دنیای ارزهای دیجیتال، نمونه های تاریخی متعددی از هارد فورک‌ها وجود دارد که همه آن‌ها روی بلاک‌چین بیت کوین اتفاق نیفتاده‌اند. در این‌جا تعدادی از محبوب‌ترین هارد فورک‌های تاریخ و نحوه‌ی تأثیر آن‌ها بر صنعت ارزهای دیجیتال آورده شده است.

SegWit2x و بیت کوین کش

SegWit2x یک ارتقا پیشنهادی بود که برای کمک به مشکل مقیاس‌پذیری بیت کوین طراحی شد. Segregated Witness (به‌اختصار SegWit) برای بهبود محدودیت اندازه‌ی بلوک‌های بیت کوین از یک مگابایت به دو مگابایت طراحی شده بود.

تصمیم به اجرای SegWit2x در توافق‌نامه‌ی بحث‌ برانگیز نیویورک در ۲۳ می ۲۰۱۷ گرفته شد. این توافق نشان داد که تعدادی از صاحبان کسب‌وکارهای مرتبط با بیت‌ کوین و ماینرهایی که بیش از ۸۵ درصد از نرخ هش شبکه را نمایندگی می‌کنند، آینده پادشاه ارزهای دیجیتال را پشت درهای بسته تعیین خواهند کرد.

SegWit از طریق سافت فورک پیاده‌سازی می‌شود، درحالی‌که بهبود محدودیت اندازه بلوک پس از آن و از طریق هارد فورک اجرا می‌شود. این پیشنهاد بحث برانگیز بود، زیرا هیچ یک از توسعه‌دهندگان هسته‌ی اصلی بیت کوین، در آن حضور نداشت و به‌عنوان یک نیروی متمرکز تلقی می‌شد؛ گروهی از کسب‌وکارها که سرنوشت شبکه را بدون توافق ماینرها هارد فورک چیست؟ و گره‌ها تعیین می‌کنند. این توافق پس از سال‌ها بحث در مورد افزایش مقیاس‌پذیری بیت کوین به‌دست آمد.

استدلال طرفداران بلوک‌های کوچک این بود که بلوک‌های بزرگ‌تر، میزبانی یک گره کامل را دشوارتر می‌کند و به‌طور بالقوه‌ای باعث متمرکز شدن این ارز دیجیتال خواهد شد. در نقطه‌ی مقابل، استدلال کسانی که از بلاک‌های بزرگ‌تر حمایت می‌کردند این بود که افزایش کارمزد تراکنش‌های بیت کوین به رشد آن آسیب می‌زند و باعث خواهد شد برخی از کاربران از این شبکه خارج شوند.

در شبکه‌ی بیت کوین امکان اجرای سافت فورک‌های فعال شده توسط کاربر، امکان‌پذیر است. در این سناریو، اپراتورهای کیف پول، صرافی‌ها و سایر کسب‌وکارهایی که گره‌های کامل را اجرا می‌کنند، می‌توانند به نسخه‌ی جدیدی از بلاک چین مهاجرت کنند که در آینده، دارای یک نقطه فعال‌سازی خواهد بود و ماینرهای شبکه را مجبور می‌کند تا قوانین جدید را بپذیرندد. اگر ماینرها این کار را انجام ندهند، ممکن است شبکه در نهایت تقسیم شود.

در آن زمان کاربران بیت کوین در پاسخ به جلسه‌ی غیرعلنی که آینده‌ی ‌بیت کوین را تعیین می‌کرد، برای یک سافت فورک فعال‌شده توسط کاربر کمپین زدند؛ آن‌ها خواستار اجرای پیشنهاد بهبود بیت کوین (BIP) 148 شدند که به دنبال پیاده‌سازی SegWit در شبکه بیت کوین، توسعه داده شده بود و استدلال می‌کرد که SegWit2x یک هارد فورک بحث‌برانگیز است که شبکه را در برابر «حمله‌ی مجدد» آسیب پذیر می‌کند. این سافت فورک در مارس ۲۱۷ منتشر شد و قرار بود در یکم اوت ۲۰۱۷ اجرا شود.

برخی از حامیان بلوک‌های بزرگ با مشاهده حمایت جامعه از SegWit، از ترس اینکه طرح SegWit2x محقق نشود، تصمیم گرفتند زنجیره‌ی بلوک بیت کوین را در اول اوت ۲۰۱۷ فورک کنند. نتیجه‌ی این اقدام، ایجاد ارز دیجیتال بیت کوین کش (BCH) بود. حامیان این رمز ارز، آن را یک شبکه‌ی رقیب نمی‌دانستند، بلکه آن را بیشتر ادامه‌ی چشم‌انداز اصلی ساتوشی ناکاموتو تلقی می‌کردند.

در ابتدا اندازه‌ی بلوک‌های بلاک‌چین بیت کوین کش هشت مگابایت بود که از آن زمان تاکنون به ۳۲ مگابایت افزایش یافته است. حامیان بیت‌کوین کش تا به امروز معتقدند که کارمزدهای پایین تراکنش‌های این ارز دیجیتال به آن کمک می‌کند. این افراد همچنین مدعی شده‌اند که بیت‌کوین به دلیل کارمزد بالای تراکنش‌های بزرگ‌تر، عقب خواهد ماند.

هارد فورک بیت کوین کش امکان ورود هارد فورک را در کانون توجه قرار داد و اندکی بعد فورک‌های متعدد دیگری نیز برای بیت کوین ایجاد شد. از جمله این هارد فورک‌ها می‌توان به بیت کوین گلد (BTG)، بیت کوین دایمن (BTCD) و موارد دیگر اشاره کرد.

هک DAO

یکی دیگر از هارد فورک‌های تاریخی مهم، مربوط به سازمان غیرمتمرکز خودمختار (DAO) بود که در سال ۲۰۱۶ روی شبکه اتریوم راه‌اندازی شد. اتریوم مجموعه‌ای از قراردادهای هوشمند را اجرا می‌کند که اساساً تکه‌هایی از کد هستند که هر زمان که مجموعه‌ای از معیارها‌ [ازپیش تعیین‌شده] برآورده شد، به‌طور خودکار اجرا می‌شوند. این قراردادها پول را قابل برنامه‌ریزی کرده و بستری برای برنامه‌های مالی غیرمتمرکز (DApps) است.

در آن زمان، DAO قبل از عرضه‌ی اولیه‌ی سکه (ICO) در سال ۲۰۱۷، در یکی از اولین تلاش‌های سرمایه‌گذاری جمعی در فضای ارزهای دیجیتال، حدود ۱۵۰ میلیون دلار ETH جمع‌آموری کرد. در این شرایط، دارندگان توکن، در مورد آینده‌ی ‌پروتکل رأی می‌دهند.

پس از راه‌اندازی DAO، حدود ۶۰ میلیون دلار اتر از ۱۱ هزار سرمایه‌گذار هک شد. در آن زمان، اتریوم با ارزش زیر ۱۰ دلار معامله می‌شد، بنابراین حدود ۱۴ درصد از کل اتر در گردش در DAO سرمایه‌گذاری شد و این هک ضربه بزرگی به اعتماد به این شبکه وارد کرد.

پس از هک مورد اشاره، بحث‌های در جامعه‌ی اتریوم آغاز شد، زیرا همه در تلاش بودند تا چگونگی پاسخ به این حمله را بیابند. در ابتدا، ویتالیک بوترین، بنیان‌گذار اتریوم، سافت فورکی را پیشنهاد کرد که آدرس مهاجم را در لیست سیاه قرار می‌داد و از انتقال وجوه توسط آن‌ها جلوگیری می‌کرد.

فرد یا شاید گروه مهاجم در پاسخ به فعالیت‌های جامعه‌ی اتریوم اعلام کرد که این وجوه را به روشی «قانونی» هارد فورک چیست؟ و مطابق با قوانین قرارداد هوشمند به‌دست آورده است. مهاجم حتی ادعا کرد که هر کسی سعی در تصرف وجوه داشته باشد، با اقدام قانونی وی مواجه خواهد شد. تنش‌ها بالا گرفت زیرا مهاجم گفت که تلاش‌های سافت فورک را با رشوه دادن به استخراج‌کنندگان اتر، خنثی می‌کند.

یک بار دیگر بحث ادامه یافت تا اینکه هارد فورک پیشنهاد شد. هارد فورک در نهایت اجرا شد و تاریخچه‌ی شبکه اتریوم را به قبل از وقوع حمله DAO برگرداند و وجوه دزدیده‌شده را به یک قرارداد هوشمند اختصاص داد سرمایه‌گذاران که در آن می‌توانند وجوه از دست رفته‌ی خود را برداشت کنند.

این حرکت بسیار بحث برانگیز بود، و از نظر برخی، مقاومت و تغییر ناپذیری سانسور بلاک‌چین را تحت تأثیر قرار داد. در هر صورت سرمایه‌گذاران از این هک نجات یافتند. البته برخی افراد این هارد فورک را رد کردند و از نسخه قبلی شبکه، که اکنون با نام اتریوم کلاسیک (ETC) شناخته می‌شود، پشتیبانی کردند.

نبرد هش‌ریت‌ها: ABC در مقابل SV

بیت کوین کش، در آگوست ۲۰۱۷ از طریق یک هارد فورک بلاک‌چین بیت کوین ایجاد شد و بعداً به دلیل مخالفت گروه‌های درون جامعه‌ی خود، به دو شبکه تقسیم شد. در یک طرف، بیت کوین کش ABC (BCHA) وجود داشت، که یک تیم توسعه برای بهبود فناوری‌های آن تلاش می‌کنند. در طرف دیگر، بیت کوین کش SV (BSV) وجود داشت؛ تیمی که توسط کریگ رایت خودخوانده «ساتوشی ناکاموتو» پشتیبانی می‌شد و سعی داشت اندازه بلوک را از ۳۲ مگابایت به ۱۲۸ مگابایت افزایش دهد.

در بلوک ۵۵۶۷۶۷، بلاک چین به دو قسمت تقسیم شد و نبرد برای نماد تیک‌ BCH آغاز شد. ماینرها در هر دو طرف، از هر منبعی که می‌توانستند استفاده کردند تا از امتیاز هش بالاتری نسبت به دیگری برخوردار شوند. بسیاری خواستار حمله ۵۱ درصدی به شبکه شدند تا بلوک‌ها مجددا سازماندهی شوند، بنابراین حامیان این پروژه به‌اجبار، باید با آن‌ها موافقت می‌کردند.

صرافی‌های ارزهای دیجیتال و سایر کسب‌وکارها اعلام کردند که تیک BCH را به زنجیره بلوکی که در صدر قرار گرفت نسبت می‌دهند. برخی از استخرهای ماینینگ تمام منابع خود را وارد میدان جنگ‌های هش‌ریت کردند، در نهایت، بیت‌کوین کش ABC اکثریت نرخ هش را در اختیار داشت و از هرگونه تلاش ۵۱ درصدی برای حمله جلوگیری کرد. بعداً در صرافی‌ها و سایر سرویس‌ها، یک دسته از BCH و دسته‌ی دیگر از BSV به‌عنوان نماد خود استفاده کردند.

هارد فورک قسطنطنیه و تاثیر آن بر استخراج اتریوم

شبکه اتریوم چند ماهی است که خود را برای فورک جدیدی به نام قسطنطنیه آماده می‌کند که قرار است این هفته اتفاق بیفتد. فورکی که ساختار استخراج را در شبکه اتریوم تغییر خواهد‌ داد. این اتفاق آنقدر کلیدی است که اخبار آن بر ارزش اتر به صورت مستقیم تاثیر دارد. با ما همراه باشید تا آخرین وضعیت فورک قسطنطنیه و تاثیر آن بر استخراج اتریوم را بررسی کنیم.

فورک چیست؟

فورک، نوعی تغییر در پروتکل یک شبکه بلاکچین است. بر خلاف سیستم‌های متمرکز که یک نفر می‌تواند ورژن جدیدی از یک نرم‌افزار ارائه دهد، در شبکه بلاکچین هر تغییری باید به تایید ماینرهای شبکه برسد. گاهی این تغیییر بسیار وسیع است و کل شبکه را تحت تاثیر قرار می‌دهد که به آن هارد فورک (Hard Fork) و گاهی یک تغییر جزئی و مختصر است که به آن سافت فورک (Soft Fork) می‌گویند.

شبکه اتریوم چه ویژگی‌هایی دارد؟

به زبان ساده اتریوم یک نرم‌افزار متن باز (Open Source) بر بستر بلاکچین است که توسعه‌دهندگان را قادر به ساخت اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز می‌کند و این مهم‌ترین ویژگی شبکه اتریوم است. به کمک این اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز مفهوم جدیدی از قرارداد به وجود آمده‌است که به قراردادهای هوشمند شهرت دارد. قراردادهایی که به صورت برنامه‌ریزی شده و با پروتکل اتریوم انجام می‌شود و نیاز به شخص سومی برای تایید ندارد. در حال حاضر ساختار تایید در شبکه اتریوم به روش اثبات انجام کار (Proof of Work) اجرا می‌شود. اثبات انجام کار نوعی الگوریتم تایید تراکنش است که تمام گره‌های شبکه باید آن را تایید کنند. به عبارت دیگر وقتی یک تراکنش در شبکه بلاکچین ایجاد می‌شود، قبل از انجام باید توسط ماینرها تایید شود. در ازای تایید یک بلاک جدید به ماینرها سه اتر پاداش داده‌ می‌شود و به طور معمول هر ۱۵ ثانیه یک بلاک جدید ساخته و تایید می‌شود. بنابراین روزانه بیش از ۵۰۰۰ اتر به شبکه اضافه می‌شود. این افزایش عرضه به مرور زمان باعث کاهش ارزش اتر می‌شود. این مشکل برای کوین‌های دیگر هم وجود دارد. برای جلوگیری از این تورم به صورت برنامه ریزی شده مقدار پاداش به ماینرها نصف می‌شود که به آن halving می‌گویند.

معضل اصلی این مکانیزم وقوع یک عصر یخبندان در شبکه است. به عبارت دیگر به مرور زمان سختی شبکه افزایش یافته و پاداش ماینرها آنقدر کم می‌شود که عملا بلاک جدیدی تایید نمی‌شود. به این پدیده عصر یخبندان گفته می‌گویند.

اثبات کار و اثبات سهام

علاوه بر مشکلاتی که برای روش اثبات کار گفته شد، مصرف انرژی و نیاز به پردازنده‌های قوی نیز ایراد بزرگی است. همان طور که گفته‌ شد در روش اثبات انجام کار (PoW )، تراکنش‌ها در یک بلاک تجمیع می‌شوند. ماینرها برای تایید این بلاک می‌بایست یک پازل ریاضیاتی را حل کنند. حل پازل‌های ریاضی به شدت پیچیده بوده و به پردازنده‌های قوی نیاز دارد. در نتیجه برای اثبات انجام کار انرژی زیادی جهت پردازش شبکه مصرف می‌شود و روز به روز نیاز به پردازنده‌های قوی‌تری احساس می‌شود.

اما الگوریتم اثبات سهام (Proof of Stake) فقط به سهام‌داران شبکه اجازه استخراج می‌دهد. سهام‌دار شبکه هر عضوی از شبکه است به شرطی که مقداری اتر را در حساب خود به عنوان تضمین، گرو بگذارد. هر چه مقدار این تضمین بیشتر باشد، احتمال انتخاب آن گره به عنوان تاییدکننده بیشتر است. در اثبات سهام به مراتب انرژی کمتری برای تایید بلاک‌های شبکه مصرف شده و همچنین نیازی به ابرپردازنده‌ها برای تایید بلاک‌ها نیست. علاوه بر این، معضل عصر یخبندان نیز حل می‌شود.

به عقیده بسیاری، یکی از ایرادهای الگوریتم اثبات سهام (PoS) این است که در این مکانیزم پولدار، پولدارتر و فقیر، فقیرتر می‌شود. کسی که پول هنگفتی را به اتر تبدیل کند و در شبکه سرمایه‌گذاری کند شانس بیشتری برای دریافت پاداش خواهد‌ داشت. باید گفت که این مسئله موضوعیت دارد اما باید توجه داشت که در الگوریتم اثبات کار هم این اتفاق به شکل دیگر می‌افتد. سرمایه‌دار با هزینه زیاد تجهیزات ماینینگ می‌خرد و شانس دریافت پاداش بیشتری دارد با این تفاوت که در اثبات انجام کار فقط افراد با تجهیزات قوی می‌توانند در شبکه فعالیت کنند اما در فورک جدید هر کسی با هر مقدار دارایی می‌تواند فعالیت داشته‌ باشد. از طرف دیگر در فورک جدید مکانیزم‌های تنبیهی وجود دارد که یکی از موارد تنبیه افزایش سهام بدون فعالیت در شبکه است.

موضوع دیگر حمله ۵۱ درصد به شبکه اتریوم با الگوریتم اثبات سهام است. در واقع مسئله این است که آیا یک نفر یا یک کارتل می‌تواند با خرید ۵۱ درصد از اترهای شبکه بیشترین سهام را داشته باشد و تراکنش‌های شبکه را انحصاری کند؟ از لحاظ تئوری این کار امکان‌پذیر است. اما از لحاظ عملی حجم پول مورد نیاز برای این کار فقط از عهده یک حکومت بر می‌آید. یک حکومت که برای این کار حجم بالایی از پول فیات را چاپ کند، با آن اتر بخرد و صاحب ۵۱ درصد از سهام شبکه بشود. که البته این کار باعث افزایش تقاضا در شبکه و افزایش ناگهانی ارزش اتر می‌شود. از سوی دیگر چاپ پول با این حجم بالا، تورم شدیدی ایجاد کرده و ارزش پول آن حکومت هارد فورک چیست؟ به مراتب کاهش می‌یابد. پس می‌توان گفت حمله ۵۱ درصد در عمل غیرممکن است.

فورک قسطنطنیه چیست؟

فورک قسطنطنیه (Constantinople)، نام فورک جدید شبکه اتریوم است که بعد از چندین ماه تاخیر، این هفته اجرایی می‌شود. پروتکلی که در این فورک به کار می‌رود کسپر (Casper) نام دارد که به وسیله آن تایید تراکنش از اثبات کار به اثبات سهام تغییر خواهد‌ کرد. هدف از این تغییر، کاهش هزینه تایید در شبکه و افزایش سرعت عنوان می‌شود. همان طور که گفته‌ شد، هزینه بسیار زیادی در روش اثبات کار مصرف می‌شود. طبق آمارها برای تایید یک تراکنش در شبکه بیت‌کوین انرژی معادل ۱.۵۷ برابر انرژی مصرفی یک خانوار آمریکایی استفاده می‌شود. اما فورک قسطنطنیه چه تغییری در استخراج اتریوم ایجاد می‌کند؟ آیا ماینرها با همان کارت گرافیک‌های خود می‌توانند اتریوم استخراج کنند؟

استخراج اتریوم پس از هارد فورک قسطنطنیه

طبق آنچه در منابع ذکر شده، پس از اینکه فورک جدید در شبکه اتریوم به کار گرفته شود، دو نسخه از شبکه موجود خواهد‌ بود. اختیار با ماینرها است که از شبکه اصلی (بدون آپدیت) استفاده کنند یا از فورک قسطنطنیه پشتیبانی کنند. اما واحد جدیدی در شبکه تولید نمی‌شود و اتر همچنان واحد شبکه اتریوم خواهد‌ بود.

در فورک جدید به جای ماینر‌ها، ولیدیتور‌ها (Validator) تایید را انجام می‌دهند. استخرهای تایید به وجود می‌آید که هر کسی با هر سیستم پردازنده‌ای می‌تواند به این استخرها بپیوندد به شرطی که در حساب خود اتر داشته باشد. در واقع به محض اینکه یک نود (گره) به یک استخر بپیوندد کل موجودی آن نود مسدود می‌شود. به میزان این دارایی شانس استخراج دارد. در صورتی که یک نود از قوانین شبکه تابعیت نکند و بخواهد به هر طریقی شبکه را دور بزند، جریمه شده و یک مقدار مشخص از مسدود‌شده آن کسر می‌کند.

ویتالیک بوترین در صفحه ردیت خود از میزان پاداش احتمالی گفته‌ است. میزان پاداش چیزی بین ۲ تا ۱۵ درصد از موجودی حساب ولیدیتور است. این درصد بستگی به تعداد ولیدیتور‌های فعال در یک زمان در یک استخر دارد. هرچه تعداد ولیدیتورها کمتر باشد این درصد بیشتر خواهد‌شد.

به موجودی حساب ولیدیتور سود هم تعلق می‌گیرد. طبق سپیدنامه منتشر شده برای پروتکل کسپر، به ازای سرمایه مسدود هارد فورک چیست؟ شده بسته به مقدار اتر و مدت مسدود سازی سودی بین ۲.۵ تا ۱۰ درصد تعلق می‌گیرد. برای مثال اگر ۱۰ میلیون اتر به مدت ۲ سال مسدود شود، ۵ درصد سود خواهد‌داشت هرچه مقدار کمتر و مدت مسدودسازی بیشتر باشد، مشمول سود بیشتری می‌شود. این کار برای کمک به غیرمتمرکز شدن شبکه است.

نکته ای که قابل توجه است، پس از این فورک برای استخراج اتریوم دیگر نیاز به پردازنده‌های قوی نیست و با CPU هم می‌توان فرآیند تایید را انجام داد. در واقع ولیدیتورها برای افزایش قدرت خود در شبکه دیگر نیاز به سرمایه‌گذاری کلان برای خرید کارت گرافیک ندارند بلکه باید اتر بیشتر داشته باشند.

از طرف دیگر با اجرایی شدن این پروتکل قدرت پردازش بسیار زیادی که پیش از این در شبکه اتریوم استفاده می‌شده، به سمت کوین‌های دیگر می‌رود. باید دید که این هشینگ پاور به سمت کدام کوین می‌رود و بهترین کوین برای استخراج چه خواهد بود؟

آخرین وضعیت فورک اتریوم

ابتدا قرار بود هارک فورک اتریوم در اکتبر ۲۰۱۸ اتفاق بیفتد که به دلیل عدم توافق بین توسعه‌دهندگان این کار انجام نشد. دو ماه بر سر این مسئله بحث بود تا اینکه در جلسه آنلاینی که بین توسعه‌دهندگان اتریوم برگزار شد، زمان آن برای اواسط ژانویه ۲۰۱۹ تعیین شد. اما چند روز مانده به این برنامه، شرکتی فعال در زمینه قراردادهای هوشمند یک پتانسیل نفوذ در نسخه جدید اتریوم کشف کرد و منجر به تعویق افتادن دوباره هارد فورک شد.

پیش‌بینی این شرکت این بود که به دلیل کاهش کارمزد شبکه، احتمال ایجاد درخواست‌های متوالی برای ورود به برخی از قراردادهای هوشمند افزایش می‌یابد و این خود پتانسیل نفوذ به شبکه و یا دست کم احتمال اختلال در شبکه را بالا می‌برد.

برای حل این مشکل توسعه‌دهندگان شبکه اتریوم به این توافق رسیدند که دو فورک را در یک بلاک انجام دهند. فورک قسطنطنیه که از پیش طراحی شده‌بود اجرا شود و برای حل مشکل امنیتی، یک فورک دیگر با نام پترزبورگ در شبکه تعریف شود که مسئول پایش درخواست‌های متوالی در شبکه و جلوگیری از نفوذ احتمالی خواهد‌ بود.

طبق آخرین اطلاعیه، هارد فورک اتریوم در بلاک ۷,۲۸۰,۰۰۰ حدودا در تاریخ ۲۸ فوریه یعنی کمتر از ۲ روز دیگر اجرایی می‌شود. به دلیل ماهیت این هارد فورک پیش‌بینی می‌شود ارزش اتر روند صعودی پیش بگیرد.

فورک fork یا انشعاب یکی از پدیده‌های متداول در حوزه نرم افزار است اما علیرغم متداول بودن آن، این مفهوم خارج از حوزه درک بسیاری از کاربران است. اگر قبلاً مطلب اصطلاحات کلیدی ارزهای دیجیتال را در سایت ما مطالعه کرده باشید، احتمالاً همین حالا هم تا حدی با فورک‌های ارز دیجیتال آشنایی دارید.

فورک اصطلاحی است که به هر گونه واگرایی و انشعاب در یک پروتکل بلاک چین گفته می‌شود و در ساده ترین توضیح می‌توان آن را دو بخش شدن چیزی دانست.

برای مثال خیلی از آلت کوین‌هایی که امروزه وجود دارند، با همان کدبیس بیت کوین اصلی ایجاد شدند و فقط نسخه خودشان را فورک کردند.

دلایل مختلفی برای رخ دادن فورک وجود دارد و این فورک‌ها چندین نوع مختلف دارند. در این راهنما به مهم ترین سوالات شما در زمینه ارزهای دیجیتال پاسخ می‌دهیم از جمله: فورک چیست؟ چه انواعی دارد؟ چرا فورک اجرا می‌شود؟ پیامدهای فورک چیست؟

فورک ارز دیجیتال چیست؟

برای درک هر چه بیشتر فورک، باید ابتدا با مفاهیم مقدماتی آشنا شوید. ارزهای دیجیتال روی بستر تکنولوژی اجرا می‌شوند که یک دفتر کل توزیع شده متشکل از یک زنجیره قابل گسترش از بلاک‌های داده‌ای است (و به همین دلیل به آن بلاک چین گفته می‌شود). از آنجایی که این سیستم‌ها مانند یک شبکه غیرمتمرکز عمل می‌کنند کاربران سیستم باید در رابطه با قوانین مربوط به چگونگی تایید تراکنش‌ها و افزودن آنها به دفتر کل به توافق برسند. به این فرایند اجماع نظر گفته می‌شود که همین فرایند رکوردهای واقعی بلاک چین را ایجاد می‌کند.

فورک هنگامی رخ می‌دهد که یک دوگانگی قابل توجه در اتفاق نظر کاربران یا نیاز به تغییر قوانین حاکم بر پروتکل وجود داشته باشد. تغییر پروتکل بلاک چین مستلزم تغییر فعالانه کد توسط توسعه دهندگان شبکه است و این فرایند می‌تواند پیامدهایی جدی و دائمی داشته باشد.

در مجموع فورک یک نام ساده برای بروزرسانی پروتکل یا یک نرم افزار است.

وقتی فورکی انجام شود کاربران باید نسخه نرم افزار مورد استفاده خودشان را انتخاب کنند. ممکن است فورک‌ها منجر به اختلاف نظر شوند اما قبل از بررسی انواع فورک دلیل رخ دادن آن را بررسی می‌کنیم.

چرا فورک رخ می‌دهد؟

در چندین حالت مختلف نیاز به ایجاد فورک شکل می‌گیرد که در ادامه سه مورد از آنها را بررسی می‌کنیم:

اختلاف نظرهای فنی

بیت کوین کش به خاطر یک اختلاف نظر طولانی مدت در رابطه با مشکلات مقیاس پذیری بیت کوین شکل گرفت. گروهی از سرمایه گذاران، ماینرها و توسعه دهندگانی که با راهکار پیشنهادی تحت عنوان سگویت موافق نبودند، تصمیم گرفتند که سایز بلاک بیت کوین را افزایش دهند و یک نسخه دیگر از این پروتکل منشعب شد. برخی ادعا می‌کردند که بیت کوین واقعی همین بیت کوین کش است و برخی دیگر آن را یک حقه بازی تلقی می‌کنند که از برند بیت کوین سوء استفاده کرده است.

لغو تراکنش‌ها

در سال 2016 اتریوم قراردادی هوشمند به نام DAO داشت که هک شد و این حادثه برای سرمایه گذاران میلیون‌ها دلار هزینه ایجاد کرد. هک DAO منجر به هاردفورک اتریوم شد. اعضای جامعه اتریوم به رول بک شدن تاریخچه و برگرداندن این پول رای دادند به نحوی که اثر این هک از بین برود. اما همه با این حرکت موافق نبودند و دلیل شکل گیری اتریوم کلاسیک (گروهی که تصمیم گرفتند به همان پروتکل اصلی پایبند بمانند و هاردفورک را قبول نکنند) همین است.

برای افزودن قابلیت‌ها و امکانات جدید

وجود ویندوز 10 ناشی از این واقعیت است که ویندوز همواره در حال تغییر و بهبود بوده و همین اصل در رابطه با نرم افزار بلاک چین هم صدق می‌کند. بیشتر بلاک چین‌ها اپن سورس هستند و همه می‌توانند با مراجعه به GitHub کد یک کوین را به دست آورده و سپس کارهایی روی آن انجام داده و کد را بروزرسانی کنند.

اگر یک کد به اندازه کافی خوب باشد و طرفدار پیدا کند، ممکن است این آپدیت در نسخه جدید آن کوین اعمال شود. یک مثال از هاردفورک که صرفاً به خاطر امکانات و قابلیت‌ها ایجاد شد Zcash Overwinter است که "شامل محافظت از بازپخش و نسخه سازی برای آپگریدهای شبکه، بهبود کارایی اجرای تراکنش‌های شفاف، یک قابلیت جدید برای انقضای تراکنش‌ها و غیره بود."

هاردفورک

هاردفورک ایجاد یک انشعاب همیشگی از نسخه قبلی است و هر نودی که نسخه قدیمی را اجرا می‌کند، توسط نسخه جدید مورد پذیرش نخواهد بود. از این جهت هاردفورک اصطلاحاً non-backward compatible نیست یعنی نسخه‌های جدید آن با نسخه‌های قدیمی سازگاری ندارند.

هاردفورک فقط وقتی رخ می‌دهد که اکثریت ماینرها و اعتبارسنج‌ها در شبکه نسبت به یک آپگرید یا فورک خاص سیگنال مثبت نشان می‌دهند. این شرایط منجر به دو شاخه شدن بلاک چین می‌شود: یک مسیر منتهی به بلاک چین جدید و آپگرید شده می‌شود و مسیر دیگر دنباله همان مسیر قبلی است (همانطور که در شکل زیر مشاهده می‌کنید).

در اکثر موارد گروهی که نسخه قدیمی پروتکل را اجرا می‌کنند خیلی زود متوجه قدیمی شدن و یا نامناسب بودن آن می‌شوند و به نسخه جدید مهاجرت می‌کنند. برای توضیح این مسئله از مثال مایکروسافت استفاده می‌کنیم.

فرض کنید قصد باز کردن یک فایل ورد نسخه 2015 را در نرم افزار ورد نسخه 2003 دارید. بدون وجود پکیجی خاص برای باز کردن نسخه قدیمی امکان انجام این کار را ندارید یا قابلیت‌های بسیار محدودی در اختیار شما قرار می‌گیرد. دلیل وجود این مشکل backward-compatible نبودن است، درست به همان صورت که در هاردفورک‌های بلاک چین وجود دارد.

عموماً هاردفورک‌ها چیز بدی نیستند مگر اینکه باعث شوند شبکه به یک بن بست برسد. این شرایط ممکن است باعث ایجاد تفرقه بین اعضای یک جامعه شود و هاردفورک اتریوم کلاسیک و بیت کوین کش نمونه‌هایی از این مسئله هستند که هر دوی آنها منجر به اختلافاتی شدند.

اما چند هاردفورک دیگر هم بودند که صرفاً مربوط به نقشه راه یک پروژه بودند و بخشی از فرایند توسعه آن محسوب می‌شدند. در چنین شرایطی کل جامعه کاربری (از نظر تئوری) آپگرید را قبول می‌کنند و کسی از نسخه قدیمی پشتیبانی نمی‌کند و این نسخه از بین می‌رود. مونرووی و اتریوم بیزانتیوم مثال‌هایی از هاردفورک‌های غیرتنش زا بودند.

البته کوین‌های زیادی هستند که برای فورک کردن نسخه خودشان از کد بیت کوین استفاده کردند. مشهور ترین آنها لایت کوین است اما Bitcoin Clashic، Namecoin، Peercoin، Bitcoin X، Oil Bitcoin و Lightning Bitcoin چند نمونه دیگر از این کوین‌ها هستند.

سافت فورک

سافت فورک‌ها متشکل از آپگریدهای اختیاری هستند؛ سافت فورک تغییری در پروتکل نرم افزار است که آن را backward compatible حفظ می‌کند. به عبارت دیگر زنجیره فورک شده جدید از قوانین جدید پیروی می‌کند اما از طرفی با قوانین قدیمی هم سازگاری دارد.

سافت فورک هم مثل هاردفورک منجر به ایجاد 2 نسخه از بلاک چین می‌شود و تفاوت آنها این است که کاربرانی که آپگرید را انجام نداده اند باز هم می‌توانند در اعتبارسنجی و تایید تراکنش‌ها مشارکت داشته باشند. به این ترتیب سافت فورک‌ها محدودکنندگی کمتری دارند.

راه اندازی سافت فورک بسیار راحت تر از هاردفورک است چون کافیست اکثریت نودها آن را امضا کنند نه همه آنها. در مقابل تغییر فوری و ناگهانی هارد فورک می‌توان سافت فورک را یک مکانیزم آپگرید تدریجی دانست. سافت فورک‌ها کد موجود را تغییر می‌دهند اما بر خلاف هاردفورک هدف آنها ایجاد یک بلاک چین است نه دو عدد.

BIP 66 و P2SH نمونه‌هایی از سافت فورک‌های بیت کوین هستند.

مزایا و معایب فورک‌ها

از دیدگاه سرمایه گذار، فورک‌ها (چه سافت و چه هارد) چندین مزیت و عیب دارند. بدیهی ترین مزیت آنها این است که وقتی برای ارزی هاردفورک اجرا می‌شود، دارندگان آن معمولاً به همان مقداری که از آن کوین دارند، کوین رایگان دریافت می‌کنند. چون در این حالت این ارز جدید مبتنی بر بلاک چین قدیمی است اما 2 نسخه متفاوت از آن شکل گرفته است.

در رابطه با بیت کوین هر کسی که BTC داشت به همان مقدار بیت کوین کش دریافت کرد. در حال حاضر قیمت بیت کوین کش حدود 650 دلار است در نتیجه این هاردفورک برای عده‌ای سود قابل توجهی ایجاد کرد.

هر چند لزوماً همه کوین‌های منشعب شده به نفع سرمایه گذاران نبودند (چون برخی از آنها کلاهبرداری بودند) هاردفورک‌ها گزینه‌های جدیدی برای سرمایه گذاری ایجاد کردند. بیت کوین گلد و لایت کوین هر دو از طریق هاردفورک ایجاد شدند.

در مجموع همانطور که اشاره شد هاردفورک مزایا و معایب خاص خود را دارد. گاهی اوقات هاردفورک منجر به اختلافات بی پایانی بین ماینرها و توسعه دهندگان یک ارز دیجیتال خاص می‌شود. یک نمونه از این مسئله هاردفورک Segwit2X بیت کوین بود که در سال 2017 معرفی شد.

افرادی که بشدت با Segwit2X مخالف بودند منجر به دو قسمت شدن جامعه کاربران بیت کوین و شکل گیری یک بن بست شدند. در نهایت این پیشنهاد رد شد چون امکان دستیابی به توافق وجود نداشت. در نتیجه ممکن است فورک‌ها منجر به تنش و اختلاف قابل توجهی شوند، به حدی که مانع پیشرفت شبکه شوند.

عده‌ای بر این باورند که این فرایند باید رشد و تکامل پیدا کند و عده دیگری درباره اینکه ممکن است هاردفورک به پروژه آنها آسیب وارد کرده یا مانع ادامه و پیشرفت آن شود نگران هستند. برخی هم با هر نوع فورکی مخالف هستند زیرا از نظر آنها وجود تغییرات زیاد خوب نیست و باعث بی ثبات به نظر رسیدن یک پروژه می‌شود.

صحبت‌های پایانی

هاردفورک و سافت فورک هر کدام بحث‌های خاص خود را در دنیای ارزهای دیجیتال ایجاد کردند. عمدتاً به این دلیل که هر فورکی منجر به ایجاد تغییراتی می‌شود و مردم چندان با تغییر موافق نیستند. در هر صورت در حال حاضر فورک‌ها یکی از جنبه‌های اجتناب ناپذیر ارزهای دیجیتال محسوب می‌شوند و وجود برخی از آنها ضروری است اما برخی دیگر غیرضروری و بحث برانگیز هستند. در مجموع وجود آنها برای رشد و تکامل جامعه کریپتو لازم است.

در رابطه با فورک‌ها (بخصوص هاردفورک)، عملکرد آنها و پیامدهایشان برای سرمایه گذاران تصورات غلط زیادی وجود دارد. واقعیت این است که ممکن است این فورک‌ها برای عده‌ای قابل درک نباشند و باید کاملاً درباره آن تحقیق کرده و دلیل اجرای آنها را درک کنید.

با وجود انواع ارزهای مشتقی که در حال حاضر در صنعت کریپتو مشاهده می‌شود می‌توان درک کرد که چرا عده‌ای نسبت به فورک‌ها با شک و تردید برخورد می‌کنند. اما بدون وجود فورک راهی برای اصلاح و تقویت نرم افزار شبکه وجود ندارد. فورک‌ها برای مواقعی که بین گروه‌های مختلف در یک جامعه کریپتو اختلاف نظر وجود دارد، یک راهکار ارائه می‌کنند و امکان پیشرفت و حرکت به جلو را فراهم می‌کنند.

در نهایت بیشتر فورک‌ها تغییرات مثبتی ایجاد می‌کنند اما برخی هم منجر به تغییرات منفی می‌شوند. اگر رشد بازار ارزهای دیجیتال ادامه پیدا کند، به احتمال زیاد هاردفورک و سافت فورک هر دو یکی از ویژگی‌های بلندمدت این صنعت باقی خواهند ماند.

فورک در ارز دیجیتال چیست؟ معرفی انواع فورک

امروز یک مقاله کاربردی و چکیده راجع به فورک ها داریم. اگه تو دنیای ارزهای دیجیتال باشید و اخبار مرتبط با اونو دنبال کرده باشید با واژه فورک آشنا شدید. اما اینکه فورک چیه؟ به چه دردی می خوره و یا اینکه چند نوع FORK داریم چیزیه که قراره باهم تو این مقاله بررسیشون کنیم. همراه ما باشید.

پروتکل چیست؟

همونطور که می دونید بلاکچین یک بستر کاملا غیرمتمرکزه که هیچکس نمی تونه تغییری بهش بده و تمام اطلاعات یک رمز ارز از اوله اول تا همین الان که داریم باهم صحبت می کنیم داخلش وجود داره. تمام ارزهای دیجیتال دارای بلاکچین هستند. توسعه دهندگان و برنامه نویسان اون رمزارزها یک سری قوانین و کدنویسی می کنند و داخل بلاکچین اون رمزارز قرار میدن که به اصطلاح بهش پروتکل می گن. تا اینجای کار مشکلی نیست.

“پروتکل: یک سری قوانین که توسط برنامه نویسان یک پروژه نوشته میشن و داخل بلاکچین اون پروژه قرار داده میشن”

اگر بخواهیم براش مثال بزنیم می تونیم به زمان ساخت بلاک بیت کوین اشاره کنیم که هر ۱۰ دقیقه یک بلاک ساخته می شود، یا اینکه حجم هر بلاک ۱ مگابایت باشد و یا حداکثر تراکنش های بیت کوین در ثانیه ۷ تا است. اینا تماما قوانینی است که توسط برنامه نویسان اون پروژه نوشته میشه و در دل اون پروژه قرار می گیره.