برای رونق بخشیدن به بورس

برای رونق بخشیدن به بورس

شاخص کل به کانال 63 هزار واحدی صعود کرد

بورس تهران روز گذشته با یک کانال شکنی دیگر به سطح 63 هزار واحد رسید تا همچنان و برای پنجمین روز متوالی روند صعودی خود را ادامه دهد. انتشار اخبار خوب سیاسی و از آن مهم‌تر زمزمه‌های ارائه بسته ضد رکودی باعث شد بازار از اواخر هفته گذشته روند صعودی به خود گیرد و این روند در هفته جاری نیز با قدرت بیشتری ادامه یابد.

در این میان، برآورد کارشناسان از متغیرهای اثرگذار بر بازار سهام، احتمال بازگشت رکود را کمتر از تداوم رونق نسبی در بورس تهران نشان می‌دهد. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد که در مواقع رونق بازار در دوره‌های قبل، سه عامل بیشترین تاثیر را بر ناپایداری این حرکت صعودی داشته‌اند؛ ریسک سیاسی، رفتار سهامداران درخصوص شناسایی سود سریع و ریزش قیمت‌های جهانی کالاها از پارامترهایی است که طی دوره‌های قبل مانع از پایداری این رونق شده است. در این شرایط، کُند شدن مسیر صعودی بازار سهام در ساعات میانی معاملات روز گذشته، بار دیگر نگرانی از بازگشت فضای رکودی را در میان فعالان تالار شیشه‌ای افزایش داد. با این حال، حذف عواملی چون نگرانی سیاسی و احتمال ریزش شدید قیمت جهانی کالاها و همچنین خوش بینی به وضعیت بنیادی بازار سهام در شرایط کنونی، نوید آن را می‌دهد که چرخش نسبی قیمت‌ها در روز گذشته، به معنای بازگشت رکود به بورس نخواهد بود. به عبارت دقیق‌تر، تغییر مسیر بازار سهام در میانه معاملات روز گذشته، صرفا به علت اصلاح قیمت‌ها پس از یک رشد طولانی (پنج روز متوالی) بوده است.

رفتار شاخص از دیروز تا امروز
بررسی‌های پیشین «دنیای اقتصاد» درخصوص رفتار شاخص در بازه‌های زمانی مختلف بیانگر این است که طی 22 ماه رکود، نماگر بازار سهام دوره‌های رونق کوتاه مدتی را نیز تجربه کرده است؛ به‌طوری که پس از رشدهای مقطعی مجددا وارد فاز رکودی شده و ریزش‌های شدیدتری را تجربه کرده است. در همین زمینه عملکرد بازار در روز یکشنبه و رفتار معامله‌گران در ساعات پایانی این نگرانی را در ذهن فعالان بازار به وجود آورد که بار دیگر این روند صعودی به روند نزولی تبدیل شود. با این وجود به نظر می‌رسد که طی دوره‌های زمانی قبلی، سه عامل به‌عنوان موانع تداوم رشد بازار مشخص شده است. عامل سیاسی (ریسک سیاسی) که برای رونق بخشیدن به بورس عمده آن درخصوص مذاکرات هسته‌ای بود، همواره از عواملی است که تردید و عدم اطمینان سرمایه‌گذاری را حتی در دوران رونق به همراه داشته است. به‌عنوان مثال در مذاکرات 3 آذر 93 در ژنو تمدید مجدد این مذاکرات که در نهایت به دو مرحله‌ای شدن توافق منجر شد فضای ابهام در بازار سهام را ایجاد کرد. همچنین، در مذاکرات لوزان برداشت‌های مختلف از سوی طرفین از تفاهم سیاسی صورت گرفته، شرایط ابهام‌آمیزی را برای آینده توافق هسته‌ای رقم زد تا بورس در فضایی مردد بازهم روند نزولی به خود بگیرد (فروردین امسال)؛ در آخرین مرحله نیز که توافق هسته‌ای در تیر ماه اعلام شد، نگرانی از تصویب برجام در کنگره آمریکا و مجلس کشورمان بار دیگر ریسک‌های سیاسی را برای سهامداران به همراه داشت. حال در دوران فعلی به نظر می‌رسد این ریسک سیاسی به‌طور کامل از بین رفته است و با تصویب برجام در مجلس شورای اسلامی و کنگره آمریکا دیگر مانع سیاسی خاصی در برابر سهامداران وجود ندارد.

دومین عامل موثر ریزش شاخص در این بازه‌های زمانی را می‌توان تغییر در قیمت‌های جهانی دانست. بعد از مذاکرات 3 آذر یکی از سیگنال‌های موثر بر برای رونق بخشیدن به بورس ریزش بازار را می‌توان افت شدید در قیمت‌های جهانی دانست. با این حال به نظر می‌رسد در شرایط کنونی اختلالات سمت عرضه در بازار‌های جهانی، قیمت بسیاری از کالاهای مهم را به کف قیمتی رسانده است و این می‌تواند سیگنال مثبتی در روند بازار سهام ایران باشد. آخرین عاملی که در این بازه‌های زمانی همواره به‌عنوان مانع تداوم رونق بورس مطرح بود؛ شناسایی سریع سود سهام به ویژه از سوی معامله‌گران حقوقی است که نیاز به نقدینگی همواره علت آن بیان شده است. این موضوع و همزمانی دور قبلی مذاکرات (تیر سال جاری) با پایان سال مالی شرکت‌ها باعث تشدید این فعالیت شد و ریزش قابل توجه شاخص را رقم زد. بر همین اساس به نظر می‌رسد بورس تهران در شرایط کنونی دو مانع از سه عامل ضدرونق خود را پشت سر گذاشته و می‌تواند این امیدواری را شدت بخشد که در روزهای آتی عملکرد صعودی ادامه‌دار باشد. همچنین در شرایط کنونی دو پارامتر به‌عنوان خوش‌بینی‌های اقتصادی نیز وجود دارد که می‌تواند مزید بر علت این رشد باشد. عامل اول قیمت خوب سهم‌ها است که به گفته بسیاری از کارشناسان سهام بسیاری از شرکت‌ها به ارزندگی قابل توجهی رسیده‌اند و دومین عامل امیدواری به سیاست‌های اقتصادی دولت در زمینه خروج از رکود و همچنین اجرای عملی برجام است. به‌طور کلی به نظر می‌رسد بورس تهران در این دوره برخلاف دیگر دوره‌ها با پتانسیل قابل توجهی برای رشد و رونق همراه است و می‌تواند نیمه دوم سال متفاوتی را برای سرمایه‌گذاران رقم بزند.

مانع کوچک بر سر راه رونق بازار
در همین زمینه «دنیای اقتصاد» در گفت‌وگو با مازیار فتحی، کارشناس بازار سرمایه به بررسی روند فعلی و چشم‌انداز روزهای آتی بازار سهام پرداخته است. فتحی درخصوص عملکرد این روزهای بازار می‌گوید: تالار شیشه‌ای در ماه‌های گذشته همواره مملو از موج ناامیدی در میان سرمایه‌گذاران بوده است. در این میان خبرهای اقتصادی-سیاسی روزهای گذشته درخصوص اجرای عملی برجام و شروع حرکت ضد رکودی دولت؛روند بازار را با تغییر مواجه کرده و رفتار منطقی این روزها را رقم زده است. وی در ادامه و درخصوص کاهش هیجانات بازار در روز گذشته بیان کرد: کاهش ریسک سیاسی اولین سیگنالی است که این روزها سرمایه‌گذاران را مطمئن به فعالیت در بازار سهام کرده است.

علاوه بر آن روز گذشته مشاهده شد که بسیاری از سهامداران اقدام به شناسایی سود کرده و تا حدودی مانع از ادامه جهش‌های بزرگ شاخص شده‌اند. با توجه به اینکه در چند سال اخیر عدم تامین نقدینگی در بسیاری از شرکت‌ها به ویژه از سوی بازیگران حقوقی همواره به‌عنوان بزرگ‌ترین‌ مشکل مطرح بوده، به نظر می‌رسد این گروه بیشتر به عملیات شناسایی سود سهام و دریافت سود در کوتاه‌ترین زمان پرداخته‌اند.

فتحی درخصوص شائبه رفتار مجدد شاخص همانند دوره‌های قبل و برگشت به حالت نزولی بیان کرد: در دوره‌های پیشین و با دریافت خبرهای سیاسی به خصوص در حوزه مذاکرات هسته‌ای همواره شاهد ناپایداری این صعود بوده‌ایم، اما تفاوت شرایط کنونی نسبت به دوره‌های قبل را می‌توان در نوع رویدادها و اقتصادی بودن خبرهای دریافتی دانست.
صعود این روزهای شاخص بیش از آنکه جنبه سیاسی داشته باشد ریشه اقتصادی و بنیادی دارد، همین امر سبب می‌شود که حرکت بازار سهام و دیگر بازار‌ها با توجیه بیشتری صورت پذیرد.

خوش‌بینی به رویدادهای اقتصادی
وی در ادامه می‌افزاید: بسته انبساطی دولت برطرف‌کننده بسیاری از مشکلات اقتصادی در کوتاه مدت است؛ همچنین بسته فوق می‌تواند بخش قابل توجهی از نقدینگی خارج شده از بازار را برگرداند. برهمین اساس، طی دو روز گذشته نیز شاهد بودیم برای رونق بخشیدن به بورس که حجم نقدینگی تزریق شده به بازار نسبت به هفته‌های قبل افزایش یافته و این احتمال را قوت بخشیده که بازیگران بازار با اطمینان بیشتری به سرمایه‌گذاری پرداخته‌اند. فتحی درخصوص چشم‌انداز بازار در روزهای آتی بیان کرد: همان‌طور که پیش تر نیز گفته شده، سیگنال‌های اقتصادی قوی این روزها در بازار‌ها به‌خصوص بازار سهام موج می‌زند و تداوم همین روند می‌تواند به بهبود در عملکرد بازار منجر شود.

با این وجود به نظر می‌رسد تنها عاملی که می‌تواند در تداوم روند صعودی نوسان ایجاد کند، بحث شناسایی سود سریع سهامداران است. به‌طور کلی و با چشم‌انداز بهبود در بسیاری از صنایع بزرگ به نظر می‌رسد بورس تهران وارد فاز جدیدی از قیمت‌گذاری شده و شرایط خروج از رکود را بعد از گذشت دو سال به‌وجود آورده است.

گامی دیگر به سمت مقصد
در پی بررسی روز‌های قبل «دنیای اقتصاد» مبنی بر صعود شاخص تا سطح 65هزار واحد، بازار سهام روز گذشته با 272واحد افزایش به سطح 63هزار و 71 واحد رسید تا یک کانال شکنی دیگر را در دو روز متوالی به ثبت برساند. بر همین اساس شاخص کل از زیان خارج شد و بازدهی از ابتدای سال برای رونق بخشیدن به بورس خود را به 9/ 0 درصد رساند. بررسی عملکرد بازار در ساعات مختلف نشان می‌دهد که بازار بعد از یک حرکت صعودی نسبتا سریع وارد فاز تعادلی شده و تا انتها این روند را ادامه داده است.
همچنین در بازار روز گذشته نماد «فخاس» با اثر منفی 107واحدی بیشترین تاثیر را بر حرکت شاخص گذاشته و بعد از آن نماد‌های «پارسان»، «جم» و «خودرو» بیشترین اثر مثبت را به جا گذاشتند. همچنین تعداد بالای معاملات نشان از حضور فعال‌تر سهامداران حقیقی در بورس تهران دارد که روز گذشته به بیش از 59‌هزار دفعه رسید.

تصمیمات جدید برای رونق بورس

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار وضعیت فعلی بورس را روان دانست و با بیان اینکه سعی کردیم که صف فروش ایجاد نشود، ارزش روزانه معاملات در بورس و فرابورس را بیش از 100 میلیارد تومان اعلام کرد و به سهامدارانی که نگران نوسانات هستند توصیه کرد که از اوراق تبعی استفاده کنند.

مهر: رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار وضعیت فعلی بورس را روان دانست و با بیان اینکه سعی کردیم که صف فروش ایجاد نشود، ارزش روزانه معاملات در بورس و فرابورس را بیش از 100 میلیارد تومان اعلام کرد و به سهامدارانی که نگران نوسانات هستند توصیه کرد که از اوراق تبعی استفاده کنند.

نشست مشترک رییس سازمان بورس و مدیران عامل بورس تهران و فرابورس با مدیران عامل شرکت های کارگزاری برگزار و وضعیت بازار سرمایه و مسائل مربوط به صنعت کارگزاری مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

دائمی شدن برخی احکام بودجه

علی صالح آبادی رییس سازمان بورس اوراق بهادار گفت: دولت در لایحه ای که به مجلس داده است احکامی را پیشنهاد کرده است که دائمی باشد و هر سال تکرار نمی شوند. در لایحه ای که دولت به مجلس داده است اسمی از نرخ گاز نبرده و همچنین در لایحه دولت نامی از حق پروانه بهره برداری معادن نیست. همچنین در طرح مجلس در خصوص معدن مطلبی که آمده همان است که حقوق دولتی در قانون معادن دیده است و موضوعی به نام حق پروانه بهره برداری در قانون جدید دیده نشده است. همان مواردی که قبلا در قانون معادن بوده و حقوق دولتی که از قدیم الایام پرداخت می کردند همان را پرداخت می کنند.

صالح آبادی در خصوص نرخ تحویلی نفت خام که به پالایشگاه ها داده می شود اظهار داشت: درلایحه دولت 95 درصد فوب خلیج فارس آمده ولی در طرح مجلس که نمایندگان پیشنهاد می دهند 90 درصد فوب خلیج فارس دیده شده است که در صورت تصویب مسئولان ذیربط دولتی با آن موافق هستند. و امیدواریم آن لایحه و این طرح پس از تعطیلات تابستانی و بازگشایی مجلس و به زودی تعیین تکلیف شود.

پیشنهاد برابری نرخ گاز صنعت با خانگی

رییس سازمان بورس به برابری نرخ گاز صنعت و خانوارها اشاره کرد و افزود: پیشنهادی که در طرح مجلس آمده نسبت نرخ گازی که به صنعت داده می شود معادل نرخی است که به خانوارها می دهند و اختیار تعیین آن با دولت است. دولت هر تصمیمی با خانوارها بگیرد روی صنعت هم باید همان تصمیم را بگیرد و نباید نسبت به خانوار ها بیشتر دریافت کند.

وی ادامه داد: یک نظر دیگر وجود دارد که فرمولی شود که نظرات خاصی وجود دارد و قطعا نرخ ثابت به دلیل بلند مدت بودن تعیین نمی شود و نرخ در نمی آید و احتمالا باروشی خاص یا با فرمول تعیین می شود.

وی گفت: در خصوص نرخ خوراک مایع یک سلسله جلساتی را برای رونق بخشیدن به بورس با شرکت های پتروشیمی ذیربط برگزار گردید و ما فقط نقطه نظرات آنها را دریافت کردیم و موضوع به وزیر نفت منعکس شد. وزیر محترم نفت هم یکی از مسئولین حوزه نفت را مسئول کرد که نرخ خوراک مایع را تعدیل کنند. جلساتی را در این زمینه توسط آن مسئولین برگزار و نکات مدنظر بازار سرمایه در مورد نرخ خوراک مایع اطلاع رسانی شده است و مدنظر قرار می گیرد.

رییس سازمان بورس خاطرنشان کرد: در خصوص هزینه های تامین مالی شرکت های کارگزاری امیدواریم به زودی بخشنامه ای ارائه شود که هزینه تامین مالی حل و فصل شود و از هزینه های وام و به خصوص وامی که برای اعتبار به مشتریان دریافت می شود به عنوان هزینه قابل قبول مالیات محسوب گردد.

وی از تدوین آیین نامه ای برای ماده 25 قانون کسب و کار خبر داد و گفت: در آیین نامه ماده 25 قانون فضای کسب و کار در جایی که گاز، برق و یا مخابرات صنعت قطع بشود، دولت موظف است که جبران خسارت کند. قانون آن مصوب اسفند سال 90 مجلس است ولی آیین نامه آن نوشته نشده است. از طرف وزرای اقتصاد پیش قدم شدیم و برای تدوین این آیین نامه کارگروهی تشکیل شده است. به عنوان مثال اگر گاز مجتمع صنعتی در زمستان قطع شد دولت جبران خسارت کند و از محل نرخ گاز تهاتر کند و نیاز به پول دادن هم نیست و امیدواریم آیین نامه آن تا قبل از زمستان در دولت تصویب شود. همچنین انتظار می رود با راه اندازی فاز 12 پارس جنوبی در آینده نزیک مشکل قطع گاز صنایع به خصوص پتروشیمی ها تا حدود زیادی بر طرف شود.

صالح آبادی به کاهش نرخ سود بانکی اشاره کرد و توضیح داد: با مدیران عامل بانک هایی که بورسی و فرابورسی هستند جلسه ای برگزار شد و مشکلات آنها را مطرح می کردیم. صورتجلسه ای از مشکلات همراه با پیشنهاد راه حل تنظیم شد و به وزیرامور اقتصاد و دارایی ارائه شد.

آزاد سازی نرخ پتروشیمی در بورس کالا

وی به آزادسازی نرخ پتروشیمی اشاره کرد و گفت: جلسه ای با حضور وزیران اقتصاد، نفت و صنعت و معدن، رئیس کل بانک مرکزی و مشاور اقتصادی رئیس جمهور به همراه یک تعدادی از فعالان بازار تشکیل شد. یکی از بحث ها آزادسازی نرخ پتروشیمی ها بود که در آن جلسه تصمیم گیری شد. هم اکنون بر اساس بازخوردی که دریافت گردیده آزادسازی نرخ پتروشیمی در بورس کالا اتفاق خوبی محسوب می شود.

سخنگوی سازمان بورس افزود: پیشنهاد ما جداسازی قیمت خوراک از قیمت سوخت بود. با اصلاح مصوبه، سوخت پتروشیمی ها مشابه سوخت صنعت فولاد اعلام شد.

کیفی سازی پالایشگاه ها برای 92 منتفی است

وی موضوع اثرگذار بر صنعت پالایشگاه را بحث محیطی سازی دانست و گفت: موضوع کیفی سازی برای سال 92 با پیشنهاد وزارت اقتصاد و تصویب هیات دولت کلا منتفی شد. البته پیشنهاد بورس و وزارت اقتصاد منتفی شدن 92 و 93 بود که نظر وزارت نفت روی 92 بود که با اجماع تصویب شد و 93 هم دو جلسه برگزار شد که فرمول اولیه اصلاح شد. فرمول دومی را ارایه کردند که قرار شد محاسبات خود را انجام دهند و به پالایشگاه ها دهند تا پالایشگاهها هم اظهار نظر کنند و در یک جلسه مستقلی بحث فرمول نفت خام که پالایشگاه می دهند و فرآورده ای که پالایشگاه می خرند در یک جلسه ای جدا نهایی شود. این موضوع را سازمان به طور جدی پی گیر است تا بحث پالایشگاه ها حل و فصل شود و نماد آنها بازگشایی شود.

پیشنهاد تهاتر بدهی در بسته خروج ار رکود غیر تورمی

صالح آبادی ادامه داد: بسته خروج غیر تورمی از رکود که دولت به مجلس داده است مباحث مفصلی است و یک مورد آن مربوط به تهاتر بدهی است. اگر شرکتی از دولت طلب دارد و و در جایی دیگر مبلغی بدهکار است این موارد تهاتر شود.

مدیریت مقتضی بر فروش اموال مازاد بانک ها

رییس سازمان بورس بر مدیریت فروش اموال بانک ها تاکید کرد و اظهار داشت: در خصوص اموال مازاد بانک ها این اطمینان را می دهیم که حسب شرایط بازار و به صورت عمده، و با هماهنگی با سازمان بورس اقدام به فروش خواهند کرد و خبر خوب این است که بخشی از سهمی که بانک ها دارند سهامی است که بصورت رد دیون به آنها داده شده است. اموال غیر منقول و غیر بورسی که سودآوری چندانی ندارند در اولویت هستند و جای نگرانی برای بازار سرمایه وجود ندارد. در ضمن اینکه ما تجربه خصوصی سازی را داریم و عرضه های خصوصی سازی بازار سرمایه را تقویت کرد.

فعلا سهام عدالت نمی آید

صالح آبادی ورود سهام عدالت به بورس را زمان بر عنوان کرد و افزود: فعلا سهام عدالت نمی آید. برخی از تغییرات و اصلاحات سهام عدالت نیاز به قانون دارد که پروسه ای زمان بر است.

استاندارد 15 اجرایی شود یا نشود

وی استاندارد 15 را یکی از استاندارد های بین المللی عنوان و تصریح کرد: در استاندارد 15 تا مباحث مالیاتی آن حل و فصل نشود لازم الاجرا نیست. همکاران ناشران سازمان موافق به اجرا شدن استاندارد 15 مشروط به حل شدن مباحث مالیاتی هستند و می گویند اثر مثبت دارد به شرط انکه سود ناشی از آن مشمول مالیات نشود و تلاش می کنیم که استاندارد 15 مشمول مالیات نشود.

جذب نقدینگی به بازار با فرهنگ سازی

رییس سازمان بورس جذب نقدینگی را مهم دانست و گفت: در اقتصاد کلان باید نقدینگی را وارد بازار کنیم و کمبود نقدینگی در سایر بازارها هم وجود دارد و کارگزاری ها به عنوان خط مقدم ارتباط با سرمایه گذاران و ارتباط بیشتر با سرمایه گذاران تلاش بیشتری برای جذب نقدینگی داشته باشند زیرا قیمت ها در کف خود قرار دارد و جای ریسکی ندارد.

وی گفت: صنعت کارگزاری با توجه به ارزندگی قیمت سهام بازاریابی کند و اشخاص حقیقی و حقوقی که از بازار نرفته اند و منابع خارج از بازار دارند را ترغیب به حضور در بازار کنند.

سخنگوی بورس بر فرهنگ سازی تاکید کرد و گفت: تبلیغ خرید سهام نمی کنیم و با نگرش آموزش و فرهنگ سازی تیزرهایی را از سیما پخش می کنیم تا بورس در اذهان مردم جای گیرد و آگاهی افراد نسبت به سرمایه گذاری در بورس افزایش یابد.

نوسان جزء ذات بازار است/ کاهش صف های فروش نسبت به سال های گذشته

وی ایجاد صف های فروش در سالهای گذشته را با هم مقایسه کرد و گفت: اگر بخواهم یک مقایسه بین دوران مختلف داشته باشم در سال 84 سهام صف فروش بود هر چند بازارسازی صورت می گرفت. درسال 87 که بحران مالی جهانی اتفاق افتاد و سهام صف فروش شد و سهامدار عمده از هر کد تعداد کمی می خرید و بازارسازی می کرد. مجددا از اردیبهشت 91 تا شهریور 91 افت بورس شروع شد و درسال 91 تلاش کردیم صف فروش مداوم ایجاد نشود که موفق شدیم.

وی بازار را روان دانست و گفت: در این دوره اخیر هم سعی کردیم که صف فروش ایجاد نشود و بازار روان باشد و ارزش روزانه معاملات در بورس و فرابورس بالای 100 میلیارد تومان است که در مقایسه با دوران قبل از رونق که حالت عادی داشتیم متوجه می شویم معاملات خیلی کاهش نداشته است.

استفاده از اوراق تبعی/ راه اندازی صندوق های بازار گردانی

وی به سهامدارانی که نگران نوسانات هستند توصیه کرد از اوراق تبعی استفاده کنند و افزود: بازار گردانی جزو موارد اصولی است که در بازار سرمایه نداریم و به طور جدی دنبال راه اندازی صندوق های بازار گردانی هستیم. انواع و اقسام امتیازات را دادیم و می دهیم تا این صندوق ها راه بیفتند از جمله هم اکنون در مجلس بحث معافیت مالیاتی این صندوق ها در لایحه خروج از رکود دیده شده است و معاملات آنها کلا معاف از مالیات است. کارمزدها را هم کاهش دادیم.

صالح آبادی اضافه کرد: تلاش می کنیم بانک مرکزی و بانک ها منابعی را وارد این صندوق ها کنند. این بانک ها از مقررات بانکی و شمول سرمایه گذاری ها مستثنی شود و با وزارت اقتصاد در این مورد رایزنی شده که موافقند و از بانک مرکزی نیز پی گیری می شود. در خصوص کفایت سرمایه برای صندوق های بازار گردانی اگر پیشنهادی ارسال شود با دید مثبت بررسی می کنیم.

رییس سازمان بورس معتقد است به صندوق های بازار گردانی 3 گروه می توانند کمک کنند: خود شرکت ها و ناشران که سهام خود را بازار گردانی کند، سهامداران عمده و سوم کارگزاران. بر روی سهام بزرگ بازار صندوق بازار گردانی راه اندازی می شود که کارگزاران می توانند کارهای آنها را انجام دهند و معاملگر آن صندوق خود کارگزار باشد.

حذف کارگزار ناظر

سخنگوی بورس خبر از حذف کارگزار ناظر داد و اظهار داشت: سیستم جدید سپرده گذاری، هیبریدی است که در آن کارگزار ناظر حذف می شود و این مورد از اواخر مهر ماه اجرایی می شود. همچنین بحث دامنه نوسان و حجم مبنا فعلا از دستور کار خارج است و در شرایط مناسب بازار انجام می شود. شاخص های جدید مانند شاخص قیمت شاخص وزنی و ماتریسی از شاخص های مختلف طراحی شده است و در شورای بورس مطرح شد و این موارد نیز در شرایط عادی بازار معرفی می شود.

ارتقا نقدشوندگی با صندوق های بازارگردانی

در ادامه این جلسه دکتر حسن قالیباف اصل صندوق های بازار گردانی را حوزه جدید دانست و گفت: صندوق های بازار گردانی ابزرای است که در بازار سرمایه فراهم شده و می تواند به نقد شوندگی سهام کمک شایانی کند. تا کنون هم چند صندوق تشکیل شده است. سازمان و شرکت بورس هم پیگیر تشکیل آن هستند.

صندوق های بازار گردانی حوزه جدیدی است و در دستورالعمل اقداماتی در دستور کار است تا در بازار اجرایی شود تا در کمبود عرضه و تقاضا بتواند به بازار کمک کند.

وی به آتی سهام اشاره کرد و گفت: در مورد آتی سهام، امسال یک آسیب شناسی مجدد را شروع کردیم و جلساتی را تشکیل دادیم. در مورد موضوع دارایی های پایه جدید کار می کنیم تا از جذابیت بیشتری برخوردار باشند.

مدیرعامل بورس تهران ادامه داد: با شرکت های تامین کنند نرم افزار آتی مذاکره کرده ایم تا نرم افزارها را با شرایط بهتری در اختیار کارگزاران قرار دهند. جلساتی نیز با کانون برگزار شده و با خرد جمعی اصلاحاتی انجام دهیم و بازار رونق بگیرد.

تاثیر ناچیز فروش اموال مازاد بانک ها بر بورس

وی اثرات فروش اموال مازاد بانک ها را بر بازار سرمایه ناچیز عنوان کرد و افزود: اثر فروش دارایی بانک ها در بورس در عمل بسیار کمتر از چیزی است که تصور و بیان می شود.

وی ادامه داد: سازمان خصوصی سازی سالهاست در حال فروش سهام است و سهام خود را به هر قیمتی نمی فروشند و به صورت بلوکی و مدیریتی می فروشد. ضمن اینکه باید در شرایط رقابتی اقدام به فروش نمایند.

تسریع در صدور مجوزها

مدیرعامل بورس تهران بر تسریع صدور مجوزها تاکید کرد و گفت: صدور مجوز های نمایندگی ها، دفاتر و شعب در گذشته در هیات مدیره تصمیم گیری می شد. اخیرا به منظور سرعت بخشیدن به این امر مصوبه ای در هیات مدیره تصویب شد و این موضوع جزو اختیارات مدیرعامل بورس قرار گرفت.

معامله سهام بیش از 2 میلیارد در بازار بلوک

مدیرعامل بورس تهران بازار بلوک را یک امکان جدید و خوب دانست و گفت: یک مصوبه ای را در هیات مدیره بورس گذراندیم که تسهیلاتی در مورد بازار بلوک ایجاد شود و امکان خرید سهام به میزان بیش از 2 میلیارد تومان از طریق بازار بلوک فراهم شد.

فروش مازاد اموال بانک ها در بازار سوم فرابورس

در ادامه این جلسه هامونی مدیرعامل فرابورس ایران به فروش مازاد اموال بانک ها در بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: جلساتی را بانک ها در مورد فروش اموال بانک ها برگزار کردیم و امکان فروش اموالی مانند نیروگاه ها و پتروشیمی های غیربورسی و عرضه های بلوکی و بلوک های مدیریتی از طریق بازار سوم فرابورس فراهم شده است.

هامونی ادامه داد: در مورد بازار بین بانکی و شفافیت سودهایی که بین خود جابه جا می کنند پیشنهاد سامانه ارز را ارایه کردیم تا بازار سرمایه به بازار پول و کشف قیمت پول در بازار کمک کند.

مدیرعامل فرابورس طراحی ابزار های جدید را وظیفه دانست و گفت: بازار سرمایه انتظار دارد از طریق ابزار های جدید مانند صندوق زمین و ساختمان و . تامین مالی کند و طراحی ابزار های جدید را وظیفه خود می دانیم تا بتوانیم تامین مالی بهتر و بیشتری داشته باشیم.

راه رهایی بورس از تله رکود/کاهش امیدواری ها به بازگشت رونق بورس

بازار سهام در شرایطی به استقبال پاییز۱۴۰۱ می‌رود که به نظر می‌آید احتمال بازگشت رونق به صحنه معاملات بورس در وضعیت کنونی بیش از انتظارات قبلی، کاهش یافته است. در این میان نیمه دوم سال جاری در حالی آغاز شده است که بخش مهمی از فعالان بازار سهام تحت تاثیر طولانی شدن مذاکرات برجامی و افزایش مداوم نرخ‌های بهره از سوی بانک‌‎های مرکزی اقتصادهای قدرتمند، نسبت به مسیر آتی این بازار بی‌اعتماد شده‌اند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از دنیای اقتصاد؛ بازار سهام در شرایطی به استقبال پاییز۱۴۰۱ می‌رود که به نظر می‌آید احتمال بازگشت رونق به صحنه معاملات بورس در وضعیت کنونی بیش از انتظارات قبلی، کاهش یافته است. در این میان نیمه دوم سال جاری در حالی آغاز شده است که بخش مهمی از فعالان بازار سهام تحت تاثیر طولانی شدن مذاکرات برجامی و افزایش مداوم نرخ‌های بهره از سوی بانک‌‎های مرکزی اقتصادهای قدرتمند، نسبت به مسیر آتی این بازار بی‌اعتماد شده‌اند. بدبینی و تشدید آن با تداوم بلاتکلیفی‌های سیاسی و افزایش احتمال کاهش تقاضای کل در اقتصاد جهانی سبب شده است بازاری که نماگر اصلی آن در دو ماه ابتدایی سال ۴/ ۱۷درصد بازدهی کسب کرده بود، حالا بازدهی منفی را به فصل برگ‌ریزان ببرد. از این رو کارشناسان بازار سهام نیز نظر چندان مثبتی نسبت به آینده ندارند. نظرسنجی حکایت از این واقعیت دارد که از میان ۱۶کارشناس تنها یک نفر به عملکرد نیمسال دوم بورس خوش‌بین است.

بازار سهام در آخرین هفته تابستان نیز فضای سردی داشت. طی این هفته ۴/ ۲درصد دیگر از ارتفاع شاخص‌کل کاسته شد. به این ترتیب، بازدهی متوسط سرمایه‌گذاری در بورس تهران برای نخستین‌بار از ابتدای سال ‌وارد محدوده منفی شد. ارزش معاملات روزانه نیز با غلتیدن به سطح کمتر از سه‌هزارمیلیارد ‌تومان، نشانه‌ای از علاقه‌مندی متقاضیان به خرید سهام ندارد.

در حوزه عوامل موثر بر وضعیت کلان بازار نیز نوعی بی‌تحرکی مشاهده می‌شود. در حیطه نرخ‌های جهانی، پس از افت‌های سنگین ‌ماه‌های اخیر شرایط موقتا به ثبات رسیده است. در مذاکرات مربوط به رفع تحریم‌ها نیز به‌جز برخی شایعات پراکنده درخصوص دیدارهای نیویورک، پیشرفت خاصی مشاهده نشده و به‌نظر می‌رسد کماکان تحولات جدی در این بخش به بعد از برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا موکول شده باشد.

در بخش سیاست‌های پولی داخلی نیز به‌رغم تداوم رشد نقدینگی در سطوح بالای تاریخی، نرخ‌های سود موسوم به بدون‌ریسک ثابت بوده و دسترسی به نرخ سود سالانه موثر ۲۲ تا ۲۳‌درصدی برای سرمایه‌گذاران در قالب سپرده‌ها و صندوق‌های با درآمد ثابت میسر است. نرخ دلار در سامانه نیما هم به‌رغم عبور از مرز ۲۷‌هزار تومانی، با شتاب حلزونی به سمت نرخ توافقی در حال حرکت است. به این ترتیب، تلفیق رکود سنگین حاکم بر فضای معاملات بورس باثبات نسبی عوامل بنیادی، خروج از وضعیت فعلی در کوتاه‌مدت را با دشواری مواجه کرده است.

معادله رکود بورس چگونه پایان می‌یابد؟

همان‌طور که پیشتر ذکر شد، در موقعیت فعلی به‌نظر می‌رسد عوامل محرک رونق بازار سهام دچار نوعی رکود و کم‌واکنشی هستند. در این شرایط به‌رغم مناسب‌بودن سطوح ارزش‌گذاری اکثر سهام، سوال اکثر سهامداران این است که چه عاملی در و چه زمانی می‌تواند معادله رکود کنونی را برهم بزند؟ در این‌خصوص نگاهی به الگوهای تاریخی دوره‌های مشابه می‌تواند راهگشا باشد.

واقعیت این است که به‌طور سنتی، رونق‌های بورس تهران انفجاری و دارای عمر کوتاه و رکودها به‌صورت فرسایشی و طولانی‌مدت محقق شده‌اند. در فاز نخست دوره‌های رکود هم معمولا چند نمونه رونق‌های موقت (موسوم بهBear Market Rally) به‌صورت ادواری مشاهده می‌شود که هیچ‌گاه قدرت تبدیل به رونق پایدار را ندارد، با این حال هرچه به پایان سیکل رکود نزدیک می‌شویم، امید فعالان بازارها بیشتر تضعیف شده و حتی همان بارقه‌های رونق موقت نیز از میان می‌رود.

آخرین نمونه این وضعیت در پاییز سال‌۹۴ قابل‌مشاهده بود که با تداوم رکود فرسایشی بعد از دوسال، بازار هیچ‌گونه واکنش مثبتی به وقایع پیرامونی از جمله کاهش نرخ سود بانکی نشان نمی‌دهد، بنابراین آنچه به‌عنوان ویژگی آخرین فاز رکود در بورس تهران قابل‌اشاره است؛ عبارت از کم‌واکنشی سرمایه‌گذاران به متغیرهای محیطی توام با تداوم افت قیمت‌ها به‌رغم ارزندگی سهام است.

در همین راستا، در ‌ماه‌های پایانی رکود، در حالی‌که طاقت سهامداران صبور هم طاق شده و یک نوع ناامیدی مطلق بر فضا حاکم شده، افت قیمت‌ها ادامه می‌یابد، اما آنچه در نهایت می‌تواند به معادله رکود خاتمه دهد چیست؟ پاسخ در «گذشت زمان» خلاصه می‌شود. به‌عبارت دیگر، به دلیل تداوم خلق نقدینگی با شتاب بیش از ۳۰‌درصد در سال ‌و نیز رشد مستمر ارزش تولید ناخالص داخلی در ایران به دلیل تورم، در نهایت دوره‌های فرسایشی بورس تهران به شرایطی می‌انجامد که ارزش کل بازار در مقایسه با سایر متغیرهای کلان شامل ابعاد نقدینگی و اقتصاد به‌طور نامتناسبی کوچک می‌شود. در این فضا، آنچه تغییر نهایی معادله رکود را کلید می‌زند، یکی از همان بهانه‌هایی است که تا پیشتر نسبت به آن بی‌تفاوت مانده برای رونق بخشیدن به بورس بود.

در شرایط کنونی بورس تهران به لحاظ نسبت‌های ارزش بازار به نقدینگی و تولیدناخالص‌داخلی در محدوده کمی بالاتر از میانگین‌های تاریخی قرار دارد؛ از این‌منظر با عنایت به تداوم فعالیت موتور نقدینگی و تورم، با فرض امتداد رکود بورس، ارزش بازار در اوایل سال‌آینده به‌جایی می‌رسد که به لحاظ تاریخی در نقاط جذاب خود قرار می‌گیرد.

سیگنال انبساط از سیاست پولی

با وجودی که شهود کلی سرمایه‌گذاران از وضعیت سیاست پولی به سمت انقباض متمایل است، بررسی آمار رسمی رشد پایه پولی و نقدینگی حکایت متفاوتی دارد. بر همین اساس، حجم پایه پولی و نقدینگی بر پایه گزارش‌های مردادماه بانک مرکزی به ترتیب معادل ۳ و ۹/ ۲‌درصد منبسط شده که بالاتر از میانگین ۱۲‌ماه گذشته است. تداوم این وضعیت به‌معنای پایداری رشد دو متغیر مزبور در محدوده بیش از ۳۵‌درصد سالانه است که بازهم از متوسط بلندمدت تاریخی حدود ۱۰‌درصد بالاتر است؛ این در حالی است که این تصور وجود داشت که با عنایت به نرخ‌های بالای فروش نفت، افزایش حجم صادرات این محصول و نیز اخبار مربوط به رشد قابل‌توجه درآمدهای مالیاتی، از شتاب رشد پایه‌پولی و نقدینگی به نحوه معناداری کاسته شود. جمع‌بندی تحولات مزبور برای بازارهای دارایی از جمله سهام به‌معنای تداوم روند نسبتا پرشتاب نیروهای تقویت‌کننده قیمت‌ها در میان‌مدت است.

آخرین گام انقباضی فدرال رزرو؟

سرانجام انتظارها به پایان رسید ‌و بانک مرکزی آمریکا برای سومین‌بار متوالی نرخ بهره پایه بین‌بانکی دلار را ۷۵/ ۰درصد دیگر رشد داد تا تهاجمی‌ترین سیاست انقباضی تاریخ این نهاد مالی از زمان معرفی ابزار مزبور در سه دهه پیش پیگیری شود. سیاست افزایش جسورانه نرخ بهره دلار در واکنش به تورم سالانه بیش از ۸‌درصدی در دستور کار قرار گرفته که آن‌هم در نوع خود در چهار دهه اخیر بی‌سابقه است. مطالعه تاریخی نشان می‌دهد که آخرین‌باری که اقتصاد آمریکا با انقباض پولی در ابعاد مشابهی روبه‌رو شد به اوایل دهه ۸۰ میلادی بازمی‌گردد که در آن زمان هم رئیس وقت فدرال‌رزرو با سیاستی مشابه، موفق به مهار نسبتا سریع تورم شد، با این‌حال آنچه شرایط امروز را متفاوت می‌کند عبارت است از حجم بیش از دو برابری ابعاد بدهی در اقتصاد آمریکا نسبت به تولید ناخالص داخلی (معادل ۳۷۰‌درصد) است که فشار فزاینده‌ای بر بدهکاران در شرایط افزایش ناگهانی بهره وارد می‌سازد.

از سوی دیگر، سیکل افزایش بهره اخیر چون ظرف ۱۸‌ماه و از سطح تقریبا صفردرصد آغاز شده، تبعات متفاوتی از دهه ۸۰ میلادی دارد که افزایش بهره با شتاب مشابهی از کف ۵‌درصدی آغاز شد. علاوه‌بر این، بررسی‌ها نشان می‌دهد که مدت زمان متوسط سررسید ‌کل بدهی‌ها در اقتصاد آمریکا نسبت به دهه ۸۰ میلادی کوتاه‌تر شده و به کمتر از ۵ سال ‌رسیده است. همه اینها موجب می‌شود تا اقتصاد در مواجهه با انقباض شدید پولی از آسیب‌پذیری به مراتب بیشتری برخوردار باشد.

با وجود آنکه منحنی‌های پیش‌بینی در بازار بر امکان یک افزایش بهره ۷۵/ ۰درصدی دیگر در دوماه بعد دلالت دارند، گروه اندکی از اقتصاددانان پیش‌بینی می‌کنند که نه‌تنها افزایش بهره اخیر آخرین گام انقباضی در سیکل‌جاری بود، بلکه فدرال‌رزرو به‌زودی مجبور خواهد شد تا جهت مقابله با پیامدهای رکودی افزایش شدید بهره در فضای بدهی‌های سنگین، فرمان را چرخانده و شروع به انبساط پولی کند! با عنایت به آشکارشدن آثار سیاست‌های پولی این نهاد مالی با ۸ تا ۱۲‌ماه اخیر بر اساس الگوی تاریخی، این احتمال وجود دارد که به‌زودی بازار دارایی‌های ریسک‌پذیر از جمله سهام جهانی و موادخام تحت موج فشار مضاعف از منظر پیامد سیاست‌های فدرال‌رزرو قرار گیرد؛ وضعیتی که برای بورس برای رونق بخشیدن به بورس تهران از منظر وابستگی درآمد بخش مهمی از شرکت‌های بزرگ به صادرات کامودیتی چشم‌انداز مثبتی در کوتاه‌مدت تصویر نمی‌کند.

تشکیل کمیته «ثبات بازار» به منظور رونق بورس

کمیته ای تحت عنوان کمیته ثبات بازار سرمایه با رویکردهای فرابخشی و میان بخشی دستگاه‌ها برای حمایت از بورس تشکیل می شود.

به گزارشافکارنیوز،جلسه بررسی راهکارهای ثبات بلند مدت در بازار بورس و رونق بازار سرمایه ظهر امروز به ریاست معاون اول رییس جمهور برگزار و قرار شد کمیته ای تحت عنوان کمیته ثبات بازار، تشکیل و با رویکردهای فرابخشی و میان بخشی دستگاهها، تصمیمات لازم را اتخاذ نماید.

اسحاق جهانگیری در این جلسه حمایت از بازار سرمایه و بخش خصوصی را از اصلی‌ترین سیاست های دولت تدبیر و امید عنوان کرد و از حاضرین در جلسه خواست از همه توان و ظرفیت‌های موجود برای توسعه بازار سرمایه استفاده کنند.

در این نشست که با حضور وزرای نفت، امور اقتصادی و دارایی، رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، دکتر نیلی مشاور اقتصادی رییس جمهور و نمایندگان وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و تعاون، کار و رفاه اجتماعی تشکیل شد، راهکارهای رونق بخشیدن به بازار سرمایه مورد بررسی قرار گرفت و پیشنهاداتی برای این منظور مطرح شد.

این گزارش می افزاید: محمد فطانت در این جلسه ضمن ارائه گزارش جامعی از وضعیت کنونی بازار سرمایه، برنامه تفصیلی به منظور خروج از شرایط رکودی حاکم بر بازار ارائه و با اشاره به نقش کلیدی بازار سرمایه در تحقق اقتصاد مقاومتی، بر ضرورت اتخاذ راهکارهای عملیاتی به منظور بهبود شرایط بازار تاکید شد.

سخنگوی سازمان بورس افزود: موضوعی که در جلسه امروز، اتفاق نظر درخصوص آن وجود داشت، این موضوع بود که بهبود شرایط بازار به عنوان هدف اصلی تشکیل جلسه، مستلزم همراهی و هماهنگی حداکثری میان دستگاه ها و نهادهای مختلف بوده و ضروری است تصمیمات دستگاه ها و وزارتخانه های مربوطه، بصورت هماهنگ و با مدنظر داشتن آثار این تصمیمات بر بازار سرمایه و صنایع مختلف اتخاذ شود، از این رو مقرر گردید کمیته ثبات مالی با هدف ایجاد هم افزایی در تصمیم گیری های مرتبط با بازار سرمایه و با حضور مسئولان دستگاههای ذیربط تشکیل شود.

رئیس سازمان بورس اوراق بهادار با قدردانی صمیمانه از اهتمام معاون اول رئیس جمهور برای بهبود وضعیت بازار سرمایه و نیز تشکر از همراهی و اراده جدی وزرای اقتصادی دولت، به ویژه وزرای نفت و صنعت برای رسیدگی به دغدغه های فعالان بازار سرمایه و رویکرد مثبت ایشان در جلسه صبح امروز، ابراز امیدواری کرد با حمایت دولت و دستگاه های ذیربط، راهکارهای عملیاتی برای حل مسائل و دغدغه های موجود در بازار اتخاذ شود.

فطانت فرد در پایان خاطرنشان کرد: در جلسه امروز، قرار شد در هفته آینده و به منظور تصمیم گیری در خصوص راهکارهای اجرایی بهبود بازار سرمایه، نشستی با حضور معاونین وزارتخانه های ذیربط و با محوریت معاون هماهنگی معاون اول رئیس جمهور، در محل سازمان بورس تشکیل شود که تصمیمات این نشست، حسب موضوع اطلاع رسانی خواهد شد.

برای رونق بخشیدن به بورس

رئیس هیئت مدیره بورس کالای ایران:

تاخیر در تحویل خودرو به خریداران بورس کالا، جریمه خودروساز را در پی دارد

عصر خودرو- امیر حمزه مالمیر گفت: در عرضه خودرو از طریق بورس کالا، خودروساز متعهد به تحویل خودرو در زمان مقرر است و به دلیل انجام معاملات براساس قوانین بورس و شفافیت معاملات، هر گونه تاخیری با پرداخت جریمه به خریداران جبران می‌شود تا علاوه بر سلامت معاملات، خریداران نیز با اطمینان خاطر اقدام به خرید از بورس کالا کنند.

به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو» به نقل از سنا؛ امیر حمزه مالمیر، رئیس هیئت مدیره بورس کالای ایران در مورد مزیت‌های خرید خودرو از بورس کالا اظهار داشت: با عرضه خودرو در بورس کالا، رانت قیمتی که به دلیل وجود دو نرخ دستوری و آزاد در بازار ایجاد شده بود، از بین می‌رود و عرضه چند محصول خودروسازان در بورس و رفتار قیمتی بازار نیز همین اتفاق را نشان می‌دهد.

وی افزود: عرضه خودرو در بورس کالا یک نقطه‌ی عطف در حوزه شفافیت معاملاتی است که منافع آن هم به مصرف‌کننده نهایی و هم به خودروساز می‌رسد و از طرفی، دولت نیز مالیات بر ارزش افزوده را مناسب‌تر اخذ می‌کند.

مالمیر افزود: مادامی‌ که قیمت فروش خودرو از سوی تولیدکننده با قیمت بازار فاصله داشته باشد، رانت وجود خواهد داشت و واسطه‌گرها از هر راهی از جمله اجاره‌ی کد ملی برای دریافت این رانت اقدام خواهند کرد، حال آن‌که با شفافیت معاملات در بورس و از طریق حراج، قیمت منصفانه کشف خواهد شد و تفاوت قیمت دستوری و بازار آزاد به خودروساز و سهامداران آن خواهد رسید.

مدیرعامل سبدگردان سرآمد بازار یکی از مزیت‌های عرضه خودرو در بورس کالا را الزام خودروساز به عمل دقیق به تعهداتش دانست و گفت: در عرضه خودرو از طریق بورس کالا، خودروساز متعهد به تحویل خودرو در زمان مقرر است و به دلیل انجام معاملات براساس قوانین بورس و شفافیت معاملات، هر گونه تاخیری با پرداخت جریمه به خریداران جبران می شود تا علاوه بر سلامت معاملات، خریداران نیز با اطمینان خاطر اقدام به خرید از بورس کالا کنند.

به گفته این فعال بازار سرمایه، وقتی مصرف‌کننده بتواند با دریافت کد معاملاتی و مشارکت در حراج از طریق بورس و به شیوه‌ای کاملا شفاف به خرید خودرو اقدام کند به دلیل نبود رانت در این معاملات، واسطه‌ها از روند معاملات حذف می‌شود و به همین دلیل می‌توان به کاهش تدریجی قیمت‌ها امیدوار بود که عرضه‌های انجام‌شده و رفتار قیمتی بازار تاکنون بر این موضوع صحه گذاشته است.

رئیس هیئت مدیره بورس کالای ایران در پایان گفت: عمق بخشیدن به معاملات خودرو در بورس کالا از جمله فرهنگ‌سازی و آموزش در پهنه‌ی جغرافیایی ایران و امکان استفاده عموم مردم برای ارسال سفارشات خرید از طریق شعب بانکی علاوه بر شعب کارگزاری و از طرفی عرضه خودرو به میزان کافی و به صورت منظم و مداوم از طریق خودروسازان و تعریف ابزارهای جدید از جمله گواهی سپرده در بلندمدت‌، می‌تواند علاوه بر تعادل بخشی به بازار، چهره صنعت خودرو و تولید در این بخش را دگرگون کند.

برای آگاهی از تازه های جهان خودرو، جدیدترین قیمت ها و بازار خودرو ایران اینستاگرام خودرو امروز را دنبال کنید