تفاوت اوراق قرضه با سهام

اوراق مشارکت چیست و نحوه خرید و فروش آن در بازار سرمایه ایران

اوراق مشارکت ، اوراقی است که دولت، پس از انقلاب اسلامی به منظور تامین منابع مالی اقدام به انتشار آنها نمود. قوانین مربوط به انتشار این اوراق در مهر ماه سال 1376 توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و در شهریور ماه سال 1377 به پیشنهاد امور اقتصادی و دارایی به اجرا درآمد. این اوراق به منظور کنترل بازار پول و تامین منابع مالی پروژه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

اوراق مشارکت چیست؟

اوراق مشارکت ، به اوراقی گفته می‌شود که براساس قانون به صورت بانام و بی‌نام منتشر می‌شوند. این اوراق در زمان مشخص و به قیمت اسمی در اختیار خریداران قرار می‌گیرند. خریداران این اوراق با توجه به قیمت و زمان مورد نظر اقدام به خرید آنها می‌نمایند. به عبارت دیگر، این اوراق نوعی بدهی است که ناشر با انتشار آنها متعهد می‌شود، براساس زمان تعیین شده، وجه مشخصی را به عنوان سود اوراق به خریدار پرداخت نماید. خرید و فروش اوراق مشارکت به صورت مستقیم یا توسط سازمان بورس اوراق بهادار انجام می‌شود.

شرکتهای مجاز به انتشار اوراق مشارکت

برخی شرکتها به منظور تأمین منابع مالی، تولید، توسعه طرح‌های خدماتی و ساختمانی، تامین مواد اولیه و… اقدام به انتشار اوراق مشارکت می‌نمایند. شرکتهای دولتی، شهرداریها، مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی، شرکتهای وابسته به دستگاههای ذکر شده، شرکتهای سهامی عام و خاص و شرکتهای تعاونی از جمله شرکتهای مجاز به انتشار این اوراق می‌باشند.

انتشار این اوراق به این صورت است که شرکتها پروژه‌ای را ارائه می‌دهند؛ با ارزیابی این پروژه، مجوز انتشار اوراق، مطابق با قانون صادر می‌شود. شرکتهای منتشر کننده این اوراق، معمولاً میزان سوددهی را 3% تا 5% بیشتر از سود بانکی در نظر می‌گیرند. این کار، اشتیاق سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی برای سرمایه‌گذاری در خرید اوراق مشارکت را افزایش می‌دهد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سایر اوراق به مقاله اوراق تسهیلات مسکن مراجعه کنید.

مهمترین عامل خرید اوراق مشارکت

مهمترین ویژگیهای این اوراق نسبت به سایر اوراق بهادار، تضمین در پرداخت سود می‌باشد. به عبارت دیگر، سرمایه‌گذاران این اوراق اطمینان دارند که در بازه زمانی تعیین شده، سود مشخصی به عنوان سود علی‌الحساب دریافت می‌کنند. این سود تضمینی را شرکتها تقبل نمی‌کنند؛ در نتیجه، تضمین این سود توسط بانکها و مؤسسات مالی و دولتی انجام می‌شود. با توجه به این شرایط، سرمایه‌گذاران از دریافت سود خود اطمینان کافی دارند. این امر سبب ترغیب سرمایه‌گذاران نسبت به خرید این اوراق می‌شود.

انواع اوراق مشارکت

اوراق منتشر شده در ایران به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند:

• اوراق مشارکت بانک مرکزی
• اوراق مشارکت وزارتخانه‌ها و شرکت‌های دولتی
• اوراق مشارکت شرکت‌های پذیرفته شده بورسی و غیربورسی

۱-اوراق مشارکت بانک مرکزی

این اوراق به منظور اجرای سیاستهای اقتصادی دولت، توسط بانک مرکزی منتشر می‌شوند؛ همچنین در سازمان بورس اوراق بهادار قابل معامله بوده و توسط بانکهای عامل، قابل بازخرید می‌باشند.

۲-اوراق مشارکت وزارتخانه ‌ها و شرکت‌ های دولتی

این اوراق به منظور تأمین منابع مالی پروژه‌های عمرانی، توسط وزارتخانه‌ها و شرکتهای دولتی انتشار می‌یابند؛ این اوراق در سازمان بورس اوراق بهادار قابل معامله نبوده و توسط بانکهای عامل، قابل بازخرید می‌باشند.

۳-اوراق مشارکت شرکت‌ های پذیرفته شده بورسی و غیر بورسی

این اوراق به منظور تأمین منابع مالی، توسط شرکتهای پذیرفته شده در سازمان بورس اوراق بهادار منتشر شده و قابل معامله می‌باشند. این اوراق انواع مختلفی دارد، در ادامه به توضیح هر یک از آنها می‌پردازیم:

به کسر

سرمایه‌گذاری در این اوراق به صورت کوتاه مدت می‌باشد. سود این اوراق از تفاوت قیمت خریداری شده و قیمت زمان سررسید، به دست می‌آید.

با نام و بی نام بودن اوراق مشارکت

بی نام و بانام بودن این اوراق در اطلاعیه انتشار پیدا می‌کند. اوراق بانام تنها به نام خریدار بوده و در صورت گم شدن برگه، امکان خرید و فروش مجدد آن وجود ندارد؛ در صورتی که اوراق بی نام، همانند چک حامل می‌باشند؛ در نتیجه، نسبت به نگهداری آنها باید دقت کافی داشت.

قابل تبدیل بودن به سهام

اوراقی است که در زمان سررسید و یا افزایش سرمایه به سهم تبدیل می‌شوند. البته تصمیم‌گیری در مورد تبدیل اوراق به سهام در مجمع فوق‌العاده صاحبان سهام تأیید شده و توسط ناشر انتشار می‌یابند.

قابل تعویض بودن با سهام

با سررسید زمان این اوراق، به جای پرداخت مبلغ اصلی، این اوراق با سهام سایر شرکتهای پذیرفته شده در سازمان بورس اوراق بهادار معاوضه می‌شوند. این اوراق، توسط شرکتهای سهامی عام منتشر می‌شوند.

تفاوتهای اوراق‌ قرضه و اوراق ‌مشارکت

با توجه به شباهتهای فراوانی که میان اوراق مشارکت و اوراق قرضه وجود دارد، تفاوتهایی نیز با یکدیگر دارند که به شرح زیر می‌باشند:

• اوراق مشارکت به منظور تأمین منابع مالی طرح‌ها انتشار می‌یابند، در حالی که اوراق قرضه به صورت وام بوده و در خرید آنها الزامی به تامین منابع مالی نمی‌باشد.
• در اوراق مشارکت ، سودی با تفاوت اوراق قرضه با سهام عنوان علی‌الحساب در پایان سررسید پرداخت می‌شود، در حالی که در اوراق قرضه چنین سودی وجود ندارد.
• ناشر اوراق مشارکت ، لازم است عملکرد اجرایی خود را در دوره مشخص بیان کند، در حالی که این کار برای ناشران اوراق قرضه الزامی نمی‌باشد.
• اوراق مشارکت تنها با مبلغ اسمی قابل انتشار است، در حالی که اوراق قرضه به کسر یا صرف نیز منتشر می‌شوند.
• پرداخت سود تضمینی اوراق مشارکت ، بر عهده دولت و یا ضامن آن می‌باشد، در حالی که در اوراق قرضه بر عهده خود شرکت می‌باشد.

نحوه خرید اوراق مشارکت

براساس دستورالعمل‌ها، لازم است ناشران، بانکی را به عنوان بانک اصلی معرفی کنند. پس از انجام این کار، سرمایه‌گذاران برای خرید به بانک مورد نظر مراجعه کرده و خرید خود را انجام می‌دهند. همچنین واریز سود دوره‌ای و دریافت اصل وجه در پایان زمان سررسید، توسط بانک مربوطه انجام می‌شود. بنابر دستورالعمل‌های سازمان بورس اوراق بهادار، خریداران ملزم به دریافت کد سهامداری می‌باشند. قیمت اسمی این اوراق یک میلیون ریال می‌باشد. هر سرمایه‌گذار باید حداقل ۱۰ برگه (۱۰ میلیون ریال) خریداری کرده تا این اوراق به آنها تعلق گیرد.

این اوراق به دو صورت قابل معامله می‌باشند. زمانی که این اوراق، توسط دولت انتشار می‌یابند، سرمایه‌گذاران برای خرید و فروش آنها به بانک مراجعه می‌کنند؛ در تفاوت اوراق قرضه با سهام صورتی که در برگه، عنوان بازخرید ذکر نشود، این اوراق قابل فروش نخواهند بود. زمانی که این اوراق، توسط سازمان بورس عرضه شود، خریداران می‌توانند از طریق حساب آنلاین معاملاتی و یا سفارش اینترنتی اقدام به خرید و فروش نمایند.

نرخ سود اسمی سود، علی‌الحساب و سود قطعی

اوراق مشارکت از نظر پرداخت سود به دو دسته تقسیم می‌شوند:
– اوراق بدون پرداخت سود
– اوراق با پرداخت سود دوره‌ای
در صورتی که این اوراق را در روزهای نخست خریداری کنید، نرخ سود دریافتی، سود اسمی خواهد بود. اگر خرید با توجه به قیمت عرضه و تقاضا انجام شود و اوراق تا زمان سررسید نگهداری شود، نرخ سود دریافتی، سود سررسید (ATM) می‌باشد.

سود تضمینی به صورت علی‌الحساب به سرمایه‌گذاران پرداخت می‌شود؛ به این صورت که در پایان پروژه و در زمان سررسید، ناشر وظیفه دارد سود پروژه را محاسبه نماید. در صورتی که سود پروژه بیشتر از سود علی‌الحساب باشد، مابه‌التفاوت آن به خریدار پرداخت می‌شود. همچنین اگر سود پروژه کمتر از سود علی‌الحساب باشد، پرداخت خسارت و زیان بر عهده ضامن اوراق مشارکت می‌باشد. این اوراق هم در بازار بورس و هم در بازار فرابورس انتشار می‌یابند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه به سایت فرابورس به نشانی www.ifb.ir مراجعه نمایید.

کارمزد و مالیات خرید و فروش اوراق مشارکت

طبق ماده ۷ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت ، میزان مالیات تعلق گرفته به سود و مبلغ پرداختی این اوراق 5% می‌باشد. میزان کارمزد خرید ۰٫۰۰۰۷۲۶ و میزان کارمزد فروش ۰٫۰۰۰۷۷۴ و در مجموع، میزان کارمزد خرید و فروش ۰/۰۰۱۵ می‌باشد. افرادی که مشمول پرداخت مالیات می‌شوند،لازم است حداکثر به مدت ۱۰ روز پس از گذشت تاریخ پرداخت، نسبت به واریز اقدام نمایند. این واریزی به حسابی که توسط خزانه‌داری کل تفاوت اوراق قرضه با سهام تعیین شده است، انجام و سی روز پس از تاریخ واریز به سازمان مالیات ارائه می‌شود. طبق مقررات، در عرضه اولیه اوراق مشارکت ، ناشر پذیرفته شده، کارمزد خرید و فروش را متقبل می‌شود.

جدولهای زیر کارمزد خرید و فروش در بازارهای مختلف را نشان می‌دهد:

شرکت بورس اوراق بهادار

نوع معامله	صکوک اجاره	اوراق مشارکت
خرید	۰٫۰۰۰۷۲۶	۰٫۰۰۰۷۲۶
فروش	۰٫۰۰۰۷۷۴	۰٫۰۰۰۷۷۴
مجموع	۰٫۰۰۱۵	۰٫۰۰۱۵

شرکت بازارگردانی و فرابورس ایران

نوع معامله	اوراق مشارکت ، صکوک اجاره، اوراق خزانه اسلامی
خرید	۰٫۰۰۰۷۲۶
فروش	۰٫۰۰۰۷۷۴
مجموع	۰٫۰۰۱۵

نوع معامله	انواع صکوک، اوراق مشارکت و گواهی سپرده در معاملات بازارگردان
خرید	۰٫۰۰۰۷۴۴۴
فروش	۰٫۰۰۰۱۱۱۳

ویژگی‌ های اوراق مشارکت

• این اوراق از طریق شعب بانکهای معرفی شده و یا از طریق کارگزاران بورس اوراق بهادار، قابل خرید و فروش می‌باشند.
• هر برگه از اوراق دارای قیمت اسمی ۱/۰۰۰/۰۰۰ ریال می‌باشد.
• هر برگه نشان دهنده میزان مشارکت خریدار در طرح سرمایه‌گذاری می‌باشد.
• سه روز پیش از زمان سررسید اوراق، نماد آن برای پرداخت سود متوقف و یک روز پس از پرداخت سود، این نماد بازگشایی می‌شود.
• سود تعلق گرفته به خریدار، توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی به حساب بانکی مربوطه واریز می‌شود.
• بازارگردان وظیفه دارد تمام سفارشات فروش را به مبلغ اسمی در هر روز خریداری کند؛ در نتیجه، این اوراق از نقدشوندگی بالایی برخوردار می‌باشند.
• در صورتی که اوراق را زودتر از سه روز به فروش برسانید، کارمزد آن از سود حاصله کم شده و در نتیجه، بازده منفی خواهیم داشت.
• این اوراق به عنوان وثیقه میان طرفین معامله در قراردادهای مربوط به وزارتخانه‌ها، موسسات و شرکتهای دولتی، شهرداریها و سایر دستگاههای اجرایی پذیرفته می‌شود.

اوراق مشارکت بخریم یا سهام؟

اوراق مشارکت برای افرادی که ریسک‌پذیری کمی دارند و مایل به کسب سود ثابت در سه ماه، شش ماه و یا یکسال هستند، مناسب می‌باشد؛ در صورتی که خرید سهم برای افراد ریسک‌پذیر و آشنا با نوسانات بازار بورس، مناسب می‌باشد. تفاوت اوراق و سهام شامل موارد زیر می‌باشد:

• خرید اوراق با زمان و سود تضمینی مشخصی همراه است، در حالی که سود سهام از طریق افزایش سرمایه و یا سود سالانه تأمین می‌شود.
• این اوراق تا زمان مشخصی معتبر بوده، در حالی که سهام زمان محدودی ندارد.
• حداقل میزان سرمایه گذاری در اوراق مشارکت ، یک میلیون تومان و در سهام پانصد میلیون تومان می‌باشد.
• این اوراق نیاز به صرف وقت و تحلیل برای کسب سود ندارند، در حالی که سهام نیازمند صرف وقت، تحلیل و پیگیری بازار می‌باشد.
• اوراق مشارکت ، دارای سود با ریسک کم و همچنین تضمین بازگشت سود می‌باشند، در حالی که سهام دارای ریسک و پتانسیل سود بالا و بدون تضمین بازگشت پول می‌باشد.

حال با توجه به مزیت‌ها و ویژگی‌هایی که در خصوص سهام و اوراق مشارکت بیان شد، لازم است افراد شخصاً نسبت به خرید سهام یا اوراق تصمیم‌گیری نمایند.

نتیجه‌ گیری

با توجه به مطالب گفته شده، خرید اوراق مشارکت ، نوعی سرمایه‌گذاری با سود و ریسک پذیری بسیار پایین و در واقع، نوعی سرمایه‌گذاری ایمن می‌باشد. سود حاصل از این اوراق نسبت به بانکها مناسب‌تر و همچنین، پرداخت سود آنها تضمین شده می‌باشد؛ زیرا در صورت زیان، سود علی‌الحساب از طرف دولت و یا ضامن اوراق، پرداخت خواهد شد. از دیدگاه شرکتها خرید اوراق بهترین روش برای تامین منابع مالی پروژه‌ها می‌باشد. از این اوراق به عنوان وامی بلندمدت به همراه بازپرداخت تا زمان سررسید نیز استفاده می‌شود.

در این مقاله با بیان تفاوت اوراق مشارکت با سایر اوراق و سهم، این امکان برای سهامداران فراهم می‌شود که با توجه به خواسته‌های خود در مسیر سرمایه‌گذاری صحیح حرکت کنند.

اوراق قرضه چیست؟

بسیاری از ما برای خرید لوازمی همچون خودرو، لوازم منزل و … توان مالی نداشته و برای خرید آن باید وام دریافت کنیم. همان طور که ما برای خرید لوازم مورد نیاز خود پول قرض می کنیم، کسب و کارها نیز همین روال را برای تامین امور مالی شرکت طی می کنند که تحت عنوان اوراق قرضه شناخته می شود. حال اوراق قرضه چیست؟

اوراق قرضه نوعی سرمایه گذاری محسوب می شود که در آن سرمایه گذار به نهاد و یا شخص حقیقی پول قرض داده و قرض گیرنده تعهد می دهد که وجه مورد نظر را در زمانی تعیین شده و همراه با سود دوره ای آن بازپرداخت کند.

اوراق با درآمد ثابت و یا همان اوراق قرضه، با هدف تامین مالی پروژه ها و سایر فعالیت های دولتی همچون شهرداری انتشار پیدا می کند. توجه به این نکته اهمیت دارد که ناشر اوراق تنها به دلیل تامین امور مالی این اوراق را منتشر نکرده و بلکه امکان دارد برای شرکت و سایر سازمان ها این اوراق را منتشر خواهد کرد.

در نتیجه می توان گفت که حتما ناشر، بانی نمی شود. انتشار اوراق با هدف تامین مالی شرکت و نهادها، نسبت به فروش سهام آن ها انتخاب مناسب تری است. زیرا صاحبان اوراق برعکس سهامداران، صاحبان شرکت به حساب نمی آیند و از این رو نمی توانند در امور شرکت دخالت کنند.

به طور کلی می توان گفت که دارندگان اوراق با درآمد ثابت، طلبکار تفاوت اوراق قرضه با سهام شرکت شمرده شده و این اوراق روشی برای سرمایه گذاری مطمئن محسوب می شود و در اصل دارندگان اوراق به شرکت صادر کننده اوراق، مبلغی را به عنوان قرض داده و در قبال آن شرکت تعهد می دهد تا در طول زمان وام بهره ای به شما پرداخت کند.

انواع

اوراق قرضه دولتی

دولت ها به منظور تامین مالی پرداخت لیست حقوق، برنامه ها و خصوصا پرداخت صورتحساب ها اوراق صادر می نمایند. این نوع اوراق در کشورهایی همچون آمریکا، از جمله امن ترین سرمایه گذاری ها محسوب می شود. ولی در مقابل در کشورهای در حال توسعه این اوراق دارای ریسک بالاتری است.

اوراق قرضه شهرداری

اوراق شهرداری به منظور پرداخت هزینه و یا تامین عملیات پروژه ها به وسیله کشورها، شهرها و مناطق گوناگون صادر می گردد. معمولا شهرداری هنگامی اقدام به صدور اوراق می نمایند که به پولی بالاتر از پول بدست آمده از جمع آوری مالیات ها نیاز داشته باشند و برای اجرای پروژه هایی همچون ساخت مدرسه، بیمارستان، خیابان، نیروگاه، فرودگاه و … این اوراق را انتشار داده و از وامی را از مردم می گیرند.

اوراق قرضه شرکتی

این دسته از اوراق به منظور گسترش کسب و کار و همچنین تامین مالی مربوط به آن صادر می گردد ولی ریسک اوراق قرضه شرکتی ریسک بالاتر و سود بیشتری در مقایسه با اوراق دولتی دارد.اگر به دنبال راه اندازی کسب و کار هستید پیشنهاد می کنیم حتما مقاله مشاوره کسب و کار رایگان را بخوانید.

اصطلاحات

موعد سررسید: اوراق قرضه هر کدام طول عمری دارند و با توجه به نوع این اوراق طول عمر آن می تواند بین 1 ماه تا 50 سال ادامه داشته باشد.

فراخوانی: اوراق فراخوانی بدین معناست که شرکت صادر کننده اوراق به تفاوت اوراق قرضه با سهام محض این که اوراق خود را مطالبه کند، به آن پرداخت می شود. یعنی شرکت پیش از سررسید اوراق می تواند اوراق قرضه خود را بازخرید نماید.

امکان فروش: ویژگی امکان فروش این امکان را به به فروشنده می دهد که پیش از سررسید موعد اوراق، مانند فراخوانی آن را پیش خرید نماید. برای این کار فروشنده از قبل باید برنامه ریزی کند و نمی توان به یکباره اقدام به این کار کرد.

اوراق تضمین شده: در صورتی که اوراق به وسیله یک وثیقه تضمین شده باشد، به آن اوراق قرضه تضمین شده می گویند. این نوع اوراق مختص شرکت هایی هستند که توان پرداخت پوشش اوراق قرضه را داشته و در هنگام ورشکستگی شرکت، دارایی های شرکت به به شخص خریدار اوراق پرداخت می شود.

اوراق قابل تبدیل: در برخی مواقع می توان این اوراق را تبدیل به سهام شرکت صادر کننده اوراق نمود. هنگامی که این اوراق صادر می گردد، دقیقا قیمت و زمان تبدیل آن به سهام را می توان مشخص کرد.

اوراق تضمین نشده: این اوراق به وسیله وثیقه تضمین نخواهد شد. تنها تضمین اوراق قرضه تضمین نشده، اعتبار آژانس صادر کننده اوراق و شرکت می باشد. این اوراق به دلیل اعتبار نیازی به تضمین ندارند.

ویژگی اوراق قرضه

دارنده اوراق قرضه در اصل بستانکار شرکت می باشد. وی به عنوان بستانکار می تواند اصل مبلغ و بهره آن را دریافت کند و در سند قرارداد حقوق وی تعیین شده است. این افراد هیچ گونه مالکیتی در شرکت نداشته و از بابت سود سهام مبلغی که به سهامدار پرداخت گردد، دریافت نخواهد کرد.

این اوراق سررسید مشخصی دارد. برخی از اوراق قرضه در یک مقطع زمانی مشخص سررسید شده و برخی دیگر به مرور سررسید می گردند. در صورتی که ناشر این اوراق ورشکست شود، صاحبان اوراق قرضه در دریافت اصل سرمایه بر صاحبان سهام تقدم دارند.

برخی از شرکت ها جهت ایجاد انگیزه و جذابیت بیشتر در سرمایه گذاران به انتشار اوراق قرضه اقدام می کنند. به عنوان مثال امکان دارد شرکت، ساختمان و یا زمین خود را برای اوراق قرضه وثیقه قرار دهند.

تفاوت اوراق قرضه با سهام در چیست؟

اوراق قرضه همچون سهام، نوعی سرمایه به شمار می رود. ولی تفاوت این دو با یکدیگر این است که سهام در واقع وام محسوب نمی شود و نوعی مالکیت در شرکت می باشد و میزان بازدهی آن به میزان سود شرکت وابسته است.

به همین دلیل، سهام پرنوسان تر و پرریسک تر بوده و سود سهام هم به کارکرد یک شرکت مرتبط است. از طرفی اوراق معمولا نرخ ثابتی دارد. برخی از اوراق شامل نرخ شناوری می باشند یعنی نرخ بهره آن ها با توجه به شرایط بازار تنظیم می گردد.

مزایا و معایب اوراق قرضه

خرید اوراق قرضه نیز همچون اوراق بهادار ریسک پایینی دارد و نوعی وام به شرکت محسوب می شود. در نتیجه دارنده پول می تواند بابت دریافت سود خود به صورت ماهانه و یا سالانه مطمئن شود. یعنی شما در صورتی که برای شرکت مشکلی مالی نیز رخ دهد، دارنده اوراق قرضه سود خود را پرداخت کرده و هیچ خطری متوجه وی نیست.

همچنین در صورتی که شرکت ورشکست شود، دارندگان اوراق قرضه اولین نفری هستند که در صف بدهی های شرکت قرار داشته و اصل سرمایه خود را به همراه سود آن دریافت می کنند. در واقع در هنگام ورشکستگی شرکت دارندگان اوارق کمترین ضرر را خواهد دید.

ولی باید بگوییم که دارندگان اوراق قرضه هیچ گونه حق رای و یا تصمیم گیری در امور شرکت نداشته و تنها حکم وام دهنده به شرکت را دارند و نمی توانند در مسائل مربوط به شرکت دخالت کنند. همچنین در صورتی که شرکت سودی کند هیچ مبلغی به آن ها تعلق نمی گیرد و این افراد تنها سود اوراق قرضه تعیین شده خود را دریافت می نمایند.

این اوراق را چگونه تهیه کنیم؟

اوراق قرضه را می توان از طریق پذیره نویس دریافت کنید. معمولا پذیره نویسی به شکل مذاکره و گاهی به شکل رقابتی می باشد. در پذیره نویسی مذاکره ای، پذیره نویسان و مدیریت شرکت وضعیت شرکت و بازار را بررسی کرده و سپس تصمیمی در مورد انتشار اوراق اتخاذ می کنند. محدودیتی برای خریداران وجود نداشته و هر فرد می تواند با توجه به سرمایه خود هر چقدر که توانایی دارد، اوراق خریداری نماید.

اوراق قرضه یا بدهی چیست؟

اوراق قرضه اسنادی است که به موجب آن شرکت انتشاردهنده متعهد می‌شود مبالغ مشخصی (بهره سالانه) را در زمان‌هایی خاص به دارنده آن پرداخت کند و در زمان مشخص (سررسید) اصل مبلغ را باز پرداخت کند. دارنده اوراق به عنوان بستانکار حق دریافت اصل و بهره آن را دارد ولی هیچ مالکیتی در شرکت ندارد.
بسیاری از ما بدون گرفتن وام، توان خرید چیزهایی مثل خودرو، خانه یا ادامه‌ی تحصیل نداریم. همان‌طور که مردم برای به دست آوردن چیزی پول قرض می‌کنند، کسب‌و‌کارها نیز چنین کاری انجام می‌دهند. کسب‌و‌کارها معمولا برای تأمین مالی فعالیت‌های خود، حضور در بازاری جدید، نوآوری و رشد، به وام نیاز دارند. در نتیجه اوراق قرضه همان وام است.

اوراق قرضه از اوراق بهادار است و طبق آن صادر کننده به خریدار بدهکار می‌شود. این سند دارای سررسید است و مبلغ آن در زمان سررسید به وسیلهٔ صادرکننده پرداخت می‌شود. این اوراق دارای کوپن بهره هستند و بهرهٔ آن‌ها در فواصل زمانی معیّنی توسط بانک که نمایندگی صدور اوراق را دارد، پرداخت می‌شود. از نظر سررسید، اوراق قرضه به سه دستهٔ کوتاه مدّت، میان مدّت و بلندمدّت تقسیم می‌شوند. سررسید اوراق کوتاه مدّت بین یک تا پنج سال، سررسید اوراق میان مدّت بین پنج تا ده سال و سررسید اوراق بلند مدّت معمولاً بیش از ده سال است.
برای شما به عنوان قرض‌دهنده، اوراق قرضه درست مانند سهام، یک نوع سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. اما تفاوت در این است که سهام، وام نیست. سهام یعنی مالکیت در یک شرکت، بازدهی‌اش هم به میزان سود آن شرکت بستگی دارد. به همین علت، سهام پرریسک‌تر و پرنوسان‌تر است و کاملا منعکس‌کننده‌ی موفقیت یک شرکت است. در طرف دیگر، اوراق قرضه غالبا دارای نرخ بهره‌ی ثابت هستند. بعضی از اوراق قرضه دارای نرخ شناور هستند به این معنا که نرخ بهره‌ی آنها بسته به شرایط بازار تنظیم می‌شود.
اوراق معمولا توسط نهادهای دولتی از جمله شهرداری‌ها، دولت‌های داخلی و خارجی انتشار یافته و ابزار تامین مالی پروژه‌ها و فعالیت‌های دولتی و شهری می‌باشند. اوراق قرضه به نام “اوراق با درآمد ثابت” نیز شناخته می‌شود.

قانون تجارت برای حفظ و استیفای حقوق دارندگان اوراق قرضه که توسط شرکت‌های سهامی عام صادر تفاوت اوراق قرضه با سهام می‌شوند، حقوقی را به آنها اعطا کرده است؛ از جمله این ‌که چنانچه اوراق قرضه قابل تعویض با سهام شرکت باشد، مجمع عمومی فوق‌العاده باید بنا به پیشنهاد هیئت مدیره و گزارش خاص بازرسان شرکت، مقارن اجازه انتشار اوراق قرضه، افزایش سرمایه شرکت را حداقل برابر با مبلغ قرضه، تصویب کند که در این صورت حق تقدم (حق رجحان) سهامداران شرکت در خرید سهام قابل تعویض با اوراق قرضه خود بخود منتفی خواهد بود (ماده ۶۳ قانون تجارت) و این حق اساساً به دارندگان اوراق قرضه تعلق می‌گیرد که با تعویض اوراق قرضه خود با سهام شرکت، در زمره دارندگان سهام شرکت قرار گیرند.
بر این اساس، زمانی که مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت تصمیم به کاهش اختیاری سرمایه شرکت بگیرد، دارندگان اوراق قرضه می‌توانند از تاریخ نشر آخرین آگهی شرکت مربوط به اعلامیه کاهش اختیاری سرمایه شرکت به دادگاه ذی‌صلاح مراجعه کنند و نسبت به کاهش اختیاری سهام شرکت اعتراض و حقوق خود را مطالبه کنند.

شرایط صدور اوراق قرضه

برای صدور اوراق قرضه، رعایت شرایط زیر از طرف شرکت سهامی الزامی است:
1- نوع شرکت باید شرکت سهامی عام باشد، بنابراین و به طور کلی شرکت‌های سهامی خاص از صدور اوراق قرضه محروم شده‌اند.
2- از تاریخ ثبت شرکت دو سال تمام گذشته باشد.
3- اجازه انتشار و صدور اوراق قرضه باید در اساسنامه شرکت قید شده باشد. در صورت عدم تصریح این موضوع در اساسنامه، بنا به پیشنهاد هیئت مدیره و اجازه و تصویب مجمع عمومی فوق العاده و اصلاح اساسنامه می‌توان به صدور اوراق قرضه اقدام کرد.
4- شرکت زمانی می‌تواند نسبت به صدور اوراق قرضه اقدام کند که تمام سرمایه ثبت‌شده شرکت، توسط صاحبان سهام پرداخت شده باشد.
5- حداقل در دو نوبت ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت توسط مجمع عمومی صاحبان سهام به تصویب رسیده باشد.

اوراق قرضه باید مشتمل بر نکات ذیل باشد :

• نام شرکت
• شماره و تاریخ ثبت شرکت
• مبلغ سرمایه
• مدت شرکت
• مبلغ اسمی و شماره ترتیب و تاریخ صدور ورقه قرضه
• تاریخ و شرایط بازپرداخت قرضه و نیز شرایط بازخرید ورقه قرضه
• تضمیناتی که احتمالاَ برای قرضه در نظر گرفته شده است .
• در صورت قابلیت تعویض اوراق قرضه با سهام شرایط و ترتیبات که باید برای تعویض رعایت شود با ذکر نام اشخاص یا موسساتی که تعهد تعویض اوراق قرضه را کرده اند.
• در صورت قابلیت تبدیل ورقه قرضه بر سهام مهلت و شرایط آن

ویژگی های اوراق قرضه

1. سند بستانکاری: دارنده اوراق به عنوان بستانکار حق دریافت اصل و بهره آن را دارد ولی هیچ مالکیتی در شرکت ندارد.
2. تاریخ سر رسید معین.
3. ارزش اسمی.تفاوت اوراق قرضه با سهام
4. اولویت: اگر شرکت منتشر کننده اوراق قرضه ورشکست شود و دارندگان اوراق قرضه در رابطه با دریافت اصل و فرع خود بر صاحبان سهام عادی حق تقدم دارند.
5. وثیقه: معمولاً انتشار اوراق قرضه با وثیقه همراه است. (مثلاً زمین و ساختمان شرکت وثیقه اوراق باشد)
6. حق رای: دارندگان اوراق قرضه در تصمیم گیریهایی شرکت حق رای ندارند مگر در صورت عدم رعایت شرایط قرار داد قرضه که می توانند بر فعالیت های شرکت اعمال قدرت نمایند.
7. امین دارندگان اوراق قرضه: شخص سوم طرف قرار داد است که به نمایندگی از طرف دارندگان اوراق قرضه بر اجرای تعهدات شرکت نظارت می کند.
8. نرخ بهره: در گذشته اوراق دارای بهره ثابت بوده ولی اکثر اوراق جدید دارای نرخ بهره شناور (متغیر با توجه به نرخ بهره سایر اوراق رایج در بازار) هستند.

انواع اوراق قرضه

اوراق قرضه‌ی دولتی:

برای تأمین مالی برنامه‌ها، پرداخت لیست حقوق و به خصوص پرداخت صورت‌حساب‌ها، دولت‌ها اوراق قرضه صادر می‌کنند. اوراق قرضه‌ی کشورهای باثباتی مثل آمریکا، جزو امن‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها شناخته می‌شود. اما در طرف دیگر، اوراق قرضه‌ی کشورهای در حال توسعه، دارای ریسک بالاتری هستند. دولت آمریکا اوراق قرضه‌ی خود را از طریق خزانه‌داری و چندین نهاد دولتی مختلف صادر می‌‌کند. در آمریکا به اوراق قرضه‌ای که موعد سررسید آنها کمتر از یک سال باشد، اصطلاحا T-bills، اوراق قرضه با سررسید بین ۱ تا ۱۰ سال را T-notes و بیش از ۱۰ سال را اوراق خزانه‌داری می‌گویند. در برخی موارد، بهره‌ی دریافتی از این اوراق شامل مالیات بر درآمد نمی‌شود.

اوراق قرضه‌ی شهرداری:

این اوراق توسط ایالات، شهرها، کشورها و مناطق مختلف برای تأمین مالی عملیات‌ها یا پرداخت هزینه‌ی پروژه‌ها صادر می‌شود. اوراق قرضه‌ی شهرداری هزینه‌های ساخت بیمارستان، مدرسه، نیروگاه، خیابان، دفاتر اداری، فرودگاه، پل و غیره را از نظر مالی تأمین می‌‌کند. شهرداری‌ها معمولا زمانی به صدور اوراق قرضه اقدام می‌کنند که به پولی بیشتر از پول حاصل از جمع‌آوری مالیات‌ها احتیاج داشته باشند. یکی از مزیت‌های اوراق قرضه‌ی شهرداری این است که سود حاصل از آن، معاف از مالیات است.

اوراق قرضه‌ی شرکتی:

اوراق قرضه‌ی شرکتی توسط کسب‌و‌کار و برای کمک به تأمین هزینه‌ی آنها صادر می‌شود. با وجود اینکه ریسک این اوراق بالاتر از اوراق قرضه‌ی دولتی است، اما پول بیشتری می‌توان از آن کسب کرد. همچنین تعداد گزینه‌ها برای انتخاب از میان اوراق قرضه‌ی شرکتی بیشتر است. اما از معایب این اوراق، معاف نبودن از مالیات است.

فرق اوراق مشارکت با اوراق قرضه

پول‌های دریافتی از صدور این اوراق تنها باید در طرح‌های مشخص عمرانی، تولیدی یا خدماتی به کار گرفته شوند؛ اما در اوراق قرضه، برای صادرکننده محدودیت خاصی وجود ندارد.

تفاوت سهام عادی با سهام ممتاز چیست؟ و کدام بهتر است؟

تفاوت سهام عادی با سهام ممتاز چیست؟ سهام ممتاز چیست؟ سهام عادی چیست؟ در این مقاله قصد داریم به بررسی تفاوت سهام عادی با سهام ممتاز بپردازیم. زمانی که چندین نفر اقدام به تاسیس و ثبت شرکت می نمایند هر کدام بایستی به مقداری در شرکت سهام قرار دهند. دو نوع سهام وجود دارد که سهام عادی و ممتاز می باشد. در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد.

تفاوت سهام عادی با سهام ممتاز

تفاوت سهام عادی با سهام ممتاز زیاد است که در اینجا به مواردی اشاره خواهیم کرد.

تفاوت اصلی این است که سهام ممتاز معمولا حق رأی به سهامداران نمی دهد در حالی که سهام عادی معمولا یک رأی به ازای هر سهم متعلق به خود دارد.

بسیاری از سرمایه گذاران بیشتر از سهام عادی اطلاعات دارند تا تفاوت اوراق قرضه با سهام سهام ممتاز.

هر دو نوع سهام بخشی از مالکیت یک شرکت را نشان می دهند و هر دو ابزارهایی هستند که سرمایه گذاران می توانند از آنها برای کسب سود از موفقیت های آینده کسب و کار استفاده کنند.

سهامداران ممتاز بر درآمد شرکت اولویت دارند، به این معنی که قبل از سهامداران عادی سود سهام پرداخت می شود.

در مورد دارایی های شرکت سهامداران معمولی آخرین صف هستند، به این معنی که پس از طلبکاران دارندگان اوراق قرضه و سهامداران ممتاز پرداخت می شوند.

سهام ممتاز

یک تفاوت سهام عادی با سهام ممتازاین است که سهام ممتاز بدون حق رای است. بنابراین وقتی نوبت به انتخاب هیئت مدیره یا رأی دادن به هر نوع سیاست شرکتی می رسد سهامداران ممتاز در آینده شرکت صدایی ندارند. در واقع سهام ممتاز مشابه اوراق بهادار عمل می کند زیرا با سهام ممتاز سرمایه گذاران معمولا سود ثابت برای همیشه تضمین می کنند.

عملکرد سود از سهام ممتاز به عنوان مقدار دلار از سود سهام تقسیم بر قیمت سهام محاسبه می شود. این اغلب بر اساس ارزش اسمی قبل از عرضه سهام ممتاز است. معمولا پس از شروع معامله به عنوان درصدی از قیمت فعلی بازار محاسبه می شود. این تفاوت با سهام عادی دارد که دارای سود سهام متغیری است که توسط هیئت مدیره اعلام می شود و هرگز تضمین نمی شود. در واقع بسیاری از شرکت ها به هیچ وجه سود سهام عادی را پرداخت نمی کنند.

مانند اوراق قرضه سهام ممتاز نیز دارای ارزش اسمی هستند که تحت تأثیر نرخ بهره قرار می گیرد. هنگامی که نرخ بهره افزایش می یابد، ارزش سهام ممتاز کاهش می یابد و برعکس. با وجود سهام عادی، ارزش سهام با تقاضا و عرضه شرکت کنندگان در بازار تنظیم می شود.

همچنین بخوانید : ثبت شرکت سهامی خاص

سهام عادی

سهام عادی نشان دهنده سهام دارایی در یک شرکت و نوع سهامی است که اکثر مردم در آن سرمایه گذاری می کنند و بدین طریق اقدام به ثبت شرکت می کنند وقتی مردم درباره سهام صحبت می کنند معمولا به سهام عادی اشاره می کنند. در حقیقت اکثریت سهام به این شکل منتشر می شود.

سرمایه گذاران بیشتر از هر سهم یک رای برای انتخاب اعضای هیئت مدیره که بر تصمیمات اصلی مدیریت نظارت می کنند، می گیرند. یکی از تفاوت سهام عادی با سهام ممتاز این است که صاحبان سهام عادی می توانند در مقایسه با سهامداران ممتاز بر سیاست های شرکت و مسائل مربوط به مدیریت کنترل داشته باشند.

سهام عادی تمایل به عملکرد بهتر از اوراق قرضه و سهام ممتاز دارد. همچنین این نوع سهام است که بیشترین پتانسیل را برای سودهای بلند مدت فراهم می کند. اگر شرکتی خوب عمل کند، ارزش سهام عادی می تواند افزایش یابد. اما به خاطر داشته باشید اگر شرکت ضعیف عمل کند ارزش سهام نیز کاهش می یابد. سهام ممتاز می تواند تبدیل به یک عدد ثابت از سهام عادی شود اما سهام عادی این مزیت را ندارد.

در مورد سود سهام شرکت، هیئت مدیره شرکت تصمیم می گیرد که آیا به سهامداران عادی سود سهام پرداخت کند یا خییر. اگر شرکتی سود سهام خود را از دست بدهد سهامدار عادی برای سهامدار ممتاز به عقب می افتد. به این معنی که پرداخت دومی برای شرکت اولویت بالاتری دارد.

همچنین بخوانید : ثبت شرکت بازرگانی

انحلال شرکت

در مرحله انحلال شرکت، سهامداران ممتاز ادعای بیشتری نسبت به دارایی ها و درآمد شرکت دارند. این امر در زمان های خوب شرکت صادق است که شرکت پول نقد اضافی دارد و تصمیم دارد پول را از طریق سود سهام بین سرمایه گذاران تقسیم کند. سود سهام این نوع سهام معمولا بیشتر از سود سهام عادی است. سهام ممتاز نیز نسبت به سهام عادی از اولویت برخوردار است، بنابراین اگر شرکتی سود سهام خود را از دست داد، باید قبل از پرداخت سهامداران عادی هرگونه معوقات معوق را به سهامداران ممتاز بدهد.

بر خلاف سهام عادی، سهام ممتاز به صادرکننده این حق را می دهد که پس از مدت زمان تعیین شده سهام را از بازار پس انداز کند. سرمایه گذارانی که سهام ممتاز خریداری می کنند فرصتی واقعی برای بازپس گیری این سهام با نرخ بازخرید دارند که نشان دهنده حق بیمه قابل توجهی نسبت به قیمت خرید آنها است. بازار سهام ممتاز اغلب تماس تلفنی را پیش بینی می کند و بر این اساس قیمت ها نیز افزایش می یابد.

ورشکستگی

درآمد شرکت در زمان ورشکستگی بسیار مهم است. تفاوت سهام عادی با سهام ممتاز در زمان ورشکستگی این است که سهامداران عادی آخرین ردیف دارایی های شرکت هستند. این بدان معنی است که وقتی شرکت باید تمام بدهکاران و صاحبان اوراق قرضه را تسویه و پرداخت کند سهامداران عادی تا زمانی که سهامداران ممتازپرداخت نشوند هیچ پولی دریافت نمی کنند.

اوراق قرضه

اوراق قرضه : اغلب شرکت ها در روند فعالیت های خود ، نیاز به منابع مالی جدید و تامین وجوه آن دارند. برخی از شرکت ها می توانند نیازهای مالی خویش را از طریق اخذ وام از بانک یا فروش سهام عادی و ممتاز خود تامین نمایند.

تامین مالی شرکت ها :

اما برای تهیه وجوه نقد به منظور اجرای پروژه های عظیم مانند ساختمان پالایشگاه یا توسعة کارخانه های بزرگ و سد سازی و غیره ، موسسات بیشتر از مبالغی که یک موسسه بتواند در اختیار آنها قرار دهد ، به وجه نقد نیاز دارند. در چنین مواردی شرکت ها ممکن است اقدام به صدور سهام یا اوراق قرضه نمایند.

مطابق مادة 53 قانون تجارت ، دارندگان اوراق قرضه در اداره امور شرکت هیچ گونه دخالتی نداشته و فقط بستانکار شرکت محسوب می شوند.

باید توجه داشت که هر کدام از شیوه های تامین مالی دارای معایب و مزایایی می باشد که بسته به وضعیت شرکت ها فرق می کند.

مثلاً چنانچه شرکتی جهت تامین عملیات خود اقدام به صدور سهام نماید و بدین طریق تعداد سهام داران خود را افزایش دهد ، این عمل احتمالاً موجب کاهش سود هر سهم می گردد.

به طور مشابه اگر تامین مالی از طریق اخذ وام صورت گیرد ، ممکن است وضع نقدینگی شرکت جهت بازپرداخت اقساط سالانة آن مساعد نباشد.

بدین ترتیب اگر شرکت برای مدت مدیدی به منابع تحصیل شده نیاز داشته باشد ، انتشار اوراق قرضه می تواند شیوة مناسبی برای تامین مالی مورد نظر باشد.

تاثیر هزینة بهرة اوراق قرضه :

در این صورت هزینة بهرة اوراق قرضه نیز می تواند تاثیر بسزایی در سود خالص شرکت داشته باشد. انتشار اوراق قرضه به نوبة خود تابع شرایط و مقررات خاصی می باشد.

از جمله طبق ماده 51 قانون تجارت تنها شرکت های سهامی عام می توانند اوراق قرضه منتشر کنند.

طبق ماده 55 همین قانون ، انتشار اوراق قرضه ممکن نیست مگر زمانی که کلیة سرمایة ثبت شدة شرکت تادیه شده و دو سال تمام از تاریخ ثبت شرکت ( در اداره ثبت شرکت ها ) گذشته باشد و دو تراز نامة آن به تصویب مجمع عمومی صاحبان سهام رسیده باشد.

اوراق قرضه :

طبق ماده 52 قانون تجارت ، ورقة قرضه ورقة قابل معامله ای است که معرف مبلغی وام است با بهرة معین که تمام یا اجزای آن در موعد معینی باید مسترد گردد.

برای ورقة قرضه ممکن است علاوه بر بهره ، حقوق دیگری نیز شناخته شود.

صدور اوراق قرضه راهی برای کوچک و خرد کردن وام های بزرگ بوده و برای واحد صادر کننده نوعی بدهی بلند مدت می باشد.

همچنین اوراق قرضه دارای شرایطی می باشد که روی برگة قرضه قید می گردد.

از جمله مندرجات اوراق قرضه می توان موارد زیر را نام برد :

الف- مبلغ اسمی :

که عبارت است از اصل مبلغی که روی اوراق قرضه درج شده و نمایندة بدهی شرکت صادر کنندة اوراق به دارندة آنها می باشد.

ب- نرخ بهره :

نرخی است که شرکت صادر کننده اوراق قرضه موظف است بر اساس آن و بر مبنای مبلغ اسمی ورقة قرضه به دارندة آن پرداخت نماید. به نرخ بهره ، نرخ سود تضمین شده نیز گفته می شود.

ج- تاریخ های پرداخت بهره :

مبلغ بهرة اوراق قرضه ممکن است سه ماهه ، شش ماهه یا یک ساله پرداخت گردد. به تاریخی که روی ورقة قرضه جهت پرداخت اقساط بهره معین شده است ، تاریخ پرداخت بهره گویند.

د- سر رسید اوراق قرضه :

سررسید اوراق قرضه تاریخی است که صادر کنندة اوراق قرضه مکلف است مبلغ اسمی این اوراق را به دارندة آن پرداخت نماید. با توجه به مطالب فوق می توان اوراق قرضه را چنین تعریف کرد :

اوراق قرضه ، اسناد بهاداری است که شرکت های سهامی عام با انتشار آنها مبالغی وام گرفته و تعهد می کنند که اصل وام را در سررسید و سود تضمین شده آنها را در تاریخ های معین مثلاً سه ماهه یا شش ماهه یا یک ساله بپردازند.

تفاوت اوراق قرضه با سهام

اوراق قرضه از جهاتی شبیه به سهام می باشد. از جمله هر دو اوراق قابل خرید و فروش هستند ، دارای ارزش اسمی مشخص بوده و ارزش مبادله ای هر دو در بازار بورس اوراق بهادار تعیین می شود. از جهت دیگر اوراق قرضه و سهام دارای وجوه افتراق نیز می باشند.

از جمله وجوه افتراق می توان به موارد زیر اشاره کرد :

1-اوراق قرضه برای موسسه صادر کننده نوعی بدهی می باشد و دارندگان این اوراق بستانکار شرکت می باشند در صورتی که دارندگان سهام ، صاحبان شرکت هستند.

2-صاحبان سهام در سود شرکت ، شریک بوده و دارای حق رای نیز می باشند در صورتی که دارندگان اوراق قرضه اولاً حق رای ندارند ، ثانیاٌ تنها بر اساس نرخ تعیین شده و بر مبنای مبلغ اسمی اوراقی که در اختیار دارند ، بهره دریافت نموده و در سود شرکت سهیم نمی باشند.

3-اوراق قرضه تنها توسط شرکت های سهامی عام منتظر می شود در صورتی که سهام از طریق شرکت های سهامی عام و خاص عرضه می گردد.

4-بهرة اوراق قرضه جزو هزینه های شرکت بوده و به عنوان هزینه مالی در صورت حساب سود و زیان منعکس می گردد در صورتی که سود سهام جزو هرینه های شرکت نیست.

5-اوراق قرضه دارای تاریخ سررسید بوده و مبلغ اسمی آنها باید در تاریخ سررسید پرداخت گردد ، در صورتی که سهام فاقد تاریخ سررسید بوده و تا پایان عمر شرکت می تواند باقی بماند.

6-پرداخت بهره از تعهدات شرکت می باشد ، در صورتی که سود سهام تا زمانی که توسط مجمع عمومی صاحبان سهام تصویب نشده است ، قابل پرداخت نمی باشد.

اوراق قرضه تضمین شده و تضمین نشده :

اوراق قرضه بدون وسیقه را اوراق قرضه تضمین نشده گویند.

برخی از دارایی های واحد تجاری ممکن است به عنوان وسیقة باز پرداخت اوراق قرضه قرار گیرد.

اگر واحد تجاری نتواند مبالغ اصل و بهرة اوراق قرضه را در موعد مقرر باز پرداخت نماید ، دارایی های مورد وسیقه ممکن است از سوی دارندگان اوراق قرضه تملک شود.

این نوع اوراق ، اوراق قرضة تضمین شده نام دارد.

البته اعتبار اوراق قرضه اساساً به قدرت مالی و ارزش و اعتبار واحد تجاری بستگی دارد و چه بسا اوراق قرضة تضمین نشده برخی موسسات به مراتب معتبر تر از اوراق تضمین شدة دیگر موسسات باشد.

ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری :

از آن جایی که هدف گزارش گری مالی تهیه اطلاعات مفید برای سرمایه گذاران ، اعتبار دهندگان و سایر اشخاص ذینفع و ذی علاقه می باشد.

اطلاعات مندرج در این گزارش ها باید دارای ویژگی ها و خصوصیات کیفی ویژه ای باشد.

هیات تدوین استانداردهای حسابداری مالی عوامل موثر مالی بر صورت های مالی و اطلاعات مندرج در آنها را که منجر به مفید شدن این اطلاعات می گردد ، بیان نموده است.

این هیات سلسله مراتب ، ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری را به شرح زیر بیان می نماید (در توضیح اوراق قرضه) :

1-قابل فهم بودن :

اطلاعات حسابداری زمانی مفید است که قابل فهم باشند. قابل فهم بودن اطلاعات حسابداری نوعی ویژگی است که به دانش و آگاهی استفاده کنندگان این اطلاعات اشاره می کند.

به همین دلیل به این ویژگی ، ویژگی مخصوص استفاده کننده نیز اطلاق می گردد.

باید توجه داشت که به دلیل تعداد استفاده کنندگان و اختلاف در سطح دانش آنها ، آنچه برای یکی قابل فهم است ، ممکن است برای دیگری قابل فهم نباشد.

لذا اطلاعات حسابداری باید به گونه ای تهیه و ارائه شود که برای همة اشخاصی که دانش متعارفی از حسابداری دارند ، به طور بالقوه قابل فهم و قابل استفاده باشد.

بدین طریق ویژگی قابل فهم بودن به دانش استفاده کنندگان اطلاعات حسابداری بستگی دارد.

2-مفید بودن :

یکی از ویژگی های کلی و اساسی اطلاعات حسابداری ، مفید بودن آنها می باشد. اطلاعات حسابداری باید به گونه ای تهیه و ارائه گرددکه برای تصمیم گیری مفید باشند. اما باید توجه داشت که آنچه برای یک استفاده کننده مفید است ممکن است برای دیگری مفید نباشد.

بدین ترتیب مشخص می گردد که استانداردهای حسابداری را باید در ارائه اطلاعات درست و منصفانه ، الزاماتی به وجود آورند.

اطلاعات درست و منصفانه اطلاعاتی است که :

الف- برای بیشتر کسانی که استفاده کننده صورت های مالی می باشند ، مفید بوده است.

ب- تهیه این اطلاعات از لحاظ زمان ، هزینه و … برای واحد تجاری تهیه کننده گران تمام نشود.

3-کیفیت های اولیه (در توضیح اوراق قرضه) :

هیات تدوین استانداردهای حسابداری مالی ، برای مفید نمودن اطلاعات و گزارش های حسابداری جهت تصمیم گیری استفاده کنندگان این اطلاعات ، دو ویژگی مربوط بودن و قابل اتکا بودن را به عنوان ویژگی های اولیه اطلاعات حسابداری ، تعیین نموده است.

هر کدام از این ویژگی ها مختصراً در زیر شرح داده می شود :

الف- مربوط بودن :

یکی از ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری مربوط بودن این اطلاعات می باشد.

مربوط بودن اطلاعات حسابداری به این معنی است که این اطلاعات باید مبنای صحیح و منطقی برای تصمیم گیری استفاده کنندگان این اطلاعات فراهم نماید.

مربوط بودن را می توان تاثیر گذاری اطلاعات حسابداری بر تصمیمات استفاده کنندگان در مورد نتایج رویدادهای گذشته ، پیش بینی اثرات رویدادهای فعلی و عادی ، به تعدیل یا تایید قبلی تعریف نمود.

ب- قابل اتکا بودن :

منظور از قابل اتکا بودن اطلاعات حسابداری این است که ویژگی های اندازه گیری شده باید عینی ، بی طرفانه ، صادقانه و قابل اثبات باشد.

اگر چه برخی از برآوردهای اجتناب ناپذیر موجب شده است که صورت های مالی از حالت کاملاً واقعی خود فاصله بگیرد ولی با این حال حسابداران باید تا آن جایی که امکان دارد در مورد رویدادهای مالی از شواهد و مدارک عینی و قابل اثبات استفاده نمایند.

عوامل موثر بر قابلیت اتکا اطلاعات حسابداری به شرح زیر است (در توضیح اوراق قرضه) :

الف- صداقت در ارائه ؛ ب- بی طرفی

صداقت در ارائه :

عبارت است از برابری و تطابق بین اندازه گیری و پدیده ( رویداد ) که مورد اندازه گیری قرار می گیرد.

بی طرفی :

اطلاعات حسابداری باید به گونه ای تهیه و ارائه گردند که منافع عده ای بر منافع عدة دیگر ترجیح داده نشود.

به بیان دیگر اطلاعات حسابداری نباید به گونه ای تهیه و ارائه گردد که انتفاع عده ای از استفاده کنندگان این اطلاعات منجر به زیان عدة دیگری گردد.

اطلاعات حسابداری زمانی بی طرف محسوب می شود که اگر شخص یا اشخاص دیگری با صلاحیت مشابه ، همان فرآیند اندازه گیری را تکرار نمایند ، به نتایج یکسانی دست یابند.

4-به موقع بودن :

اطلاعات حسابداری باید به موقع تهیه و در هنگام تصمیم گیری در دسترس باشد زیرا در غیر این صورت نه تنها مفید نیستند ، بلکه بی ربط نیز می باشند. به عبارتی دیگر عامل به موقع بودن به زمان مناسب ارائه اطلاعات حسابداری اشاره دارد.

مثلاً فرض کنید یک سرمایه گذار تصمیم به سرمایه گذاری در سهام یک شرکت را داشته باشد ، در این صورت وی نیازمند اطلاعاتی به هنگام در مورد سود آوری شرکت می باشد.

اطلاعات حسابداری زمانی برای وی مفید واقع می گردد که قبل از تصمیم به یاری او بشتابند.

این نکته حساسیت اطلاعات حسابداری را نسبت به زمان ارائه آن بیان می دارد.

روی همین اصل گاهی اوقات دسترسی فوری به اطلاعات تقریبی به مراتب بهتر از دریافت اطلاعات دقیق در زمان دیرتر می باشد.