جهانی شدن و بازارهای مالی

حمایت جهانی از اعتراضات ایران و محکومیت کارزار سرکوب جمهوری اسلامی

با گسترش تظاهرات مردم ایران درپی کشته شدن مهسا امینی، مقامات کشورهای جهان و شخصیت‌های مختلف از این اعتراضات حمایت کرده و از مقامات جمهوری اسلامی خواستند به سرکوب خشونت‌بار خود علیه مردم پایان دهند.

نانسی پلوسی، رییس مجلس نمایندگان آمریکا، پنج‌شنبه ضمن ابراز همبستگی کنگره آمریکا با مردم ایران در سوگ «مرگ هولناک» مهسا امینی، گفت: «صداهای شجاعانه مردم ایران در سراسر جهان شنیده می‌شود.» او افزود: «تهران باید به کارزار خشونت‌آمیز و سیستماتیک برای آزار زنان و دختران پایان دهد.»

پس از آنکه وزارت خزانه‌داری آمریکا روز پنج‌شنبه «گشت ارشاد» و فرماندهان پلیس امنیت اخلاقی و فرمانده نیروی زمینی ارتش را تحریم کرد، رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، گفت: «همانطور که بایدن در نشست سازمان ملل گفت آمریکا از زنان شجاعی که در ایران برای حفظ حقوق اولیه خود اعتراضات مسالمت‌آمیز برگزار می‌کنند، حمایت و سرکوب وحشیانه دولت را محکوم می‌کند.»

جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، نیز در واکنش به تحریم گشت ارشاد این نهاد را «مسئول قتل مهسا امینی» خواند و افزود: «ما به پاسخگو کردن مقام‌های ایرانی و حمایت از شایستگی ایرانیان برای اعتراض آزادانه ادامه خواهیم داد.»

یائیر لاپید، نخست وزیر اسرائیل در نشست سازمان ملل، گفت: «رژیم ایران از یهودی‌ها، زنان و غرب متنفر است و آنها را مانند مهسا امینی می‌کشد.»

لاپید گفت: «جوانان ایرانی دارند از غل و زنجیر رژیم جمهوری اسلامی رنج می‌کشند و جهان سکوت می‌کند.»

وزارت امور خارجه نیوزیلند به خبرنگار ایران اینترنشنال گفت: از مرگ دلخراش مهسا امینی در بازداشتگاه پلیس ایران باخبر هستیم. در روابط دو جانبه و در مجامع بین المللی به طور مرتب نگرانی‌های خود را در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران ابراز می‌کنیم

جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، در توییتی جهانی شدن و بازارهای مالی نوشت: «از مردم ایران که در حال تظاهرات مسالمت‌آمیز و ابراز خواسته‌های خود هستند، با قدرت حمایت می‌کنیم. از رژیم ایران می‌خواهیم به سرکوب آزادی بیان پایان داده و آزار و تبعیض علیه زنان را متوقف کند.»

در همین حال، گروهی از اعضای دو حزب مجلس نمایندگان آمریکا از وزیر خزانه‌داری ایالات‌متحده خواستند به محض دریافت درخواست ایلان ماسک برای ارائه اینترنت ماهواره‌ای استارلینک به ایران، فورا با این تقاضا موافقت کرده و برای کمک به حفظ ارتباط اینترنتی مردم ایران هر چه در توان دارد انجام دهد.

کلودیا تنی، عضو جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا، تاکید کرد دولت ایالات متحده برای دسترسی معترضان ایران به اینترنت، باید همه موانع اداری فورا رفع شود.

مایکل مکال، عضو جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا، با تاکید بر لزوم حفظ ارتباط اینترنتی معترضان در ایران گفت: ایالات متحده باید با همه توان خود به ایرانیان شجاعی که علیه بی‌عدالتی تظاهرات می‌کنند، کمک کند.

بیل کلینتون، رییس‌جمهوری پیشین آمریکا، گفت: «جان باختن مهسا امینی را محکوم می‌کنم و به تقاضاها برای تحقیق و تفحص بی‌طرفانه می‌پیوندم. از مردم ایران که خواستار پاسخگویی مقامات شده و در دفاع از حقوق اولیه بشر برای زنان در مقابل خشونت نیروهای امنیتی اعتراض می‌کنند حمایت می‌کنم.»

تئو فرنکن، نماینده پارلمان بلژیک، در توییتی نوشت: «از انتشار هشتگ مهسا امینی حمایت کنید. من همیشه از یک ایران آزاد حمایت می‌کنم. ایران آزاد از نظر ژئوپولیتیک به نفع ما است. باعث تاسف است که اتحادیه اروپا روابط چنین نزدیکی با رژیم آیت‌الله‌ها دارد. این یک اشتباه بزرگ است.»

مسیح علینژاد، فعال حقوق بشر به ایران اینترنشنال گفت: «اینترنت باشد یا نباشد، خامنه‌ای که هست، مردم در خیابان بمانند.»

مسیح علی‌نژاد گفت: «مردم حق دارند بگویند اگر هنرمندان اعلام نکنند دیگه صداوسیما نمی‌روند، آنها هم در قتل مردم شریک هستند.»

فرامرز اصلانی، آهنگساز و خواننده، به ایران اینترنشنال گفت: «وقتی من می‌گویم بیایید آغازی باشیم برای یک پایان دل‌خواه، این پایان خواسته مردم است.»

مارک رافالو، بازیگر معروف آمریکایی، در حمایت از معترضان ایران در توییتی نوشت: «از تلاش مردم ایران برای آزادی حمایت کنید.»

ایرینا شایک، مدل و بازیگر معروف، تصویری از مهسا امینی در اینستاگرام خود منتشر و برای همه مردم صلح آرزو کرد.

نیت بازولیک، بازیگر استرالیایی، در توییتی نوشت: «تماشای حوادثی که این روزها در خیابان‌های ایران اتفاق می‌افتد واقعا شوکه کننده است.»

پارسا پیروزفر، بازیگر سینما و تئاتر، در واکنش به سرکوب اعتراضات سراسری در اینستاگرامش نوشت: «کدام آب مقدس این خون‌ها را خواهد شست؟ کدام بهشت پاداش آتش این گلوله‌هاست؟»

در همین حال، بر اساس گزارش‌های رسیده به ایران اینترنشنال، وزارت اطلاعات با احضار مدیران مسئول رسانه‌ها، به آنها دستور دادند دیگر هیچ خبری درباره مهسا امینی منتشر نکنند و از انتشار گزارشی در تایید اعتراضات پرهیز کنند.

ابراهیم رئيسی در نشست خبری با رسانه‌های خارجی در نیویورک، حفظ حقوق شهروندان را جزو «وظایف ذاتی» جمهوری اسلامی خواند و گفت که این حکومت به دنبال اجرای عدالت درباره همه شهروندان است. او افزود: «اعتراضات همواره بوده و هست و شنیده می‌شود اما باید بین اعتراض و اغتشاش تفاوت قائل شد.»

نهاد زنان سازمان ملل از درخواست کمیساریای عالی حقوق بشر این سازمان برای انجام تحقیق و تفحص فوری درباره جان باختن «فاجعه‌بار» مهسا امینی پس از بازداشت از سوی گشت ارشاد اعلام حمایت کرد.

هشدار بانک جهانی درباره رکود اقتصادی در سال آینده

بانک جهانی در یک جهانی شدن و بازارهای مالی مطالعه جدید هشدار داد که اقتصاد جهانی ممکن است طی سال آینده وارد رکود شود و دلیل آن را این واقعیت است که بانک‌های مرکزی در حال حاضر بر افزایش نرخ بهره متمرکز شده‌اند و از اقدامات اساسی اقتصادی برای کاهش تورم غفلت می‌کنند.

به گزارش خبرنگار بین الملل ایبنا و به نقل از الجزیره، این تحقیق نشان می دهد که یک سری بحران های مالی به بازارهای نوظهور و اقتصادهای در حال توسعه ضربه میزند و باعث آسیب دائمی اقتصادی و مالی آنها شود.

بانک جهانی خاطرنشان کرد که افزایش نرخ‌های بهره به شیوه‌ای بی‌سابقه توسط بانک‌های مرکزی ممکن است برای کاهش نرخ‌های تشدیدکننده تورم جهانی به سطوحی که قبل از شیوع همه‌گیری کرونا وجود داشت کافی نباشد.

این بانک بر لزوم اتخاذ مجموعه اقدامات اقتصادی برای حل این مشکل به جای تمرکز بر افزایش نرخ بهره توسط کشورهای بزرگ تاکید کرد. این اقدامات عبارتند از:

ـ کاهش محدودیت های اعمال شده بر بازار کار، افزایش حجم نیروی کار و در عین حال کاهش فشار قیمت ها به گونه ای که به بازگرداندن کارگران اخراج شده به مشاغل خود کمک کند.

ـ تقویت عرضه جهانی کالاهای اولیه.- عرضه جهانی محصولات غذایی و انرژی را افزایش دهید.

ـ تقویت شبکه های تجارت بین المللی، از جمله رفع تنگناها در زنجیره تامین جهانی.

ـ ایجاد نظم اقتصادی بین المللی جدید بر اساس قوانین اقتصادی عادلانه و دوری از خطر سیاست های اقتصادی حمایتی.

محدوده حمایتی بازار همین محدوده فعلی است | این صنایع متوسط و کوچک مناسب برای سرمایه گذاری است

این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: از یک نگاه دیگر هم اگر بخواهیم نگاه کنیم، محاسبات من نشان می‌دهد که طی سه سال اخیر یعنی از نیمه دوم سال ۱۳۹۸ تا به امروز هر آنچه پولی که وارد بازار سهام شد از بازار خارج شده است و حتی بیشتر هم از بازار خارج شده است.

به گزارش نبض بورس، این روزها بازار یا در حال اُفت است و یا در حال درجا زدن! پرسش بسیاری از سهامداران این است که چرا بازار به این شرایط دچار شده است و چه زمانی حال بازار خوب می شود؟

چرا بازار در شرایط بی تصمیمی قرار گرفته است؟

سلمان نصیرزاده کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار نبض بورس گفت: دو عامل باعث شده است جهانی شدن و بازارهای مالی تا بازار در یک فضای بی تصمیمی قرار گیرد و ما یک روند فرسایشی را در بازار مشاهده کنیم. از نظر فاندامنتالی اگر بخواهیم نگاه کنیم هر زمان که صنایع سنتی ما که وزن اصلی را در حرکت بازار دارند، صنایعی مثل پتروپالایشی، زنجیره فولاد و نماد‌ها و گروه‌هایی که وابسته به این صنایع هستند مثل چند رشته ای‌ های صنعتی و هلدینگ‌ها و سرمایه گذاری‌ها هر زمان که چشم انداز سودآوری در این صنایع تضعیف می‌شود و در حقیقت نشات گرفته از ترند و تحولات بازار‌های جهانی است این موضوع روی کلیت بازار تاثیر می‌گذارد.

در مقطع فعلی هم می‌بینید که تحت تاثیر فضایی که در بازار‌های جهانی است، تورمی که شکل گرفته، سرعت رشد اقتصادی که کمتر شده است، سیاست‌های پولی و انقباضی که در حال تشدید است و کاهش سطح تقاضا و مصرف در مارکت جهانی باعث شده است تا قیمت‌های جهانی روند نزولی بگیرند و تنزل پیدا کنند.

بازار نیز، چون چشم انداز را می‌بیند و بر اساس آن معامله می‌کند و این چشم انداز هم نشان می‌دهد که سرعت رشد سودآوری این دست از شرکت‌ها کند می‌شود بنابراین بر روی پی بر‌ای انتظاری و قیمت موثر است. این نکته‌ای است که باید به آن توجه شود و این باعث شده است تا بازار یک روند مشخصی را نداشته باشد.

نکته دیگر موضوع که هم بر بازار سرمایه و هم در سایر بازار‌های موازی سایه انداخته ریسک سیستماتیکی است موضوع برجام است. هر زمانی که ما نزدیک به احیای برجام می‌شویم وقفه‌ای در تبادلات و معاملات بازار سرمایه و بازارهای دیگر مشاهده می‌شود. در نتیجه می‌بینیم که این بی تصمیمی بازار تحت تاثیر احیای برجام است که متاسفانه این فرآیند طی روز‌های اخیر طولانی و فرسایشی شده است. احیای برجام عاملی است که می‌توانست ریسک سیستماتیک بازار‌های اقتصادی را کمتر کند و می‌توانست در برابر متغیری که عرض کردم یعنی موضوع تضعیف بازار‌های جهانی یک عامل محرک باشد و یک شادابی را در بازار‌ها به همراه داشته باشد. متاسفانه طی روز‌های اخیر شانس احیای برجام کمتر شده است و این موضوع موجب شده است که آن شادابی که بازار انتظار داشت را شاهد نباشیم و دوباره این فضای نوسانی، رکودی، فرسایشی و عدم ورود جریان پول در بازار شکل بگیرد.

فرصت های خوب در همین فضا نیز وجود دارد

نصیرزاده گفت: در یک شرایطی هستیم که شاخص تقریبا طی دو سال اخیر در یک باکس یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد نوسان می‌کند و البته در همین فضا هم فرصت‌های خوب برای نوسانگیری ایجاد شده است.

به شخصه معتقد هستم که اُفت‌های اخیر که الان هم شاخص به زیر یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحد رسیده است بیشتر از اینکه می‌تواند تهدید باشد می‌تواند که فرصت‌های بسیار خوب را برای سرمایه گذاران حرفه‌ای ایجاد کند.

سرمایه گذاران در حال حاضر دو دسته هستند: یک قشری که همواره نگاه بلندمدتی به بازار دارند که می‌تواند در حقیقت شرایط فعلی فرصت خیلی خوبی را برای سرمایه گذاری با دید ۵ ساله به بالا ایجاد کند. دو قشری هستند که سرمایه گذاران حرفه‌ای هستند و عمدتا از نوسانات بازار برای کسب سود استفاده می‌کنند. الان در برهه‌ای از زمان قرار داریم که فرصت‌های خوبی هم دارد برای نوسان گیری در بازار و صنایع مختلف به خصوص صنایع کوچولو و متوسط دارد شکل می‌گیرد.

افراد جدید الورود از بازار خارج شدند

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: از یک نگاه دیگر هم اگر بخواهیم نگاه کنیم، محاسبات من نشان می‌دهد که طی سه سال اخیر یعنی از نیمه دوم سال ۱۳۹۸ تا به امروز هر آنچه پولی که وارد بازار سهام شد از بازار خارج شده است و حتی بیشتر هم از بازار خارج شده است. این یک نکته ای را دارد به ما می‌گوید و آن هم این است که سرمایه گذارانی که جدید الورود به بازار طی سه سال گذشته بودند از بازار خارج شدند و حتی پول‌های بیشتری هم خارج شد. یعنی آماری که من استخراج کردم نشان می‌دهد که حتی بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان از بازار خارج شده است. پس در نتیجه در حال حاضر بازار با فعالان قدیمی بازار که شاید عمدتا سبقه بیش از یک دهه در این بازار دارند کار می‌کند. یعنی یک بازار که دارد با ارزش معاملات روزانه ۳ هزار میلیارد تومانی معامله می‌شود عمدتا با قشر محدودی از فعالان بازار هستند که بیشتر فعالان قدیمی و حرفه‌ای بازار است. شرایط در مقطع فعلی به نحوی است که این فعالان بازار اعتقاد دارند که اگر بازار به یک ثبات نسبی برسد قیمت‌ها به قدری جذاب شده است که می‌توانند در حقیقت از این بازار سود و نوسان بگیرند.

بازار در میانگین تاریخی پی بر ای | چه صنایعی برای خرید مناسبند؟

نصیرزاده ادامه داد: نکته دیگری که وجود دارد در موضوع نسبت قیمت به عایدی و یا پی بر‌ای است. الان پی بر‌ای متوسط بازار همان ۶ است و این یعنی میانگین تاریخی بازار. البته سال‌هایی هم بوده است که از این سطح هم پایین‌تر بوده است، اما برای فعالان قدیمی و حرفه‌ای بازار رسیدن قیمت سهام صنایع کوچک و متوسط به محدوده‌های ارزندگی بسیار جهانی شدن و بازارهای مالی جهانی شدن و بازارهای مالی مهم است. الان این اتفاق رخ داده است. یعنی وقتی صنایعی مثل کاشی و سرامیک، کانی غیرفلزی، سیمان، دارو و در شیمیایی‌ها اگر پتروشیمی‌ها را کنار بگذاریم خیلی از شرکت‌ها مثل دوده، دارو و صنعت پخش، در غذایی‌ها گروه‌های لبنی، قطعه سازی ها، ماشین آلات، محصولات کاغذی و زراعی‌ها بسیاری از نماد‌ها را می‌توانیم با پی بر‌ای متوسط ۷ و ۸ واحد استخراج کنیم. صنایعی هستند در ابعاد کوچک و اگر بخواهیم نگاهی تاریخی هم به آن‌ها داشته باشیم، میانگین تاریخی آن‌ها عمدتا دو رقمی بوده است. در نتیجه این نماد‌ها عمدتا شناور‌های کمی دارند و حقوقی فروشنده پای کار ندارند و معاملات الگوریتمی خاص در آن‌ها وجود ندارد، بازارگردان‌هایی را ندارند که بخواهند در این نماد‌ها دخالت کنند. در نتیجه بالطبع با همان شرایطی که عرض کردم که یک مقدار گروه‌های سنتی بازار تحت تاثیر اُفت قیمت‌های جهانی و کوچکتر شدن بازار از منظر فعال‌ها است، این تمایل به واسطه ارزندگی که در بازار‌های کوچک و متوسط شکل گرفته انتظار می‌رود که این پول‌ها به شرکت‌های کوچک‌تر ورود پیدا کند. البته ما صنایعی را داریم که تحت تاثیر قیمت گذاری دستوری در بدترین موقعیت‌های تاریخی خود قرار دارند، صنایعی مثل شوینده ها، لاستیک، خودرویی و نیروگاهیی که اگر این‌ها معضلاتشان حل شود می‌توانند صعود‌های خوبی را تجربه کنند چرا که اُفت‌های زیادی را تجربه کردند.

محدوده حمایتی بازار همین محدوده فعلی است

این کارشناس بازار اظهار داشت: در هر حال به اعتقاد من اگر اول شفافیت به بازار تزریق شود قطعا می‌تواند پول‌های جدید هم وارد شود. اما تا جهانی شدن و بازارهای مالی آن زمان بخاطر اینکه هم قیمت‌ها اصلاح زیادی داشتند به خصوص در صنایع کوچک و متوسط و پتانسیل سودآوری خوبی هم برای آن‌ها شکل گرفته است و افزایش نرخ‌ها در صورت‌های مالی آن‌ها لحاظ شده است و می‌آید، یا بحث حذف ارز ترجیحی که توانسته است ساختار عملیاتی آن‌ها را بهتر کند فعلا در این فضا همان فعالان قدیمی عمدتا کار می‌کنند و چون حجم و ارزش بازار هم کم است عمدتا نگاه نوسانگیری و حضور در صنایع کوچک و متوسط است قطعا شفافیت به بازار حاکم شود و آن پیشران‌هایی که عرض کردم که زمان هم می‌برد قطعا در آن موقع پول‌های جدید هم به بازار تزریق خواهد شد.

به اعتقاد من در مسیری که قرار داریم با توجه به نکاتی که عرض کردم، به نظرم محدوده حمایتی بازار همین محدوده فعلی است. یعنی محدوده یک میلیون و ۳۴۰ هزار تا یک میلیون و ۳۵۰ هزار واحد به عنوان سطح حمایت معتبر بازار است و انتظار دارم با توجه به گزارش‌های پیش رو ما در حقیقت سه ماهه دوم سال و گزارشات شش ماهه‌ای که داریم رفته رفته شاهد تحرکاتی در بازار باشیم. با دید دو ماه آینده در حال حاضر به نظرم فرصت خوبی دارد شکل می‌گیرد و می‌شود که در حقیقت خیلی از شرکت‌ها و نماد‌های خوب را پیدا کرد که هم از نظر تولید و فروش، نرخ رشد فروش و رشد سودآوردی در موقعیت بسیار خوبی در مقایسه با فصل بهار قرار دارند و مقطع فعلی با نگاه دو سه ماه آینده می‌تواند که بازدهی مناسبی را برای سهامدارانی که بخصوص حرفه‌ای این بازار هستند و شناختی خوبی نسبت به مارکت، ساختار بازار سرمایه، صنایع و متغیر‌ها دارند، ایجاد کند.

طلای جهانی کاهشی باقی ماند

هر اونس طلا در بازار جهانی با 0.12 درصد کاهش به 1662 دلار و 96 سنت رسید.

افزایش ارزش دلار و سود خزانه‌داری آمریکا باعث شد قیمت طلا 1 درصد در روز سه‌شنبه کاهش یابد. سرمایه‌گذاران منتظر تصمیم‌گیری فدرال‌رزرو آمریکا برای افزایش نرخ بهره در این هفته هستند.

به گزارش تسنیم، قیمت هر اونس طلا امروز با 0.12 درصد کاهش به 1662 دلار و 96 سنت رسید.

انتظار می‌رود بانک مرکزی آمریکا نرخ بهره را در اجلاس دو روزه خود که از امروز آغاز می‌شود 75 واحد افزایش دهد.

سایر بانک‌های مرکزی دنیا هم احتمالاً سیاست‌های پولی خود را در برای مقابله با افزایش تورم سختگیرانه‌تر می‌کنند. سوئد در روز سه‌شنبه نرخ بهره را افزایش داد. انگلیس، نروژ، سوئیس و ژاپن هم در این هفته در مورد سیاست‌های پولی خود تصمیم‌گیری می‌کنند.

شرکت خدمات مالی و بانکداری استاندارد چارترد اعلام کرد 100 واحد افزایش نرخ بهره قیمت طلا را پایین‌تر می‌آورد اما اگر نرخ بهره 75 واحد بالا رود، تاثیر کمتری بر قیمت طلا خواهد گذاشت.

بالا رفتن نرخ بهره هزینه نگهداری فلزات گرانبها را افزایش داده و تقاضا برای آنها را پائین می‌آورد.

ارزش دلار هم به بالاترین رقم طی 2 دهه گذشته رسیده‌ که خرید طلا را برای دارندگان سایر ارزهای دنیا گران‌تر می‌کند. نرخ دوساله سود خزانه‌داری آمریکا هم به بالاترین رقم طی 15 سال گذشته رسیده‌است .

قیمت نقره با 0.53 درصد افزایش به 19 دلار و 29 سنت رسید و پلاتین با 0.33 درصد افزایش 927 دلار و 48 سنت معامله می‌شود.

نصف سال گذشت و سرمایه مردم در بورس آب شد/بازگشت بورس به اول سال!

ساعت24-روز گذشته شهریور جهنمی برای سهامداران بازار سرمایه به پایان رسید، آن‌هم با ریزش بیش از 11 هزار واحدی شاخص کل بورس. در شرایطی که آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد نقدینگی در مرداد ماه به رشد خود ادامه داده و حتی پول پرقدرت هم در این مدت همچنان چاپ شده، اما از ظواهر پیداست که این نقدینگی سرگردان هر جایی که برود، به بازار سرمایه نرفته و نمی‌رود. بررسی‌ها نشان می‌دهد در حالی که 6 ماه از سال 1401 می‌گذرد؛ به جز دو ماهه نخست سال بقیه ماه‌ها حال و روز بورس مساعد نبود. آن‌گونه که آمارها نشان می‌دهد در ۱۱۸ روز کاری بورس تهران، ۵۷ روز (معادل ۴۸درصد) نماگر اصلی تالار شیشه‌ای رشد کرده و در مقابل در ۶۱ روز معاملاتی (معادل ۵۲درصد)، شاخص کل سهام با عقبگرد روزانه مواجه شد، ضمن آنکه میانگین روزانه نوسان این نماگر در ۶ ماهی که گذشت حدود ۰.۶درصد برآورد می‌شود.

اتفاقی که در 6 ماهه گذشته افتاده به این معناست که تمام رشدی که شاخص کل بورس تهران در سال جاری تجربه کرده بود، از دست رفته است.

وعده‌هایی که آقای وزیر هنگام رای اعتماد داد
این در حالی است که درست یک سال پیش در چنین روزهایی، احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی برنامه‌های خود را به مجلس ارایه می‌کرد تا بتواند وزیر شود. او در برنامه‌های خود، نگاهی ویژه نیز به مقوله بازار سرمایه داشت. او در مجلس «وعده ایجاد تجربه مثبت برای سهامداران خرد» داده و گفته بود: «برای سهامداران خرد تجربه مثبتی ایجاد می‌کنیم تا افزایش نقش بازار سرمایه را داشته باشیم، بنگاه‌های خوب و خوشنامی در صف عرضه اولیه قرار دارند که می‌توانند کمک‌کننده باشند، همچنین به تخلفات گذشته‌ای که در بازار بورس صورت گرفت رسیدگی خواهیم کرد و مشوق‌هایی برای تازه‌واردان بازار سرمایه قرار می‌دهیم.» وی در بخش دفاع از برنامه‌های بورسی خود در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی یکی دیگر از اهداف و برنامه‌های خود را بازگرداندن اعتماد به بازار سرمایه برای تامین مالی توسعه اقتصادی و احیای اعتماد از دست رفته مردم به این بازار عنوان کرد.
خاندوزی در گفت‌وگویی که خرداد سال ۱۳۹۹ با روزنامه دنیای اقتصاد داشت نیز تاکید کرده بود: «باید به دنبال استفاده از ادامه فرصت رونق بازار سرمایه برای کمک به بخش‌های تولید بود. او در مقام نماینده مجلس گفته بود: انگیزه ما این است که این رونق ادامه پیدا کند، اما منتفعان آن باید بخش‌های تولیدی باشند و رونق بازار سرمایه باید کمکی برای رونق تولید و اشتغال کشور باشد.» حالا یک سال گذشته و مجموعه وزارت اقتصاد بیشتر جهانی شدن و بازارهای مالی از پاسخگویی مستقیم به موضوع افت شاخص بورس، به دنبال مکانیزم «جوابیه نویسی» رفته و تلاش کرده‌اند تا از این راه پاسخ رسانه‌های منتقد ارایه شود. اما چه اتفاقی افتاد تا بازار سهام که در روزهای ابتدایی سال رو به صعود گذاشته بود، تغییر مسیر داد و حالا به نقطه شروع سال بازگردد؟ کارشناسان این حوزه بر این باورند که در شرایط فعلی میان عرضه و تقاضا در بازار تعادلی وجود ندارد و حجم نقدینگی که مهم‌ترین شاخصه بازار شناخته می‌شود، پایین است و در چنین حالتی روندی آرام را در بازار سهام تجربه می‌کنیم که عمده بازار نیز حرکت چندانی نخواهد داشت، همچنین موضوع ابهام برجام در تمام بازارهای مالی دیده می‌شود و حتی در بازار سکه و ارز شاهد آن رونق سابق نیستیم جهانی شدن و بازارهای مالی اما در بازار سهام این ابهام مربوط به سهم می‌شود.
دو راهی برجام و ابهامات پیش رو
حسن ایزدی، کارشناس بازار سرمایه در واکنش به عقبگرد بورس و اینکه شاخص‌ها در این مدت رشد چندانی نداشتند بر این باور است که این افت تنها به عملکرد شرکت‌های بورسی برنمی‌گردد و به عوامل بسیار دیگری وابسته است که یکسری از آنها مربوط به عوامل سیستماتیک می‌شود که می‌تواند برای بازار سرمایه منجر به ریسک شود، ضمن آنکه در بازار سهام به دلیل دوراهی برجام و ابهامات ناشی از آن سهامداران با تردید مواجه هستند و خرید خود را به تعویق انداخته‌اند.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه به «اعتماد» گفت: از اردیبهشت ماه تاکنون هر روز اخباری در مورد مذاکرات برجام مطرح می‌شد اما باز هم می‌بینیم که این مذاکرات متوقف شده است و همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است و هیچ کس نمی‌تواند ارزیابی دقیقی از این مذاکرات برای اقتصاد کشور داشته باشد. در مورد بازار سرمایه هم باید گفت به دلیل آنکه بخش عمده شرکت‌ها محصولات صادراتی را ارایه می‌کنند، تاثیر دلار در این بخش مثبت است و از سوی دیگر برجام هم با بالا بردن امید و شانس سرمایه‌گذاری خارجی بورس را تقویت می‌کند.

ناامنی در سرمایه‌گذاری افزایش یافته است
او ادامه داد: در حالی که یک روز از امید برای نهایی شدن مذاکرات خبر می‌دهند روز دیگر اعلام می‌کنند پاسخ امریکا آمده است و ایران هم پاسخ می‌دهد و همه این اخبار باعث ایجاد ناامنی برای اقتصاد و سرمایه‌گذاران می‌شود و اغلب تصمیمات هم مبتنی بر ابهام است و هیچ سرمایه‌گذار و سهامداری هم قادر نیست تصمیم درستی برای آینده خود بگیرد.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه مردم برای سرمایه‌گذاری در بورس تردید دارند، تصریح کرد: ابهاماتی که در حوزه سیاسی کشور به وجود آمده است سرمایه‌گذاران و سهامداران را هم سردرگم کرده و متاسفانه دولت هم در این شرایط سخت یک تصمیم منطقی نمی‌گیرد تا همه مردم از سردرگمی خارج شوند.

بازار سرمایه از عدم اطمینان رنج می‌برد
این کارشناس بورس افزود: اینکه مردم ندانند در آینده وضعیت دلار در کشور و قیمت‌ها چه خواهد شد یا وضعیت صادرات به چه صورت است و آیا می‌توان شرکت‌هایی که بسیاری از لوازم یدکی و لوازم مصرفی‌شان از خارج تامین می‌شود را پابرجا نگه دارند یا خیر و سودآوری شرکت‌ها به کدام سو خواهد رفت. از جمله مواردی است که نیاز به شفاف‌سازی دارد. طبیعتا بازار سرمایه از این عدم اطمینان و ابهام رنج می‌برد و تاثیر می‌پذیرد.

سوءمدیریت یا ابهامات برجامی؟
ایزدی در پاسخ به این پرسش که چند درصد از افت شاخص‌های بورس مربوط به تردیدهای برجامی و چند درصد دیگر مربوط به سوءمدیریت‌ها در این بازار می‌شود؟ خاطرنشان کرد: به اعتقاد بنده حدود 70درصد از این ریزش‌ها حاصل عدم اطمینان مربوط به موضوعات سیاسی و عدم اعلام نتیجه نهایی جهانی شدن و بازارهای مالی جهانی شدن و بازارهای مالی برجام و ابهامات در این حوزه است و حدود 30درصد دیگر مربوط به سوءمدیریت‌ها در این بازار می‌شود.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه خاطرنشان کرد: البته دفاعی که مدیران بورسی از عملکرد خودشان دارند هم به ابهام در مذاکرات برجام برمی‌گردد و اعلام می‌کنند که همین موضوع باعث شده که نتوانند تصمیمات درستی بگیرند اما باز هم مردم معتقدند این مدیران نباید برای فرار از مسوولیت خود موضوع برجام را مطرح کنند و نباید تصمیماتی اتخاذ کنند که به ضرر بازار باشد.

نظارتی بر بازار نیست
ایزدی تصریح کرد: هر چند نمی‌توان برخی از تخلفات شرکت‌هایی نظیر فولاد مبارکه را هم کتمان کرد که متاسفانه تنها مربوط به این شرکت نمی‌شود و در سایر شرکت‌ها هم وجود دارد و در کنار آن در گزارشاتی که از بانک‌ها می‌آید هم باعث تشنج در جو بازار شده است و وضعیت بازار سرمایه هم هر روز بدتر از روز قبل می‌شود و نظارت‌ها هم بسیار کم شده است در غیر این صورت نباید شاهد اختلاس‌هایی مانند فولاد مبارکه می‌شدیم، ضمن آنکه تلاشی هم نمی‌شود تا این وضعیت بهبود یابد.
این کارشناس بازار سرمایه درخصوص قیمت‌های جهانی و تاثیر آن بر بورس نیز تصریح کرد: تا زمانی که ما به بازارهای جهانی وصل نشویم طبعا قیمت‌های جهانی هم چندان بر بورس ایران تاثیرگذار نیست و به واسطه این تحریم‌ها می‌بایست بسیاری از کالاها را هم با قیمت پایین‌تری بفروشیم و هم با هزینه بالاتری وارد بازار کنیم که روی بورس هم اثرگذار است.
ایزدی تصریح کرد: تا زمانی که بورس ایران به بازارهای جهانی متصل نشود موضوعات مربوط به بازارهای جهانی و تاثیر آن بر بورس ایران چندان درست نیست به عنوان نمونه اگر قیمت کالایی نظیر مس در بازارهای جهانی در حال افزایش است ما نباید انتظار آن را داشته باشیم که این محصول در بازار ایران هم در حال رشد باشد، چراکه ما ارتباطی با دنیا نداریم و بسیاری از افرادی هم که بازارهای خارجی را تحریم می‌کنند دست نگه داشته‌اند تا وضعیت بازار داخلی را ارزیابی کنند و همه به نوعی سردرگم شده‌اند.